|
6 ay çalışıp ölen SSK’lının emekli aylığı
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com 29
Ağustos 2007 Çarşamba - Hürriyet
ÖLÜM, sevimsiz bir olay. Genç yaşta ölüm ise daha sevimsiz.
Bundan ötesi de var; ölen SSK’lının geliri olmayan eşi ve çocukları...
Ölen sigortalının eş ve çocuklarına ya da yakınlarına aylık bağlanabilme
koşulları, iyice yumuşatıldı.
Ölen SSK’lının eşine dul, çocuklarına da yetim aylığı bağlanabilmesi için, en az
900 gün prim ödenmesi gerekiyor. 900 gün de 2,5 yıl yani 30 ay prim ödeme
anlamına geliyor.
Peki... Başlıktaki 6 ay çalışan SSK’lıdan, eş ve çocuklarına, dul ve yetim
aylığı bağlanması nasıl oluyor?
Onun da formülünü açıklayalım.
ASKERLİK BORÇLANMASI
Ölen sigortalı, askerliğini iki yıl yapmışsa, bu süre 720 gün eder. Ölen
sigortalının yakınları önce bu 720 günü borçlanırlar. Ardından, borçlanılan 720
gün 6 aylık hizmeti olan 180 günle birleştirildiğinde, 900 gün eder. Böylece, eş
ve çocuklara aylık bağlanması için gerekli prim ödeme gün sayısı sağlanmış olur.
Ölen sigortalı, askerliğini 1.5 yıl yapmışsa, borçlanma süresi 540 gün olacağı
için ölen sigortalının en az 1 yıl yani 360 gün çalışıp, prim ödemiş olması
gerekiyor.
Bu olayda, aranan bir koşul daha var. O da; ölen SSK’lıların işe başladığı süre
ile ölüm tarihi arasında 5 yıl geçmesi gerektiği. Örneğin; 10 Ağustos 2002’de
işe başlayan ve sadece 10 gün çalışan bir SSK’lı, 20 Ağustos 2007’de ölmüş ve bu
süre zarfında örneğin 360 gün SSK’lı olarak prim ödemişse, askerliğini de 1.5
yıl borçlandırarak, yakınlarına aylık bağlanabilir.
ÖNCEKİ UYGULAMA
Yakın zamana kadar, ölen sigortalının eş ve çocuklarına ya da diğer yakınlarına
aylık bağlanabilmesi için; toplam 1800 gün prim ödemesi veya;
1) 5 yıllık sigortalılık süresi,
2) Toplamda en az 900 gün prim ödenmiş olması,
3) Her yıl için ortalama 180 gün prim ödenmiş olması,
gerekiyordu. Yapılan değişiklikle, bu konuda bir kolaylık sağlandı ve 1800 gün
prim koşulu ile her yıl için 180 gün koşulu kaldırıldı. Ölüm aylığı için 900 gün
prim ve 5 yıl sigortalılık süresi yeterli oldu (Bkz. 16 Aralık 2006 Tarihli
Resmi Gazete’de yayınlanan 5561 sayılı Kanunun birinci maddesi ile değiştirilen
SSK Kanunu’nun 66. maddesi).
25 YIL ÖNCE ÖLEN SSK’LI
Yukarıdaki uygulamadan, 25 yıl önce ölen SSK’lının, yakınları da yararlanabilir.
Buna göre; 25 yıl önce ölen SSK’lı, en az 5 yıl SSK’lı çalışmış ve bu süre
içinde asgari 180 gün prim ödemişse, varisleri iki yıl yani 720 gün "askerlik
borçlanması" yoluyla, kendilerine aylık bağlatabilirler.
Yukarıda açıkladığımız uygulama yeni olduğu için, onbinlerce kişi bunun farkında
değil. Bu durumda olanların Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurmaları halinde, eş
ve çocuklarına ya da diğer yakınlarına aylık bağlanabiliyor.
SSK primleri geri alınabiliyor
SİGORTALI olarak çalıştığı işyerinden ayrılan ve SSK’dan emekli aylığı
bağlanmasına hak kazanamayanlar, yazılı olarak başvurmak koşuluyla, kendilerinin
ve işverenin ödediği (malulluk, yaşlılık ve ölüm) sigorta primlerinin iadesini
talep edebilirler.
Bu tür bir talepte bulunabilmek için; kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaşını
doldurmuş olmaları ve işten ayrılmış olmaları gerekiyor.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
