|
Eş ve çocuğun banka hesabı ile aracına
gözaltı
Şükrü Kızılot - 29 Ocak 2005 Cumartesi
- Hürriyet
ÖNCEKİ gün, yıllar önce Maliye’de üst düzey görevde bulunmuş bir dostum aradı.
‘Hocam, İstanbul’da bazı bankalarda araştırma yapılıyor ve hesabına; eşini,
çocuğunu ortak edenler ya da eş ve çocuğuna ayrı hesaplar açtırıp, kendi
hesabından para aktaranlar tespit ediliyor. Ardından da veraset ve intikal
vergisi isteniyormuş. Çevreden eş-dost bana gelip ‘Bu da neyin nesi?’ diye
soruyor. Açıkçası ben de net bir şey söyleyemiyorum. Siz ne diyorsunuz bu işe?’
Kendisine, bu tür araştırmanın sürpriz olmadığını, Hürriyet’te aylar önce bu
konuda uyarıda bulunduğumu belirterek, konuyu birkez daha ele alacağımı
söyledim.
Bu arada merak edilen konulardan biri de, eşe ve çocuklara alınan ev ya da
otomobillerle ilgili. Bizi arayan bazı okurlarımız ‘eşime ya da çocuğuma ev ya
da otomobil aldım diye vergi mi ödeyeceğim?’ diye soruyorlar.
OLAY NE?
Çoğunuzun da bildiği gibi, bankalardaki mevduat güvencesi, 5 Temmuz 2004
tarihinden itibaren, sınırlamaya tabi tutuldu. Tek hesapta 50 bin YTL’den fazla
mevduatı olanların, mevduatlarının 50 bin YTL’lik kısmı güvence kapsamında
oluyor.
50 bin YTL’den fazla mevduatı olanlar, bu konuda önlem olarak;
1- Mevduatlarını, farklı bankalara dağıttılar. Böylece, her bankadaki mevduat 50
bin YTL’lik güvenceden yararlandı.
2- Mevduatlarını eş, çocuk, kardeş, anne, baba gibi çok sayıda kişi adına ayrı
ayrı hesap açtırarak dağıttılar. Bazıları mevcut hesaplarına, bunları da ortak
ettiler.
Ettiler ama bu durumda eş, çocuk ya da diğer yakınlara aktarılan paralar, onlara
karşılıksız (vergicilikteki deyimiyle ivazsız) verilen bir değer olarak kabul
ediliyor. Bu, ayrı ayrı açılan hesaplar için de ortak hesap için de geçerli.
Böyle olunca, ivazsız intikal ettirilen para, karşı taraf yani eş ve çocuklar
için ‘veraset ve intikal vergisi’ne tabi oluyor.
Bunların, hesaplarına para aktarıldığı tarihi izleyen bir ay içinde, veraset ve
intikal vergisi beyannamesi vermeleri ve 2005 yılı için 1.748 YTL istisnayı
düştükten sonra, veraset ve intikal vergisi ödemeleri gerekiyor. Verginin oranı;
ana, baba, eş ve çocukta yüzde 5-15 diğerlerinde ise yüzde 10-30 arasında
değişiyor (Veraset ve İnt. V. K. Md. 4/d, 9 ve 16).
Çocuğa ve eşe hediye edilen otomobilde de benzer bir durum söz konusu.
KÜÇÜK BİR BOŞLUK
Yukarıda açıklanan olayda, hesap sahibinin bankadan parasını çekip, eşi ve
çocuğuna vermesi, onların da kendi adlarına hesap açtırıp, parayı hesaptan
havale yolu ile değil de nakit olarak yatırmaları halinde, ‘nereden buldun
yasası’ da olmadığı için, bu vergi ödenmez. Aynı şekilde ‘Eşimden, annemden ya
da babamdan borç aldım’ demeleri halinde de, veraset ve intikal vergisi ödenmez.
Çocuğa ya da eşe hediye edilen otomobil ya da ev olayında da; çocuğa babasının
otomobil ya da kadına kocasının ev hediye etmesi yerine, bunları almaları için
borç para vermesi ve otomobilin ya da evin bu borç para ile alınması halinde,
veraset ve intikal vergisi ödenmeyecek.
Yukarıdaki açıklamalardan da farkedileceği üzere, ‘Paraların bir kısmını hanıma
ve çocuğa kaydırdım, onlarla ortak hesap açtırdım, oğlana ve kıza birer ev,
hanıma bir spor otomobil aldım’ diyen kişinin, bu beyanından dolayı oğlu, kızı
ve karısı veraset ve intikal vergisi ödeyecek. Ancak, borç verdim derse,
herhangi bir sorun yok...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
