|
Gayrimenkulün düşük bildirilen değeri nasıl
yükseltilir
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 06
Haziran 2006 Salı - Hürriyet
GAYRİMENKUL alım-satımında, gerçeğin altında bir değer gösterilerek işlem
yapılması, son derece yaygın bir uygulama. Bu olayda, alıcı ile satıcının ortak
menfaati olduğu için, uygulama yıllardır devam edip gidiyor.
Ancak, alım-satım bedelinin gerçeğin altında gösterilmesi, ileride ciddi
sorunlara neden olabilir.
SORUNLAR NE?
1) Alıcı Yönünden Sorunlar
a) Harç Bedeli Yönünden: Düşük değer üzerinden ödenen harç, sonradan tespit
edilen gerçek satış bedeli üzerinden, cezalı olarak istenebilir.
b) Dört Yıl İçinde Satış Yönünden: Gayrimenkulün, edinme tarihinden itibaren,
dört yıl içinde elden çıkartılmasından doğan kazanç "değer artış kazancı" olarak
vergiye tabi (Gelir Vergisi Kanunu Mükerrer Md. 80/6). Alış bedeli düşük
gösterilince, satış kazancı da gerçeğin üzerinde çıkar. Sonuçta, daha çok vergi
ödenir.
c) Şuf’a Hakkı Yönünden: Hisseli gayrimenkullerde, özellikle gayrimenkullerde,
diğer hissedar, tapuda yazılı bedel üzerinden şuf’a (önalım) hakkını kullanıp,
gayrimenkulü düşük bedelle alabilir. Bu riski, her zaman gözönünde bulundurmak
lazım. Mahkemeler ve davalarla uğraşmamak için, olayı ciddiye almakta yarar var.
2) Satıcı Yönünden Sorunlar
a) Harç Bedeli Yönünden: Düşük değer üzerinden ödenen harç, sonradan tespit
edilen gerçek satış bedeli üzerinden, cezalı olarak istenebilir.
b) KDV Yönünden: Satışı yapan inşaat firması ise, gerçek satış bedeli üzerinden,
KDV hesaplanıp, aradaki fark cezalı olarak istenebilir.
c) Gelir ya da Kurumlar Vergisi Yönünden: Satıştan doğan kazancın beyan
edilmediğinin saptanması durumunda; vergi cezalı olarak, gecikme faiziyle
birlikte alınır.
DEĞERİ YÜKSELTME
Yukarıdaki yaptırımlar, bu konulara karşı hassas olan bir insanın, vücudunun
kimyasını bozacak cinsten!..
"Peki ne yapılabilir?" diye soranlar için, açıklayalım.
Maliye Bakanlığı’nın, bu durumda olanlarla ilgili 1989/7 sayılı Vergi Usul
Kanunu İç Genelgesi var. Genelge ile yapılan açıklamaya göre;
Gayrimenkulün alım-satım bedelinin düşük gösterildiği durumlarda, gerçek
değerin, Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesine göre pişmanlıkla beyan edilmesi
mümkündür. Bu durumda, zamanında ödenmeyen tapu harcı ile tahakkuk eden
pişmanlık zammını, dilekçe ile haber verme tarihinden başlayarak 15 gün içinde
ödeyenler, gayrimenkulün tapu harcına esas olan değerini yükseltmiş olurlar (Bu
konuda geniş bilgi için Bkz. Av. Zuhal KIZILOT, "Gayrimenkulün Tapudaki Satış
Değerinin Sonradan Yükseltilebileceği", Yaklaşım Dergisi, Ağustos 2005).
Gelir ya da kurumlar vergisi yönünden de yine pişmanlık dilekçesi ile beyanda
bulunulması mümkündür.
Vergide zamanaşımı süresi beş yıl. Maliye bu süre içinde, gayrimenkul
alıp-satanların her an kapısını çalabilir. Huzursuz olmak ve cezalı vergi ödemek
istemeyenlerin, pişmanlıkla beyanda bulunmaları, en sağlıklı yol olarak
gözüküyor.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
