|
Hizmet borçlanması yurtdışı için var
yurtiçine yok
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 06
Mayıs 2006 Cumartesi - Hürriyet
YAKLAŞIK iki haftadır açıkladığımız, yeni sosyal güvenlik sisteminin, kime ne
getirdiği ya da ne götürdüğüne ilişkin yazı dizimizi bugün noktalıyoruz.
Okurlarımızın en çok sorduğu üç soru; geçmişte sigortasız çalışılan günler için
borçlanma, 2007 yılı gelmeden emekli olmalarında yarar olup olmadığı ve birden
fazla yerden aylık alanların, aylıklarının kesilip kesilmeyeceği ile ilgili...
HİZMET BORÇLANMASI
Daha önceki yazılarımızda ayrıntılı olarak açıkladık. Yeni sosyal güvenlik
sistemi, geriye dönük hizmet borçlanması getirmiyor. Daha açık bir anlatımla,
geçmiş yıllarda, sigortasız çalışılan ayları ve yılları, prim ödemek suretiyle,
sigortalı hizmetten saydırmak mümkün değil.
Ancak 2 Mayıs 2006 tarihli yazımızda da ayrıntılı olarak açıkladığımız gibi,
yurt dışı hizmet borçlanması mümkün. Bunun için de acele edip 2006 yılı sonuna
kadar başvuruda bulunmakta yarar var. Nedenine gelince, 2007 yılından itibaren
hem borçlanma nedeniyle yapılacak ödemenin tutarı artıyor hem de ödemenin üç ay
içinde yapılması isteniliyor.
HEMEN EMEKLİLİK VE İKİ YERDEN AYLIK
Perşembe günkü yazımızda ayrıntılı olarak açıkladığımız gibi, emekliliğe hak
kazananların, 2007 yılı gelmeden emekli olma konusunda acele etmelerine gerek
yok. Bunların, yani sosyal güvenlik sistemi nedeniyle, bir hak kayıpları
sözkonusu değil. Aksine, çalıştıkça avantajları artacak.
Dünkü yazımızda, tablolar da vererek açıkladığımız gibi, iki ayrı kurumdan aylık
alanların kazanılmış hakları korunulacak. Ancak, 2007 yılından itibaren yeni bir
uygulama başlıyor.
A.Ş. kurucu ortağı olmayan, emekli destek primi vermeyecek
Emekli SSK'lıyım. Bir anonim şirkette, yüzde 1 hisse ile ortağım. Yönetim kurulu
üyesi, genel müdür ya da çalışanı da değilim. Şimdi ben asgari ücretin 33.5'i
kadar Sosyal Güvenlik Destek Primi mi ödeyeceğim.
- SSK, Bağ-Kur ya da TC Emekli Sandığı'ndan emekli olup, anonim şirket kurucusu
ortağı ve/veya yönetim kurulu üyesi olan ortaklar SGDP ödeyecekler. Kurucu ortak
değilseniz, SGDP ödemeyeceksiniz.
Hem babadan hem kocadan aylık sürecek
Benim komşum şu anda ölen babasından SSK'dan yetim maaşı almakta, ayrıca ölen
eşinden Emekli Sandığı'ndan dul maaşı almakta, yeni yasaya göre bu maaşlardan
biri kesilecek mi? Ya da her ikisini de almaya devam edebilecek mi?
- Her iki aylığı da almaya devam edecek.
Dükkanını kapatan esnaf sağlık hizmeti alabilecek
Bağ-Kur sigortalısı emekli bir esnafım. İşi bırakıp dükkanı kapattığımda, hasta
olduğum zaman sağlık hizmeti alabilecek miyim?
- Genel sağlık sigortası 1 Ocak 2007'de yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra
dükkanınızı kapatıp çalışmasanız da, genel sağlık sigortası olacaksınız. Bir ay
içinde yeşil kart veren kuruma baş vuracaksınız. Yeşil kart verilmesi halinde,
primlerinizi devlet ödeyecek. Verilmemesi durumunda, asgari ücretin iki katı
üzerinden yüzde 12 oranında genel sağlık sigortası primi ödeyip, sağlık
hizmetinden yararlanabileceksiniz.
Artık geriye doğru borçlanma yok
Ticaret Lisesi tarafından 2. sınıfta 1990 yılında (18 yaşında) staj sigortası
yapıldım. Yeni yasayla bu süreyi borçlanabiliyor muyum? Borçlanırsam sigorta
başlangıcı 1990 yılı mı olacak?
- Yeni yasa, geriye dönük borçlanma getirmiyor. O nedenle mümkün değil.
Gazeteci her yıl için
3 ay fiili hizmet zammı alacak
MEVCUT sisteme göre; Basında, SSK'lı olarak 212'ye göre çalışanlara, her yıl
için, 90 gün ilave sigortalılık süresi veriliyor.
Aynı kişinin, Emekli Sandığı Kanunu'na göre, basın müşaviri olarak çalışması
durumunda, her yıl için ayrıca 3 ay "fiili hizmet zammı süresi" veriliyor.
Kuşkusuz, bu kişiler, daha önce emeklilik hakkına kavuşuyorlar Emekli Sandığı
iştirakçilerine verilen fiili hizmet zammı, prim ödeme süresinden sayılmasına
karşın, SSK'lı basın mensuplarında, yalnızca sigortalılık süresine ekleniyordu.
Bağ-Kur'lu olanların ise, bu tür olanaktan yararlanmaları zaten söz konusu
değildi.
Yeni sosyal güvenlik sisteminde, bu ayrımlara son veriliyor. Tüm basın
çalışanları, çalıştıkları her yıl için 3 ay fiili hizmet zammı alacaklar.
Ayrıca, bu süre prim ödeme gününe de eklenecek.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
