|
Mirası beyan etmeyene cezasız çözüm
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 21
Haziran 2007 Perşembe - Hürriyet
HALK arasında kullanılan "Gelin girmeyen ev olur ama ölüm girmeyen ev olmaz."
diye bir söz var.
Ölüm, maalesef sevimsiz bir olay ama acı da olsa bir gerçek. Ölümle birlikte
mirasçılara intikal eden malların, beyan edilip vergisinin ödenmesi gerekiyor.
Bu durumu bilmeyen ve zor durumda kalanlara, bir müjdemiz var.
Yıllar sonra mirası beyan ettiklerinde, hem ceza ödemeyecekler hem de daha az
vergi ödeyecekler.
Yasalarımıza göre, intikal eden malın, hukuki anlamda mirasçıların üzerine
geçebilmesi için, mirasçıların mahkemeden "veraset ilamı" almaları gerekiyor.
Veraset ilamı; ölen kişinin "mirasçılarının kim olduğunu" ve "miras hisselerini"
belirten bir belgedir.
Veraset ilamı alındıktan sonra, ölüm tarihinden itibaren "dört ay içinde"
mirasçıların, ölen kişinin ikametgahının bulunduğu yerdeki ilgili vergi
dairesine "veraset ve intikal vergisi" beyannamesi vermeleri gerekiyor. Tahakkuk
eden vergiler de, üç yılda, her yılın "mayıs" ve "kasım" aylarında, toplam altı
eşit taksitte ödeniyor.
BEYAN EDİLMEYEN MİRAS
Ülkemizde, özellikle kırsal kesimde rastlanan bir durum var. Bazı mirasçılar,
ölen kişiden kendilerine intikal eden araziyi ya da evi "veraset ve intikal
vergisi beyannamesi" ile beyan etmiyor ancak araziyi ekip biçmeye, evde de
oturmaya devam ediyorlar. Daha sonra onlar ölüyor, yine değişen birşey olmuyor.
Gayrimenkul tapuda dedenin adına kayıtlı, araziyi ya da evi kullananlar ise
torunlar...
Çok kişi, beyan etmediği ya da beyanname verirken unuttuğu bir gayrimenkulü ya
da menkul malı, yıllar sonra beyan ettiğinde, "yüklü bir vergi ve ağır bir ceza
ile ödeyeceğini" düşünür. Oysa bu düşünce doğru değil.
Ceza ödemeden de bu sorunlarını çözebilirler. Üstelik daha az da vergi
ödeyerek...
CEZASIZ ÇÖZÜM
Maliye Bakanlığı 2000/1 Seri No.lu "Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu (VİVK) İç
Genelgesi" ile bu konuda bir açıklama yaptı. Buna göre;
- Verilen veraset ve intikal vergisi beyannamesinde gösterilmeyen mallar ile
beyanname verilmeyen hallerde, mükellefiyet; intikal eden malların idarece
tespit olunduğu tarihte başlamaktadır.
- İntikale konu malların, mükellefler tarafından, idarece beyana davet edilmeden
kendi rızalarıyla veya beyana çağrı ile tanınan ek süre içinde beyanı halinde,
yapılan tarhiyat, bu mallar için ilk tarhiyat olmaktadır.
- Bu gibi durumlarda, ikmalen, re’sen veya idarece tarhiyattan söz
edilemeyeceğinden, tahakkuk eden vergiler için "vergi ziyaı cezası" ve "gecikme
faizi" de uygulanmayacak.
- Bu durumda, gecikme nedeniyle, sembolik tutarda ikinci derece usulsüzlük
cezası uygulanacak.
ŞİMDİ BEYAN EDİN
Yukarıda yapılan açıklamalardan ve dayanak gösterilen iç genelgeden de
farkedeceğiniz gibi, miras kaldığı halde beyan etmeyi unuttuğunuz malı, hiç
çekinmeden şimdi de beyan edebilirsiniz. Beyan edeceğiniz değer ise, intikal
eden malların, mirasın açıldığı gündeki değeridir (VİVK. Md. 11). "Mirasın
açıldığı gün" ise, ölümün meydana geldiği gündür (MK. Md. 517).
Sonuç olarak belirtmek gerekirse, varisler; kısmen ya da tamamen beyan etmeyi
unuttukları mirası, aradan beş yıl ya da sekiz yıl geçmiş olsa da beyan
edebilirler. Beyan edilecek değer ise, ölüm tarihindeki değerdir. Beyanname
verildiğinde, vergi dairesince, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası uygulanmaz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
