|
Bütçenin dengesi bozuldu
Şükrü Kızılot skizilot@yaklasim.com 19
Haziran 2007 Salı - Hürriyet
NE zaman "dengesi bozuldu" deyimini kullansam, aklıma hep aynı fıkra gelir.
Daha önce de yazdık ama aşağıdaki sevimsiz tabloya bakmadan önce, fıkrayı okuyup
neşelenmenizde yarar var.
Temel ormana ağaç kesmeye gitmiş. Baltasını alıp ağaçları kesmeye başladığı
sırada ormanda gezinti yapmakta olan Greenpeace üyeleri Temel'i yakalayıp,
"Doğanın dengesini bozdun" diye evire çevire dövmüşler.
Temel perişan halde evine dönerken yolda arkadaşlarına rastlamış.
- Uyy, ula Temel, uşağum, ne oldi sağa?
- Ula sorma, birileri geldi doğanın yengesinu bozmişsun dedi ve verdiler sopayi...
Halbuki ben ne Doğan'i tanirum ne yengesinu...
BÜTÇEDE BOZULAN NE?
Tabloya dikkatle bakıldığında, son 5 yılda hangi dengenin bozulduğu net olarak
gözüküyor.
Bütçedeki vergi gelirleri, sürekli olarak azalmış. Buna karşılık, vergi dışı
gelirler artmış.
Tabloya bakın; 2003 yılında, 100 birim bütçe gelirinin, 85.5 birimi vergi
gelirinden oluşuyor. İzleyen yıllarda bu gelir azalıyor, azalıyor ve 2007
yılının ilk 5 ayı itibariyle 76 birime düşüyor.
Daha açık bir anlatımla, vergi gelirlerinin bütçe gelirleri içindeki payı
geriliyor buna karşılık, vergi dışı gelirler artıyor.
VERGİ DIŞI ZIPLADI
Tablodan da fark edileceği gibi;
2003 yılında yüzde 14.5 olan vergi dışı gelir, yüzde 66 oranında artarak, 2007
yılında yüzde 24'e fırladı. Böyle olunca, genel bütçe gelirleri içinde vergi
gelirleri, 2003'e kıyasla ciddi anlamda geriledi.
Bir işadamını ya da ücretliyi düşünün, giderlerinde artış, gelirlerinde ise
gerileme var. Şimdi bunun durumu iyiye mi gidiyor, kötüye mi? Peki;
örneğimizdeki işadamı, evini 300 bin YTL'ye sattığında, "gelirim arttı" derse,
gerçekten artmış mı olur? Kuşkusuz hayır.
Bütçenin durumu da böyle... Telekom hisseleri satıldı, 2007'de 6 milyar YTL
vergi dışı gelir elde edildi. Bütçeye de gelir olarak kaydedildi. Peki; Bu
normal bir gelir mi? Kuşkusuz hayır. Daha önce de Telsim hisseleri satıldı. Bazı
gayrimenkuller satıldı, bütçeye gelir kaydedildi. İşin doğrusu, bunlar, bir
defalık gelir. IMF bile "faiz dışı fazla" hesabında bunları göz önüne almıyor.
Bütçe gelirlerinin, yaklaşık yüzde 85'i vergi iken, bu gelir yüzde 76'ya
geriledi. 2007 genel bütçe gelirleri hedefinin 183 milyar YTL olduğuna da
bakarak, gerilemenin boyutunu siz hesaplayın.
Vergi gelirlerinin yıllık hedefin gerisinde kaldığı, harcamaların hedefin
üzerinde olduğu ve 6 milyar YTL'lik Telekom geliri, 2.4 milyar YTL'lik Ziraat
Bankası temettü geliri, TMSF geliri ve arsa-arazi satış geliri gibi diğer
gelirlere rağmen, 2007 yılı 5 aylık bütçe açığının, geçen yılın aynı dönemindeki
açığın 12 katı olduğuna da bakarak, 2007 yılının ilk beş ayını siz
değerlendirin.
Buna göre de bütçenin başarılı olduğunu iddia eden birilerinin, heykelinin
dikilip dikilmeyeceğini ya da madalya verilip verilmeyeceğini, verilecek ise
madalyanın türünü de siz takdir edin.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
