|
Vergide çarpık tablo
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com
- 23 Kasım 2006 Perşembe - Hürriyet
2006 yılı genel bütçe gelirlerinin, 10 aylık sonuçları belli oldu.
Buna göre, 156.8 milyar YTL olan 2006 yılı gelir hedefinin, yüzde 88'i, ilk 10
ayda tutturuldu.
Toplanan gelirlerin, yüzde 82'sini vergiler oluşturuyor.
VERGİLER DOLAYLI GELDİ
İlk 10 ayda toplanan vergilere göz attığımızda;
- Yüzde 69'unun dolaylı,
- Yüzde 31'inin de dolaysız
vergi olduğu göze çarpıyor.
Dolaylı vergilerde oranın yüksek olması, o ülkede "vergi adaletinin
bulunmadığının göstergesi" oluyor. Nedenine gelince, dolaylı vergiler, kişilerin
gelir düzeyine bakılmadan alınıyor. Örneğin bir bardak su içen, bir ekmek alan
işsiz vatandaş da, asgari ücretli de, milyoner bir vatandaş da aynı vergiyi
ödüyor. Dolaylı vergiler, ağırlıklı olarak KDV ve ÖTV gibi fiyatların içine
gizlenmiş vergilerden oluşuyor.
AB ülkeleri ortalamasına gözattığımızda, dolaylı vergilerin, toplam vergi
gelirlerine oranı yüzde 35. Bu oran bizde, 2006 yılının ilk 10 ayı itibariyle,
yüzde 69 yani AB ortalamasının iki katı!...
GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ
Dolaysız vergiler, ağırlıklı olarak gelir ve kurumlar vergisinden oluşuyor.
1. Kurumlar Vergisi:
Hürriyet okurları hatırlayacaktır. Daha bu yılın başlarında, rakamlar belli
olmadan "Kurumlar Vergisi gelir hedefinin tutturulamayacağını" iddia etmiştik.
Nitekim, ilk 10 aya ait kesinleşen rakamlar bizi doğruladı... Buna göre;
İlk 10 ayda toplanan Kurumlar Vergisi: 8.2 milyar YTL,
- 2006 yılı Kurumlar Vergisi hedefi: 12.9 milyar YTL
- Gerçekleşme oranı(%): 63.6
Hedef, başlangıçta 14,8 milyar YTL idi. Oran indirimi sonrası 12.9 milyar YTL
olarak revize edildi. Ama bu hedef de tutmadı. Daha önce yazdığımız gibi,
Haziran ayında yasalaşan "Kurumlar Vergisi oran indirimi" geriye dönük olarak 1
Ocak itibariyle değil de 2007 yılından itibaren yürürlüğe girseydi, Kurumlar
Vergisi yönünden yaklaşık 4 milyar YTL gelir kaybı olmayacaktı.
2. Gelir Vergisi:
2006 yılının ilk 10 ayında toplanan gelir vergisinin dağılımı, tabloda
gösterilmiştir.
Tabloya göz attığımızda, 2006 yılında toplanan gelir vergisinin;
- Yüzde 90'ının, stopaj (kaynakta vergi kesintisi) yoluyla; başta ücretliler
olmak üzere, faiz, repo, işyeri kira, serbest meslek gibi ödemelerden
toplandığı,
- Kalanının da beyanname veren mükelleflerden toplandığı,
göze çarpıyor. Olaya, toplam vergi gelirleri yönüyle göz attığımızda;
2006 yılının ilk 10 ayında toplanan vergiler: 112.528 milyon YTL
Beyannameli mükelleflerin ödediği gelir vergisi: 2.122
Beyannameli mükelleflerin ödediği vergi(%): 1.89
Görüldüğü gibi, 2006 yılının ilk 10 ayında toplanan vergilerin, yüzde 1.89'u,
beyanname veren 2.5 milyon civarındaki gelir vergisi mükellefinden
toplanabilmiş!..
Vergideki bu çarpık tablonun, en kısa zamanda düzeltilmesi gerekiyor.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
