İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Kayıtlı satışlarında KDV İadesi

21.07.2006

Arşiv Arama

Önceki Sayfa

İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Kayıtlı satışlarında KDV İadesi

Cevdet Akçakoca - Yeminli Mali Müşavir - 21 Temmuz 2006 Cuma- Bursa
 
Konu 99 sayılı Katma Değer Vergisi genel tebliğinde 1.4.2. nolu bölümden sonra açıklanmıştır.
 
Söz konusu tebliğde ihraç kayıtlı değil (ihraç amaçlı) teslim sözcüğü kullanılmıştır.
 
Önce ihraç kaydı ile teslimlerde iade edilecek vergi hesabını hatırlayalım. İhraç kaydıyla teslimlerde iade edilecek verginin “işlemin bünyesine giren vergi tutarı” ile hiçbir ilgisi yoktur. Bu tip ihracatta iade edilecek tutar, ihraç kaydıyla teslim edilen bedel üzerinden hesaplanan verginin tecil edilemeyen kısmıdır. Ancak; 64 sayılı KDV. genel tebliğinin 2. bölümünde yapılan düzenleme ile indirimli orana tabi malların ihraç kaydıyla tesliminde tecil edilebilir KDV. olarak hesaplanan KDV. değil, teslimin bünyesine giren KDV. esas alınır.
 
“İndirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı satışında iade hesaplanması ve KDV. beyannamesi doldurulması ile ilgili öneri” adındaki makaleleri ile Hesap Uzmanı Mustafa Gürhan Acar ve Ertuğrulgazi Vergi Dairesi Müdür Yardımcısı Lütfü Çetin Çalı konuyu çok detaylı olarak incelemiş, açıklamış ve ayrıca KDV. beyannamesinin doldurulmasına ilişkin örnekler hazırlayıp sunmuşlardır. Söz konusu makale ve örnekler Vergi Dünyası’nın Temmuz 2006 tarihli 299 sayısında 70-76 sayfasındadır.Yapılan detaylı çalışma takdire şayan ve herkesin faydalanması gereken bir çalışmadır. Çalışma; değerli yazarların izni ile yazımız ekine alınmıştır. Tebliğdeki açıklamaları esas alarak biz de fikirlerimizi belirtelim.
 
İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Amaçlı Teslimlerinde Mahsuben İade
 
Kapsam
 
İndirimli orana tabi malların oldukları gibi ihraç edilmeleri şartıyla;
 
- dış ticaret sermaye şirketlerine,
- sektörel dış ticaret şirketlerine,
- yarıdan fazla hissesine sahip oldukları şirketlere,
- kendi hisselerinin yarısından fazlasına sahip olan mükelleflere,
 
tesliminden doğan yılı içindeki mahsup talepleri, miktara bakılmaksızın inceleme raporu, yeminli mali müşavir tasdik raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilecektir.
 
İncelemesiz / teminatsız mahsuben iade uygulaması aşağıdaki şekilde yürütülecektir:
 
a) KDV Kanununa göre tecil – terkin uygulanan ihraç kaydıyla teslimler bu düzenleme dışındadır. KDV Kanununun 11/1-c ve geçici 17 nci maddelerinde düzenlenen tecil- terkin uygulamasından doğan iade talepleri bu işlemlere ilişkin olarak daha önceki genel tebliğlerdeki açıklamalara göre yerine getirilecektir. Bu bölümdeki düzenleme, yukarıda belirtilen mükelleflere KDV uygulanarak yapılan indirimli orana tabi teslimlerden doğan yılı içindeki mahsup taleplerine ilişkindir.
 
b) Uygulamadan faydalanılabilmesi için malların oldukları gibi ihraç edilmeleri zorunludur. Başka bir anlatımla, satışı yapılan indirimli orana tabi malın, ihraç edilen nihai ürün olması gerekmektedir.
 
c) İncelemesiz / teminatsız mahsup uygulaması, indirimli orana tabi işlemlerden, yukarıda kapsamı belirtilen teslimlere isabet eden kısım için geçerlidir. Bu hesaplama aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
 
-İade hakkı önceki bölümlerde de belirtildiği üzere Bakanlar Kurulunca belirlenen alt limitin aşıldığı dönemde doğmakta, bu dönemde limiti aşan kısmın mahsuben iadesi talep edilebilmektedir.
 
Yılın başından limitin aşıldığı döneme kadar (bu dönem dahil) yapılan ve incelemesiz / teminatsız iade kapsamına giren teslim bedelleri toplamı, aynı dönemdeki indirimli orana tabi bütün işlem bedelleri toplamına oranlanacak, bu oran limiti aşan iade tutarına uygulanarak incelemesiz / teminatsız mahsup edilebilecek tutar hesaplanacaktır.
 
- Limitin aşıldığı dönemden sonra ise sadece o dönemdeki işlemler için aynı oranlama yapılarak incelemesiz / teminatsız mahsup tutarı hesaplanacaktır.
 
d) İade uygulaması yukarıda indirimli orana tabi mal ve hizmetlerde KDV. iadesi ile ilgili açıklamalar ve örnekler çerçevesinde yürütülecektir. Ancak iade talep dilekçesine aşağıdaki belgeler eklenecektir:
 
a) Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar yapılan alışlara ilişkin fatura ve benzeri belgeler ile aynı dönemde yapılan indirimli orana tabi satışlara ilişkin fatura ve benzeri belgelerin listesi (bu listelerde fatura düzenleme haddinin altında kalan tutarlar ile aynı mükelleften yapılan alımların toplamı tek tutar olarak belirtilebilecektir).
 
b) Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar iade edilecek vergi tutarının hesaplanmasına ilişkin olarak dönemler itibariyle hazırlanacak tablo.
 
c) Mahsup hakkının doğduğu dönemden itibaren sadece mahsup talep edilen vergilendirme dönemine ait olmak üzere; indirilecek KDV listesi, indirimli orana tabi işlemlere ait satış faturaları ve yüklenilen KDV tablosu
 
Burada dikkat edilecek husus ilk kalemde a ve b belgeler, sonrakilerde ise (c) deki belgeler eklenecektir.
 
d) Bu Tebliğin (4) numaralı bölümündeki açıklamalara uygun olarak ihracatı gerçekleştiren mükelleften alınacak yazı,
 
e) Yılın başından cari döneme kadar, aylar itibariyle ve kümülatif sütunlara da yer verilmek suretiyle, incelemesiz / teminatsız mahsup kapsamına giren teslim bedelleri, bunlar dışındaki indirimli orana tabi diğer işlem bedelleri (birden fazla işlem varsa toplamları alınarak tek tutar olarak ifade edilecektir) ve her ikisinin toplamını gösteren bir tablo,
 
eklenecektir.
 
SN. M.GÜRHAN ACAR ve L.ÇETİN ÇALI’NIN ÖNERİSİ
 
Bu önerinin, 99 sayılı genel tebliğin 1.4.2.2 bölümü (d) bendinde değerlendirilmiş olduğunu özellikle belirtmek isterim.
 
İNDİRİMLİ ORANA TABİ MALLARIN İHRAÇ KAYITLI SATIŞINDA İADE HESAPLANMASI ve KDV BEYANNAMESİ DOLDURULMASI İLE İLGİLİ ÖNERİ
 
GİRİŞ:
 
İhraç kaydıyla teslimlerde tecil-terkin uygulaması, KDV iadelerini azaltmak için yapılan düzenlemelerden birisidir. Kanunun 11/1-c maddesinde yer alan bu düzenlemeye göre; ihraç edilmek kaydıyla imalatçılar tarafından ihracatçılara teslim edilen mallara ait katma değer vergisi tahsil edilmemekte, ancak mükelleflerce ilgili dönem beyannamesinde beyan edilmekte, bu dönem beyannamesinde ödenecek vergi çıkması halinde vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunmaktadır.
 
Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takibeden ay başından itibaren, 3 ay içinde ihraç edilmesi halinde, ihraç için aranılan belgelerin ibraz edilmesi suretiyle tecil edilen vergi terkin edilmektedir.
 
KDV Kanununun 11/1-c ya da geçici 17. madde kapsamında mal teslim edenler bu satışlar nedeniyle KDV hesaplayıp beyan ettikleri halde bu vergiyi alıcıdan tahsil etmezler. Beyannamelerde aleyhlerine bir fazlalık olarak yer alan bu tutarın telafi edilmesi gerekir. Bu telafi tecil, tecil+iade veya iade şeklinde kendini gösterebilir. İhraç kaydıyla teslim yapan mükellefler bu teslimi KDV beyannamesinin 1 ve 10 nolu tablolarında beyan eder.
 
İhraç kaydıyla teslimlerde iade edilecek verginin “işlemin bünyesine giren vergi tutarı” ile hiçbir ilgisi yoktur. İade yukarıda anlatıldığı şekilde ihraç kaydıyla teslim edilen bedel üzerinden hesaplanan verginin tecil edilmeyen kısmı olarak ortaya çıkar. Ancak 64 seri No.lu KDV Genel Tebliğinde’ki düzenleme gereğince indirimli orana tabi malların ihraç kaydıyla teslimlerinde,tecil edilebilir. KDV olarak işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV değil,işlem bünyesine giren KDV esas alınır. Yazımızda indirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı satışında iade hesaplanması ve KDV beyannamesinin doldurulması ile ilgili öneriye yer verilecektir.
 
Mevcut Durum ve Öneri:
 
64 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin ihraç kayıtlı teslimlerde iade edilecek vergilerin hesaplanması başlıklı 2. bölümünde “KDV.Kanununun 29/4 maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak bakanlıkça indirimli orana tabi malların ihraç kaydıyla teslimlerinde iade edilecek verginin hesabında; ihraç kaydıyla teslim bedelinin genel vergi oranıyla çarpılması ile bulunacak tutardan fazla olmamak kaydıyla, teslimin bünyesine giren vergilerin esas alınması uygun görülmüştür.”
 
KDV beyannamesinde indirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı satışlarına ilişkin hesaplanan KDV beyannamenin 10 uncu tablosunun 84-86 no.lu satırlarında gösterilmiş ve bunların karşısında 85-87 no.lu satırlarda da yüklenilen KDV ne yer verilmiştir.
 
 
 
89 no.lu satırda tecil edilebilir KDV
90 no.lu satırda ihracatın gerçekleştiği dönemde iade edilecek tecil edilemeyen KDV,
91 no.lu satırda ise, ihracatın gerçekleştiği dönemde iade edilecek yüklenilen vergi farkına yer verilmiştir.
 
Ancak; bu fark ihraç kayıtlı teslimin yapıldığı dönem KDV beyannamesinde (85+87) – (84+86) şeklinde gösterilecek, ihracat gerçekleştikten sonra (KDV beyannamesinin doldurulmasına ilişkin açıklamalar ve işlemler tablosunun (Kılavuzun) 21. sırası gereği,) bu farkın gerçekleşen ihracata isabet eden kısmının tablo 13 deki 405 kodu ile beyannamenin 9 uncu tablosu “diğer iade hakkı doğuran işlemler” bölümüne 70-71 inci satırlara aktarılacak oradan da 82 no.lu satır aracılığı ile 40 ve 41 inci satıra geçecektir.
 
Bilindiği üzere, KDV kanununda iadeyi gerektiren istisna ve işlemler 5 ana grupta toplanmaktadır. Bunlar;
1- Tam istisnalar
2- İndirimli orana tabi işlemler
3- Kısmi tevkifatlı işlemler
4- Fazla ve yersiz alınan KDV
5- Bakü-Ceyhan boru hattı inşası ve işletilmesine ilişkin Uluslurarası anlaşma hükümleri gereği uygulanan istisnalardır.
 
İadeye tabi istisna işlemlerin her birinin yüklenim ve hesaplama şekillerinin, eklenecek belgelerinin, iade miktarının ve sistemlerinin farklılık göstermesine rağmen 1 no.lu KDV beyannamesi tetkik edildiğinde, Tam İstisnalar (İhraç kayıtlı satış) ile indirimli orana tabi işlemlerin iadesinin birinde hesaplanan KDV, diğerinde yüklenilen KDV olarak iadeye konu olduğu ancak indirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı satışında, beyannamenin 91 inci satırındaki rakam KDV işlem tablosunun (Kılavuzu) 21.inci maddesinde de; farkın,gerçekleşen ihracata isabet eden kısmının göre tablo 13-405 kod aracılığıyla tablo 9 ‘a aktarılacağı belirtildiğinden oradan da beyannamenin 40 (iade) ve 41 (sonraki döneme devir) satırını ilgilendirmektedir;
 
Bu durumda, ihracatın gerçekleşmesine göre ilgili dönem beyannamesinde yüklenilen vergi farkının beyanları söz konusu satış dönemi ile beyan dönemi arasında dönem farkı oluşturacak, ihracat 3 aylık sürede gerçekleşebileceğinden bağlantı kurmak daha zor olacaktır. Özellikle her ay direk ihracatla birlikte ihraç kayıtlı satışı olan mükelleflerde, gerek mükelleflerce gerek idarece takip etme güçleşecek ve bu durum istenmeyen karışıklıklara neden olabilecektir. Kılavuzun 15. satırının ve KDV beyannamesinin 83. satırının kaldırılmasından önce olduğu gibi, KDV beyannamesinin doldurulmasına ilişkin açıklama ve işlem tablosunun (Kılavuzun) 21. satırda değişiklik yapılarak; farkın gerçekleşen ihracata isabet eden kısmının değil, beyannamenin 91 inci satırındaki tutarın ihracatın gerçekleşmesiyle bağ kurulmadan ihraç kayıtla teslimin yapıldığı dönem KDV beyannamesinde direk Tablo 13 deki 405 kodu ile Tablo 9’un 70-71 satırlarına aktarılsa bağlantı kopmayacak ve aynı dönemde direkt ihracat veya iadeyi gerektiren diğer istisnalar olsa dahi 91 no.lu satır aracılığı ile ( ihraç kayıtlı satışlardaki (90ıncı satır) hesaplanan vergide olduğu gibi) indirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı satışa ait yüklenilen vergi farkı kolayca bulunabilecek ve ihraç kayıtlı satışlarla ilgili esaslar gereğince ihracatın gerçekleşmesine göre iade işlemi tamamlanacaktır.
 
Ayrıca iade işlemi gerçekleştirilirken gerekli belgelerin ikinci kez verilmesine de gerek kalmayacaktır. Konuyu örnek yardımıyla açıklamak yerinde olacaktır.
 
ÖRNEK: Mükellef A-15 Mart 2006 tarihinde 100.000 YTL’lik erkek gömleği imal ederek ihraç edilmek üzere mükellef Z’ye satmış ve 8.000 YTL. KDV hesaplanmıştır.
 
Mükellef A’nın söz konusu gömlekler için 11.000 YTL. KDV yüklenimi mevcuttur.
 
İhracatın 20.000 YTL’lik kısmı Mart 2006 tarihi içinde,
 
60.000 YTL’lik kısmı Nisan 2006 tarihinde,
10.000 YTL’lik kısmı Mayıs 2006 tarihinde,
10.000 YTL’lik Haziran 2006 tarihinde gerçekleşmiştir.
 
Şubat 2006 döneminden devreden KDV 15.000 YTL’dir.
Mart 2006 döneminde indirilecek KDV 6.000 YTL’dir.
Nisan 2006 döneminde indirilecek KDV 5.000 YTL’dir.
Mayıs 2006 döneminde indirilecek KDV 9.000 YTL’dir.
      Haziran 2006 döneminde indirilecek KDV 7.000 YTL’dir.

ÖRNEK 1 Mevcut durumu
ÖRNEK 2 Önerilen durumu örneklemek için tanzim edilmiştir.
        

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30

Cevdet Akçakoca

Okunma: 8342

Diğer Yazıları

Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı