|
SSK emeklisine aba altından sopa
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com
- 02 Ekim 2007 Salı - Hürriyet
SON bir haftadır, milyonlarca SSK emeklisini ilgilendiren, "süper formül"
konuşuluyor. Geçtiğimiz Cuma ve Cumartesi günleri ayrıntılı olarak açıkladığımız
gibi, özelikle 2000 yılından itibaren, SSK'dan emekli olanların, emekli aylığını
kestirip, yeniden işe girmeleri ve 30 gün ya da daha az çalışıp tekrar emekli
olmaları halinde, aylıklarında yüzde 50'ye yaklaşan bir artış doğuyordu. Artış
oranı, işçinin ilk emeklilik yılına göre değişiyor, duruma göre yüzde 20-30 da
olabiliyordu.
Bu yola başvuran ya da başvuracak olan emeklilerle ilgili olarak, Sosyal
Güvenlik Kurumu (SGK), bir süre önce, "gözdağı" niteliğinde bir açıklama yaptı.
Okurlarımızın "SSK emeklilerine aba altından sopa mı gösteriliyor?" diye tepki
gösterdiği bu açıklamaya ilişkin değerlendirmelerimiz aşağıdaki gibi.
BAZI DEĞERLENDİRMELER
1. Emekli Aylığında Artış Olacağı Kabul Ediliyor.
SGK açıklamasında, emekli işçilerin kısa süreli çalışıp, yeniden emekli olmaları
halinde, "yeni bağlanacak aylıkta artış olacağı" kabul ediliyor. Böylelikle, "Bu
da nereden çıktı? Böyle bir uygulama yok." şeklindeki tartışmalar da ortadan
kalkmış oluyor.
2. Emeklinin, Aylığını Kestirip, Yeniden SSK'lı Olarak Çalışması Yasal Hakkı.
Emekli işçinin, aylığını kestirip, herhangi bir işyerinde SSK'lı olarak yeniden
çalışması, 506 sayılı Kanun'un 63. maddesinde yazılı, yasal ve en doğal hakkı.
Hiç kimse ya da kurumun "Arkadaş, sen niye emekli aylığını kestirip, yeniden
SSK'lı olarak çalışmaya başladın?" demesi mümkün değil.
3. Aynı İşçi, Dilediği An, İşyerinden Ayrılıp Tekrar Emeklilik Talebinde
Bulunabilir.
Bu da şu anda yürürlükte olan yasalara göre, en doğal hakkı.
4. Çalışma Olmadığı Halde Çalışma Varmış Gibi Gösterilmesi:
SSK emeklisinin, emekli aylığını kestirip, bir işyerinde çalışmasında sorun yok.
Ancak, "çalışıyor gibi gösterilmesinde" sakınca var. SGK da bunun tespiti
halinde, hizmetlerin iptal edileceğini, bağlanan aylıkların yasal faizi ile
birlikte isteneceğini, Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulacağını,
ilgili işverenlere para cezası kesileceğini, sahte kayıt ve belge düzenleme
yönünden işlem yapılacağını açıkladı.
Bu doğrudur. Çalışmayan bir işçinin, çalışıyor gibi gösterildiğinin, "tespit
edilip kanıtlanması halinde" bu çalışmaya itibar edilmemesi doğaldır. Ancak,
uygulamada olayın tespiti çok zor. İşverenin "evet çalıştırdım" işçinin de
"çalıştım" demesi durumunda, aksinin kanıtlanması (özellikle sekreter, güvenlik
elemanı, müşavir, danışman, gece bekçisi gibi görevlerde) imkansıza yakın bir
olay.
Basında "İkinci emeklilikte fren" "İkinci emeklilikte maaş bağlanması
durduruldu" gibi başlıklarla yayınlanan haberlerin iç yüzü bu tür sahte
işlemlere müdahale edilecek olmasıyla ilgili...
YENİ BİR YASA
Bu arada, emeklilerle ilgili "süper formül" olayını bütünüyle ortadan kaldırmak
için, yeni bir yasa çıkartılması da söz konusu. Meclis açıldığında gündeme
gelebilecek olan yeni düzenleme ile emekli aylığı bağlattıktan sonra, çalışıp
emekli aylığını yeniden bağlatmak isteyenlerin, aylık hesaplamasında, gelişme
hızının dahil edilmemesi düşünülüyor. Böyle olunca, şu anda var olan yasal bir
hak, ortadan kalkmış olacak.
O nedenle, emekli aylığını kestirip, tekrar çalışan işçilerin, "gelişme hızı"
avantajından yararlanabilmeleri için, önümüzdeki bir ay içinde emeklilik
talebinde bulunmalarında yarar var. Çıkacak olan yasa ile geriye dönük olarak,
kazanılmış hakların geri alınması mümkün olamaz.
İşin ilginç yönüne gelince; mevcut emeklilerin aylığına da "gelişme hızı"
uygulanması yönünde bir yasa çıkartılması ve emeklilerin arasındaki eşitsizliğin
giderilmesi gerekirken, aksine bir uygulama yapılmak istenmesi düşündürücü...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30 |
