|
Cennete gidene vergi geliyor
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 21
Şubat 2006 Salı - Hürriyet
BAŞLIĞI okuyunca "Bu da nereden çıktı?" demeyin. Gerçekten, cennete gidene
yakında vergi geliyor. Şu anda Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bulunan bir
yasa tasarısına göre, cennete giden mükellefler, vergi ödeyecekler.
Hemen belirtelim, bu cennet, bildiğinizden farklı bir cennet. Sözünü ettiğimiz
cennet, "Tax Havens" diye adlandırılan, vergi cennetlerine gidenlerle ilgili...
CENNETTEKİ ÜLKELER
Haritada yerini dahi bulamayacağınız bazı ülkeler var. Örneğin; Andora, Aruba,
Costa Rica, Gibraltar, Guernsey, Isle of Man, Jersey, Labuan, Liechtenstein,
Madeira, Nauru, Nevis, Niue ve Vanuatu bunlardan birkaçı...
Vergi cennetlerine gidenler yani bu ülkelerde, şirket kuran ya da kendi adlarına
vergi mükellefi olanlar, kaç milyon dolar kazanırlarsa kazansınlar, sembolik bir
vergi ödüyorlar. Örneğin, Jersey’de kurulan bir şirket, 10 milyon Sterlin hatta
50 milyon Sterlin fatura kesip, milyonlarca sterlin kazanç sağladığında, yılda
650 Sterlin civarında vergi ödüyor (Bu konuda geniş bilgi için Bkz. Onur Kızılot,
"Vergi Cenneti Ülkeler ve Avantajları", Yaklaşım Dergisi, Sayı:75, s.172-173).
İLGİNÇ ÖRNEKLER
Vergi cenneti ülkelerde şirket kuranlar, sayısız avantajlardan yararlanıyorlar.
Örneğin;
- Vergi cenneti ülkedeki şirkete, bir takım hizmet, danışmanlık, proje,
organizasyon ve benzeri hizmetler yaptırılıp, alınan fatura gider yazılabiliyor.
Vergi cenneti ülkedeki şirket ise, kestiği fatura nedeniyle, vergi ödemiyor.
- Yurtdışından ithal edilecek mallar, önce vergi cenneti ülkedeki şirket
tarafından alınmakta, sonra yüksek bir kár eklenerek, bu ülkeden ithal
edilmektedir. Bazı durumlarda da vergi cenneti ülkedeki şirket, ithalata
aracılık edip, komisyon faturası düzenlemektedir.
- Vergi cenneti ülkeye, yüksek bedelle yaptırılan hizmet ya da alınan mal
nedeniyle, para transfer edilerek, yurtdışına yasal yollardan para
çıkartılabilmektedir. Alınan yüksek fatura nedeniyle de giderler fazla
gösterilerek daha az vergi ödenmektedir.
- Vergi cenneti ülkedeki şirket, Türkiye’deki şirkete ortak edilerek, kara para
aklanabilmektedir. Bazen de ortaklık nedeniyle yurtdışına kár payı şeklinde para
transfer edilmekte ya da yurtdışındaki kendi şirketinden faizle borç alıp, gider
yazabilmektedir.
CENNETE YÜZDE 30 VERGİ
Yeni Kurumlar Vergisi Kanun Tasarısı’nda, vergi cennetlerinde yapılan ödemeler
üzerinden, yüzde 30 vergi kesintisi (stopaj) yapılması öngörülüyor. Kesinti
yapılacak "vergi cenneti" ülkeler, Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilecek.
Vergi kesintisi, Bakanlar Kurulu’nca ilan edilen ülkelerdeki şirketlerin
yanısıra, tam mükellef kurumların, bu ülkelerde bulunan işyerlerine yapacakları
ödemeleri de kapsayacak.
Vergi cennetlerinde bulunan ülkelerdeki gerçek kişilere ya da şirketlere; her
türlü ticari ve mesleki hizmet bedeli, lisans ücreti, kira, navlun, komisyon ile
faiz ve benzeri finansman giderleri karşılığı yapılacak ödemelerden, yüzde 30
vergi kesintisi yapılması öngörülüyor. Ancak, emsaline uygun bedelle satın
alınan mal ve iştirak hisseleri ile kredi ana para faiz ödemeleri ve şirketlerin
kár payı ödemeleri, vergi kesintisi dışında kalıyor.
Kurumlar vergisi oranının yüzde 20’ye indirileceği bir ortamda, yüzde 30 oranı
yüksek gözüküyor. Ancak yeni uygulamanın yürürlüğe girmesi ile birlikte, vergi
kayıp ve kaçağına neden olabilen önemli bir boşluk, giderilmiş olacak.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|