Fiş olayı ve denetimin yetersizliği

 

11.01.2007

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

Fiş olayı ve denetimin yetersizliği

Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 11 Ocak 2006 Perşembe - Hürriyet

ÜCRETLİLERE vergi iadesinin kaldırılacağının açıklanması ile birlikte, fiş ve fatura tartışmaları başladı.

Çok kişi "Vergi iadesi kalktığına göre, fiş ve fatura alma da kalktı" diye düşünüyor. Geçen hafta da yazdık, bu doğru değil. Fiş ve fatura almak, herşeyden önce bir vatandaşlık görevi. Alınmayan fiş veya faturanın KDV’si, satıcının cebine gidiyor.

FİŞ ALMAYANA CEZA

Geçen Çarşamba, 2007 yılında fiş almayan vatandaşa, 27.80 YTL "özel usulsüzlük cezası" kesilebileceğini yazmıştık. Maliye Bakanlığı’da, önceki gün aynı yönde açıklama yaptı.

Ancak, olayın pratiğinde, fiş almayan vatandaşa, ceza kesilebilmesi çok zor. Nedenine gelince, fiş almayanlara ya da doktorlardan serbest meslek makbuzu almayanlara, 27.80 YTL özel usulsüzlük cezasının kesilebilmesi için, belge alınmadığına ilişkin tespitin, vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından yapılması şarttır. (Vergi Usul Kanunu, Md. 353/a-3)

Fiş alınmadığını, vergi inceleme elemanı yerine örneğin vergi yoklama memuru ya da vergi dairesinin başka bir elemanı tespit ederse, ceza kesilemez.

KADROLAR BOŞ

Vergi incelemesine yetkili olanların, kadroları ve bunların doluluk durumu tabloda gösterilmiştir.

Tablonun incelenmesinden de farkedileceği gibi, Türkiye’de vergi denetimi yapmaya yetkili olanların toplam sayısı 10.018. Bu kadronun yüzde 65’i boş, yüzde 35’i dolu. Daha açıkçası, denetim elemanı kadrolarının yarıdan çoğu yıllardır boş.

Olayın pratiğine gelince, 3.543 denetim elemanının, fiş verilip verilmediğini denetlemesi mümkün değil. Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı ve Gelirler Kontrolörleri, dükkanların, mağazaların, restoranların önünde bekleyip, fiş kontrolü yapmıyorlar. Vergi denetmenleri ve vergi dairesi müdürleri de Türkiye’deki vergi incelemesinin, sayısal anlamda yüzde 90’ını gerçekleştiriyorlar. Bu görevleri aksar. Vergi dairesi müdürünün, daireyi bırakıp, dükkanların önünde fiş gözlemciliği yapması mümkün değil.

NE YAPILABİLİR?

Fiş almayana ceza, yıllardır vergi yasalarında var ancak uygulanması çok zor.

Fiş alma olayını yaygınlaştırmak için;

1) Ücretliye ve emekliye yeniden vergi iadesi getirilir. Kapsamı ve iadenin oranı genişletilir. Hemen belirtelim, şu aşamada bu olasılık yüzde sıfır.

2) Fiş almayanların tespitine yetkili olanların kapsamı genişletilebilir. Vergi dairesinin yoklama memurları ve diğer elemanlarına da bu yönde yetki verilebilir.

3) Üniversitelerimizden, pırıl pırıl gençler mezun oluyor. 6.565 kişilik boş kadro uygun şekilde doldurulur.

4) Daha önce Hürriyet’te örneğini yayımladığımız, Çin’deki Kazı-Kazan uygulamasının benzeri Türkiye’ye getirilebilir. Halkımız toto, loto, kazı-kazan gibi şans oyunlarına meraklı. Fiş ve faturalara konulacak küçük kutular kazındığında, bazılarına "para ikramiyesi" çıkarsa, fiş-fatura alma eğilimi artar.

Bunlar yapılmazsa, kayıtdışılık devam eder gider...

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30

 

Şükrü Kızılot

 

Okunma: 771

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

Fiş olayı ve denetimin yetersizliği