|
Milyar dolar kazanca 1 dolar vergi yok
Şükrü Kızılot - 18 Ekim 2006 Çarşamba -
Hürriyet
TÜRKİYE ilginç bir ülke...
Asgari ücret alana, vergi var. Bir bardak suda bile, üç çeşit vergi var ancak
bir milyar dolar hatta iki milyar dolar kazanana, bir dolar dahi vergi yok!..
Her şeye rağmen, vergi ödeyenler de yüz milyonlarca ya da milyarlarca dolar
kazancın, sadece yüzde 5’i oranında vergi ödüyorlar.
NEDEN YOK?
Yanıtı çok basit; ilgili kanun "vergi yok" diyor da onun için!..
Bu konuda çok sayıda örnek var ama ilginizi çekebilecek iki örnek verelim.
(A)’nın bir bankası var.
(B)’nin de bir bankası var.
(A) ve (B) bankalarını, iki ayrı yabancı şirkete satılıyorlar.
(A) ve (B)’nin bankaları satmaları demek, anonim şirket olan bu bankaların,
hisse senetlerini yabancılara satmaları anlamına geliyor.
(A) ve ailesi, 200 milyon dolar civarında maliyeti olan banka hisselerini,
yabancı şirkete 2 milyar 200 milyon dolara satıyorlar.
(B) ve ailesi de 300 milyon dolar civarında maliyeti olan banka hisselerini,
başka bir şirkete 2 milyar 300 milyon dolara satıyorlar.
Her iki banka da yabancılara ait oluyor.
Peki (A) ve (B) ile aileleri, kazandıkları 2’şer milyar dolar üzerinden, kaç
dolar ya da YTL vergi ödeyecekler? bilin bakalım...
YANIT: 1 dolar veya 1 YTL dahi vergi ödemeyecekler.
Neden mi?
Nedeni basit. Bununla ilgili yasa maddesine göre, söz konusu banka hisselerinin,
gerçek kişilere ait olması ve edinme tarihinden itibaren, bir yıl geçtikten
sonra elden çıkartılması halinde, bundan doğan kazanç ister 100 milyon, ister 1
milyar hatta 10 milyar dolar olsun, gelir vergisine tabi değil (Bkz. Gelir
Vergisi Kanunu Mükerrer Madde 80/6, Geçici Md. 67 ve 30 Eylül 2006 Tarihli Resmi
Gazete’de yayınlanan 258 No.lu Gelir Vergisi Tebliği).
Gelişmiş ülkelerin hiçbirinde, tam mükellefler için böyle bir vergi avantajı
yok. Adamlar, milyon dolar ya da 100 milyon dolar kazanandan, çatır çatır
vergiyi alıyorlar. Bizde milyar dolar kazanca bile vergi yok!..
BAŞBAKAN’A DA VERGİ YOK
Yaklaşık bir buçuk yıl kadar önce, Başbakan Erdoğan, ortağı olduğu anonim
şirketteki hisselerini, birkaç trilyon liraya satmıştı. O tarihlerde çok kişi,
"Başbakan, bu hisselerini sattı. Peki... kazandığı trilyonlar üzerinden ne kadar
vergi ödedi?" diye merak etmişti.
Onların merakını da giderelim; Başbakan 1 YTL dahi gelir vergisi ödemedi.
Nedenine gelince, hisse senetlerini bir yıl geçtikten sonra sattığı için, elde
ettiği kazanç gelir vergisine tabi değildi.
YÜZDE 5 VERGİ
Bankaya ait hisse senetlerinin, bir anonim şirkete ait (yani iştirak hissesi)
olması ve en az iki tam yıl şirketin aktifinde yer alması durumunda, olay
değişiyor. Bunların, satıştan doğan kazancının yüzde 75’i, kurumlar vergisinden
müstesna tutuluyor. Kalan yüzde 25 üzerinden de, yüzde 20 Kurumlar vergisi
alınıyor.
Buna göre, örneğin; bir milyar dolar kazancın, 750 milyon doları, kurumlar
vergisinden müstesna tutuluyor. Kalan 250 milyon doların vergisi de 50 milyon
dolar oluyor. Böylece, 1 milyar dolar kazancın vergisi yüzde 5’e geliyor.
26 Eylül tarihli yazımızda, bir iş merkezini satıp, 500 milyon dolar kazanan
kişinin, 5 dolar dahi vergi ödemediğini, bunun da yasal olduğunu açıklamıştık.
Bu gün de banka satıp, 2 milyar dolar kazanan bir başkasının, 2 dolar dahi vergi
ödemediğini öğrendiniz.
Hemen belirtelim, bu kişiler vergi kaçırmıyorlar. Yasalar "vergi
ödemeyeceksiniz" diyor. Onlar da ödemiyorlar!.. Olay bu...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
