|
İkisi de ücretli, peki... İşçi niye fazla
vergi ödüyor
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com 27
Şubat 2007 Salı - Hürriyet
HİÇ düşündünüz mü? İşçi ve memur, ikisi de ücretli olmasına rağmen işçi,
memurdan niçin daha fazla vergi ödüyor?
Örneğin, aylık ücreti 1.000 YTL olan işçi, aylık ücreti 1.000 YTL olan memurdan
daha fazla gelir vergisi ödüyor. Aynı şekilde, aylık ücreti 2.000 YTL olan işçi,
2.000 YTL aylık alan memurdan daha fazla vergi ödüyor. Üstelik, işçinin ödediği
vergi, memurun ödediği verginin 3-4 katı hatta 5-6 katı!..
FAZLA VERGİNİN NEDENİ
- İşçinin Vergisi:
İşçinin vergisi hesaplanırken, brüt ücretinden, yüzde 14 SSK primi, yüzde 1
İşsizlik Sigortası primi düşülüyor. Kalan kısmın gelir vergisi hesaplanıyor.
Örneğin 2.000 YTL’nin vergisi, 1.700 YTL üzerinden; 1.700 x yüzde 15 = 255 YTL
Gelir Vergisi olarak hesaplanıyor (Ücretin vergi matrahı toplamı 7.500 YTL’yi
aşınca örneğin Mayıs ve izleyen aylarda, gelir vergisi, yüzde 20 oranı
üzerinden; 1.700 x yüzde 20 = 340 YTL olarak hesaplanıyor.
- Memurun Vergisi:
Memurun vergisi hesaplanırken, brüt ücretinden, yüzde 16 TC Emekli Sandığı
kesintisi düşülüyor. Ancak kalan kısmın gelir vergisi hesaplanmıyor. Ayrıca;
makam tazminatı, özel hizmet tazminatı, mali sorumluluk tazminatı, ek tazminat,
askeri tazminat, dil tazminatı, üniversite ödeneği, yargı ödeneği, temsil ve
görev tazminatı, aile yardımı gibi ödemeler "vergi dışı" bırakılıyor. Bu yöntem
uygulanınca, ücretin yüzde 70-80’i (sözleşmeliler hariç) gelir vergisine tabi
olmuyor. Buna göre, örneğin 2.000 YTL’nin vergisi, 500 YTL üzerinden; 500 x
yüzde 15 = 75 YTL gelir vergisi olarak hesaplanıyor.
Özellikle; müsteşar, genel müdür, denetim elemanı, Danıştay, Yargıtay ve
Sayıştay üyeleri, öğretim üyeleri, brüt ücretlerinin yüzde 3-4 ya da 5-6’sı
kadar gelir vergisi ödüyorlar. Odacı, bekçi, şoför gibi düşük gelirli memurlar
ise, yüzde 10-11 civarında, gelir vergisi ödüyorlar.
ANAYASA’YA AYKIRI
Anayasa’nın 73. maddesine göre; "Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali
gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli
dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır."
Olaya bu açıdan baktığımızda, ücreti 1.000 ya da 2.000 YTL olan işçi ve memurun,
bu ücret gelirleri üzerinden, "mali güçlerine göre" aynı verginin kesilmesi
gerekir. Ayrıca, vergi yükünün "adaletli ve dengeli dağılımı" açısından da bu
gerekir. Bunların hiçbiri yapılmıyor. Demek ki bu uygulama Anayasa’ya aykırı!
VERGİ İADESİ KAYBI
Yakında yasalaşması beklenen bir düzenleme ile "ücretlilere vergi iadesi"nin,
"geriye dönük" olarak, 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren, yürürlükten kaldırılması
söz konusu...
Memurların, vergi matrahı yukarıda da belirtildiği gibi, düşük tutuluyor. Yeni
düzenlemede, asgari ücretin brüt tutarının yarısı kadar "en az geçim indirimi"
uygulanacağı için, memurların büyük kısmının (sözleşmeliler hariç) ciddi bir
kaybı olmayacak. İşçilere gelince, orta ve yüksek düzeyde ücret geliri
olanların, ciddi kaybı olacak. Kaldı ki işçilerin çoğu, işverenle "net ücret"
üzerinden anlaştıkları için, vergi iadesinin kaldırılması nedeniyle, 10 işçiden
9’unun parasal anlamda kaybı olacak. İşçi ve memur ücretlerinin
vergilendirilmesinde "Anayasa’ya aykırı" çarpık tablonun, en kısa zamanda
düzeltilmesi gerekiyor...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
