|
Sahte faturaya gerçek görüntü
Şükrü Kızılot skizilot@yaklasim.com 27 Kasım
2007 Salı - Hürriyet
HALK arasında "naylon fatura" olarak adlandırılan "sahte fatura" olayı,
yıllardır korkulu bir rüya...
1999 yılı öncesi sahte fatura konusunda, "vergi kaybı" ve "vergi kaçırma kastı"
birlikte aranıyordu. 4369 Sayılı Kanunla, bundan vazgeçilince, öyle oldu ki 50
YTL’lik sahte fatura bulunsa dahi, insanlar hapse atıldı. Bu konuda çarpıcı bir
olayı "İhracatçının Gözyaşları" başlıklı yazımızda açıklamıştık (Bkz. 12 Aralık
2002 tarihli Hürriyet). Kısaca özetleyelim, 30 milyon dolarlık ihracat yapan bir
ihracat şirketinde, biri 50, diğeri de 70 YTL’lik, akaryakıt alımıyla ilgili iki
naylon fatura bulunduğu için, şirketin yönetim kurulu başkanı, 30 ay hapse
mahkum edilip hapse atılmıştı.
Hapisteyken de çocuklarına "Ben bu ülkeye 30 milyon dolar döviz getirdim. Ancak
100 dolarlık fatura yüzünden hapse atıldım. Yarın siz de aynı durumla
karşılaşabilirsiniz. Satın malı-mülkü, gidin Amerika’ya yerleşin. Ben de
hapisten sağ çıkarsam, gelirim Amerika’ya" demişti.
YÖNETİM KURULU SANCISI
Özellikle son yıllarda, birçok kişi, sırf bu nedenle, şirket yönetim kurulu
üyeliğinden uzak duruyor. İş hacmi çok büyük olan, değişik illerde şubesi ya da
şantiyesi bulunan, yüzlerce işçi çalıştıran şirketlerde, yönetim kurulu
üyelerinin, tüm alımlardan ve harcamalardan sorumlu olması, çalışanların aldığı
bir faturanın dahi "sahte fatura" çıkması durumunda, hapis cezası istemiyle,
ceza mahkemelerinde yargılanmaları söz konusu olabiliyor.
Hemen belirtelim, sahte fatura almak ya da düzenlemek suretiyle, vergi
kaçıranların, en ağır şekilde cezalandırılması ve hapse atılması, doğru bir
uygulama. Vergi kaçağının büyük boyutlarda olduğu ülkemizde, sahte belge alan ve
düzenleyenle ilgili cezaları, daha da artırmak gerekiyor.
Ancak, vergi kaçırma kastı olmayan "iyiniyetli" mükellefleri de korumak
gerekiyor.
Nitekim, bununla ilgili olarak, Vergi Usul Kanunu’nun 333/3. maddesinde "Fiili
işleyen kişilerin cezalandırılacağına" yer verilmek suretiyle, iyi niyetli
kişiler korunmaya çalışıldı. Türk Ticaret Kanunu’nda da iyi niyetli yöneticileri
koruyan, düzenlemelere yer verildiğini görüyoruz. Olayın bu yönünü, yarınki
yazımızda ele alacağız.
DANIŞTAY NE DİYOR?
Sahte fatura olayına Danıştay’ın bakışı, bu tür yollara başvuranların, ağır bir
şekilde cezalandırılması, ancak iyi niyetli kişi ve kurumların da korunması
yönünde.
Danıştay’ın son kararları, sadece mal alımında bulunulan ya da iş yaptıran
firmalar hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundan hareketle, tüm alımların
gerçek olmadığının iddia edilemeyeceği, "naylon fatura alanlarını
cezalandırılması olayında, bu faturayı düzenleyenler hakkında ne gibi işlemler
yapıldığının araştırılması" yönünde. Örneğin;
- Faturayı düzenleyen firmanın adresinde bulunmaması gibi nedenlerle, o firmanın
düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varılamaz.
- Komisyon karşılığı gerçek dışı fatura düzenlediği iddia edilen firmalar
hakkında, bu nedenle veya indirim konusu yaptığı vergilerle ilgili tarhiyat
yapılıp yapılmadığı,
- Tarhiyat yapılmış ise yargıya intikal edip etmediği, etmiş ise sonucunun ne
olduğu araştırılmalıdır (Dn.4.D.6.2.2007 Tarih ve E.2006/4226, K.2007/224. Bkz.
www.yaklasim.com <http://www.yaklasim.com>).
Danıştay’ın bir başka kararında da, yukarıdakilere ek olarak;
- Sahte fatura düzenler hakkında, "komisyon geliri" elde etmekten dolayı işlem
yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise sonucunun ne olduğu, olayın yargı aşamasındaki
durumu,
- Sahte fatura veren firmanın, mükellefiyetinin idarece silinip silinmediği,
- Fatura düzenlediği dönemlerde, KDV beyannamelerini verip vermediği
araştırılması gerektiği yönünde (Dn.4.D.26.4.2007 T.ve E.2006/1742, K.2007/1408.
Danıştay’ın kararı ve bu konudaki önemli iki makale için Bkz. www.yaklasim.com
<http://www.yaklasim.com>).
Görüldüğü gibi, Danıştay’ın "naylon fatura" konusundaki temel yaklaşımı, naylon
fatura düzenleyenlerin, yapılan iş veya alınan malın, değişik açılardan
araştırılması, naylon fatura alma amacı bulunmayan ve gerçekten mal alan ya da
hizmet yaptıranların, hiçbir araştırma ve tespit yapılmadan mağdur edilmemeleri
yönünde.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |
