|
Gelir vergisinin yarısını yine ücretliler
ödedi
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 04
Eylül 2007 Salı - Hürriyet
TÜRKİYE genelinde toplanan gelir vergisinin, yaklaşık yüzde 57'sini "ücretliler"
ödüyor. Ücretlilerden sonra en fazla gelir vergisi, mevduat faizi ödemelerinden,
ondan sonra da şirketlerin dağıttığı kár payı ödemelerinden tahsil ediliyor.
Gelir vergisi olarak kesinti yoluyla, 2007 yılının ilk 7 ayında yapılan
tahsilat, 2006 yılının aynı dönemi ile kıyaslamalı olarak tabloda
gösterilmiştir.
REKOR ÜCRETLİLERDE
Tablodan da fark edileceği gibi, 2007 yılında, (geçen yıldan devreden ve
ayrıntısı belli olmayan tahakkukları göz önüne almadan) hesaplama yapıldığında;
ilk 7 ayda tahsil edilen gelir vergisinin;
- Yüzde 57'si ücretlilerden
- Yüzde 15'i mevduat faizinden,
- Yüzde 8'i de kár payı ödemelerinden,
tahsil edilmiş. Devreden tahakkuklar içinde, kuşkusuz ücretlilerin gelir vergisi
de var. Olmadığı varsayımına göre oran; ücretlilerde yüzde 47, mevduat faizinde
12, kár payı ödemelerinde yüzde 6 çıkıyor.
Diğer gelirlerin dağılımı da tabloda gözüktüğü gibi.
NEDEN YÜKSEK?
Nedeni belli.
1- Ücret ödemelerinde, vergi kaynaktan peşin peşin kesiliyor.
2- Vergi oranları, 2006 yılı başında; beyanname veren gelir vergisi
mükelleflerinde 5 puan, kurumlar vergisi mükellefi olan şirketlerde 10 puan
indirilirken, ücretlilerde 1 puan dahi indirilmedi.
3- 2004 yılından itibaren ücretlilerin "özel indirimi" kaldırıldı.
4- Ücretliler, harcamalarının büyük kısmını gider gösteremiyorlar. Başka bir
anlatımla, vergi matrahından indiremiyorlar.
Böyle olunca, "vergi rekortmeni" oluyorlar.
İşin doğrusu, bu rekortmenliğin bir de "perde arkası" var. Özel kesimde
çalışanların yüzde 99'unun ücretleri net olarak belirlendiği için, vergiyi
işveren üstlenip ödüyor. Kamu kesiminde ise (sözleşmeliler ve özel kurullar
hariç) ücretlerin yüzde 70-80'i vergiden müstesna tutuluyor. Kalan kısımdan
vergi kesiliyor. Bu arada ücretlilerin "vergi iadesi" avantajları da 1 Ocak
2007'den itibaren kaldırıldı.
NE OLABİLİR?
1 Ocak 2008'den itibaren ücretlilere yönelik bazı iyileştirmeler söz konusu.
- Asgari geçim indirimi uygulaması başlayacak ve brüt asgari ücretin yarısı
vergi dışı bırakılacak. Eşi çalışmayan evlilerde ve çocuğu olanlarda, bu tutar
daha fazla olacak. Uygulama 1 Ocak 2008 itibariyle başlıyor.
- İstihdam üzerindeki yükler gelir vergisi ve SSK sigorta primi indirimi
şeklinde olabilir. Hükümetin bu yönde olumlu açıklamaları var. İlk planda, SSK
sigorta priminin 5 puan indirileceği açıklandı.
İstihdam üzerindeki yükler, şu anda asgari ücretin yüzde 70'i oranında. Bu oran
yüksek ücretlerde yüzde 80-85'i buluyor. İstihdam edilen ücretlilerin de yüzde
47'si kayıt dışı.
İstihdam üzerindeki yüklerin indirilmesinde, gerek ülke ekonomisi gerekse sosyal
yönden sayısız yararlar var.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
