|
Ne olacak bu esnafın hali
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com 9
Haziran 2007 Cumartesi - Hürriyet
ÖNÜMÜZDEKİ günlerde, milletvekili adaylarına en çok sorulacak sorulardan biri
bu. Özellikle iktidar partisi milletvekili adaylarının işi zor.
Esnaf ve sanatkarın işleri durgun, piyasada nakit para darlığı var. Esnaf ve
sanatkarın, sermayesi eriyor. Karşılıksız çekler ve protesto edilen senetlerde,
sayı ve tutar olarak büyük artış var. Sorun bunlarla da bitmiyor. Büyük alış
veriş merkezleri, esnaf ve sanatkar için ciddi bir haksız rekabet unsuru. Emekli
olup çalışanları cezalandıran, garip bir sosyal güvenlik anlayışı ve vergilerle
ilgili ciddi sorunlar var.
NE YİYOR VE İÇİYOR
Mevcut vergi yasaları, Orhan Veli'nin 'Bedava yaşıyoruz' şiirinden esinlenerek
hazırlanmış. 2008 yılından itibaren, ücretlilere, 'asgari ücretin yarısı' kadar,
'asgari geçim indirimi' tanınacak. Esnafa ve sanatkara ise 1 YTL geçim indirimi
hakkı tanınmıyor. Yanında çalışan işçiye var ama esnafa yok!
Daha açık bir anlatımla, esnaf ve sanatkara "Arkadaş, sen bedava yaşıyorsun. 1
YTL bile masrafın yok" deniliyor.
ŞİRKETLERİ KATLIYOR
Şu anda yürürlükte olan vergi yasalarına göre; esnaf ve sanatkarlar, yıllık 19
bin YTL'yi aşan gelirleri için yüzde 27 oranında, yıllık 43 bin YTL'yi aşan
gelirleri için de yüzde 35 oranında 'Gelir Vergisi' ödüyorlar. Oysa, anonim ya
da limited şirketler, 43 milyon YTL hatta 1 milyar YTL dahi kazansalar, yüzde 20
'Kurumlar Vergisi' ödüyorlar. Bu yönüyle baktığımızda, esnaf ve sanatkarın en
yüksek vergi oranı, şirketlerin vergi oranını, neredeyse ikiye katlıyor.
STOPAJ
ÜSTÜNE STOPAJ
Esnaf ve sanatkarlar, stopaj üstüne stopaj ödüyorlar. Örneğin; işyeri kirası net
belirleniyor, işçinin ücreti, muhasebeci ya da avukata yaptığı ödeme net olarak
belirleniyor. Bunların stopajlarını esnaf ve sanatkar üstleniyor. Ancak ödediği
vergiler arasında gözükmüyor.
MEVZUAT ÇOK KARMAŞIK
Sık sık değişen vergi yasaları, yayınlanan kararnameler, tebliğler, iç
genelgeler ve sirkülerlerin sayısı o kadar çok ki esnaf ve sanatkar, bunları
izleyemiyor. Bu yetmiyormuş gibi mevzuat da son derece karışık. Somut bir örnek
olarak, 'son çıkan KDV kararnamesi'ni gösterebiliriz. Kararname o kadar
karışıktı ki gazete ve TV'lerin çoğunda, oranı indirilmeyen et, süt, yoğurt,
peynir, meyve, sebze, bakliyat ve daha bir çok gıda maddesinin oranları
indirilmiş gibi haberler yayınlandı.
BÜROKRASİ BIKTIRIYOR
Başbakan Erdoğan'ın, üç yıl önce söylediği "İktidar olduk ama bürokratik
oligarşiyi yıkamadık" sözü, bugün de geçerliliğini koruyor. Esnaf ve sanatkar,
bürokrasinin içinde, adeta boğulmuş durumda. Neredeyse üç günde bir kamu
kurumlarına gidip, beyanname, bildirim, dilekçe veriyor ve vergi, prim, harç vs.
ödüyor.
DOLAYLI GELEN VERGİLER
Türkiye'de toplanan vergilerin yüzde 70'inin dolaylı vergi olması, ülkede vergi
adaletinin bulunmadığının somut göstergesi. Dünyanın en pahalı akaryakıtı
Türkiye'de satılıyor. İstihdam üzerindeki yükler bakımından da dünya rekoru
Türkiye'de. Çünkü net asgari ücretin yüzde 70'i kadar kesinti var. Alkollü
içkilerdeki vergi yükü, AB ortalamasının üzerinde. Bu da kayıt dışılığı
körüklüyor. Cep telefonunda, en yüksek vergi yine Türkiye'de; bizden sonra
Tanzanya geliyor.
Yazdıklarımız, esnaf ve sanatkarların yaşadığı sorunların, yarısı bile değil.
Evet. Bu kadar sorunun arasında ne olacak bu esnaf ve sanatkarların hali?
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
