|
Sağlıkta eller cebe
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com 22
Mart 2008 Cumartesi - Hürriyet
ÖZELLİKLE son birkaç yılda, sağlıkla ilgili önemli gelişmeler oldu ve "Sağlıkta
Dönüşüm" başlığı altında ifade edilen bazı düzenlemeler yapıldı. Buna göre;
1- Kamu hastaneleri, Sağlık Bakanlığı çatısı altında toplandı.
2- SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı, Sosyal Güvenlik Kurumu adı altında
birleştirildi.
3- SSK'lıların serbest eczanelerden ilaç alabilmelerine olanak sağlandı.
4- Sosyal güvenlik sistemi bünyesinde yer alan kişilerin, özel sağlık
kuruluşlarından hizmet alabilmeleri sağlandı. Vatandaş kendi tercihine göre kamu
hastanelerine ya da ciddi bir ödeme yapmaksızın özel hastanelerin birine
gidebildi.
Bu gelişmeler kuşkusuz vatandaşı memnun etti ve seçim sonuçlarına da yansıdı.
Ancak, sağlıkta bir süredir vatandaşın canını sıkan bazı gelişmeler göze
çarpıyor.
ELLER CEBE
1- Özel Hastaneye Gitmek Zorlaşıyor
Bir süredir tartışılan sosyal güvenlikle ilgili yasa tasarısına göre;
çalışanlar, ailesi ve emekliler ile bunların dul ve yetimleri, özel
hastanelerden yararlanabilmek için "özel hastane farkı" olarak sağlık hizmeti
bedelinin "yüzde 20'sine kadar" bir tutarı cepten ödeyecekler. Mevcut
uygulamada, böyle bir zorunluluk yoktu. Hastalar, istedikleri özel hastaneye
doğrudan başvurabiliyorlardı. Bazı hastaneler, hastalara bildirip, onların
rızasıyla tetkik ve tedavi hizmetleri için fark alırken, bazıları da
almayabiliyordu. Örneğin kalp, göz, anjiyo ameliyat ve operasyonlarında, hiç
fark alınmıyordu. Alınacak fark ücretin tutarında, kurumlar arası rekabet,
tedavi veren sağlık kuruluşlarının yapısı, bu tedavi için SGK'nın ödediği tutar
gibi faktörler belirleyici oluyordu.
Yeni sistemde örneğin 8.000 YTL'lik açık kalp ameliyatı bedelinin yüzde 20'si
olan 1.600 YTL hastadan istenecek. Kaldı ki kadın doğum, üroloji, beyin cerrahi,
ortopedi vs. de bedelin yüzde 20'sini hastadan alarak hizmet sunmak da mümkün
değil. Böyle olunca, vatandaşın özel hastanelerde ve sağlık kuruluşundaki tedavi
olayı zorlaşacak ve kamu hastanelerinde yığılmalar tekrar başlayacak.
Bu arada, özel hastanelerin de bir kısmı sıkıntıya girecek. Çünkü özel
hastanelerde tedavi görenlerin yüzde 98'i SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı ile
bağlantılı.
2- Diş Protezine Yaş Sınırı
Diş protezlerine "yaş sınırı" getirilmesi sonucu, 18 yaşını doldurmamış veya 45
yaşından gün almamış kişiler, protez bedelinin yarısını cepten ödeyecekler.
3- Protez ve İlaç
Hastalar; protez, ortez ve ilaç bedelleri için yüzde 10 ve yüzde 20 arasında
değişen oranlarda "katılım payı" ödeyecekler.
4- Yoksulluk Sınırına İnce Ayar
Genel sağlık sigortası primlerini, devletin ödeyeceği kişiler için, "asgari
ücretin üçte biri" olarak belirlenen yoksulluk sınırının tanımı değiştiriliyor
ve hanenin tüm gelirleri göz önüne alınıyor. Böyle olunca yoksul vatandaşların
büyük bir bölümü sağlık sigortası ödemekle yükümlü tutulacak.
5- Belirsizlik
Çalışanlar ile emekli, dul ve yetimlerin yararlanacakları sağlık hizmetlerine
ilişkin tedavi yöntemleri, ilaç ve tıbbi malzemelerin miktar ve sürelerinin
belirlenme yetkisi kurum yönetimine bırakılarak "belirsizlik" yaratılıyor.
DEVLETİN KATKISI AZALIYOR
Görülen o ki Devlet, "sosyal devlet" olma özelliğini bir tarafa bırakarak,
sağlık hizmetleri ile ilgili masrafları karşılamada desteğini azaltmaktadır. Bu
durumda, parası olanlar özel hastanelere gidebilecek, parası olmayanlar ise,
kamu hastanelerinde sıraya girecek. Bu da sağlıkta ciddi bir "geri adım" olacak.
Yeni sistem, verimliliği, rekabeti ve kaliteyi de azaltacak. Bu arada özel
sektöre hastane açma yerini, zamanını, tipini, çalıştıracağı eleman sayısını
Sağlık Bakanlığı söyleyecek, istediği zaman değiştirebileceği kriterler, ciddi
bir baskı unsuru olabilecek. PekiÖ Böyle bir sektörün örneği Türkiye'de var mı,
dünyada kalmış mıdır?
Yeni sistemde, halkın sağlığa harcadığı paranın artacağı ve kamunun katkısının
azalacağı bu tabloda, vatandaşın cepten harcayacağı paranın da yıllar
ilerledikçe artacağı göze çarpıyor.
Sağlık sistemi "koruyucu" değil, "tedavi edici" olduğu sürece vatandaş elini
daha çok cebine atacağa benziyor...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.
|