|
Cari açığın finansmanında tablo bulanık
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com 16
Temmuz 2008 Çarşamba - Hürriyet
TÜRKİYE ekonomisinin "yumuşak karnı" olan cari işlemler açığının (döviz
açığının), her yıl giderek arttığını ve son altı yıla ait açık toplamının 165
milyar dolara ulaştığını dün açıklamıştık.
Bugün, cari açığın finansmanı yönünü ele alacağız.
ÜÇ YOL
Cari açığın finansmanında yani döviz açığının kapatılmasında, üç yol var.
1- Sıcak (emanet) para girişi,
2- Borçlanma (Özel ve Kamu),
3- Doğrudan yabancı sermaye (DYS) yatırımları.
Bunlardan, sıcak para girişinde gerileme var. Bir zamanlar 107 milyar dolara
kadar çıkan sıcak para tutarı, şu anda yaklaşık 76 milyar dolara gerilemiş
durumda. Nitekim Devlet Bakanı Mehmet Şimşek de bir süre önce "Yılbaşından bu
yana Türkiye’ye net sıcak para girişi eksi" dedi. Doğrudan yabancı sermaye
yatırımlarında ise, özellikle 2008’de ciddi bir gerileme var. Bu durumda, cari
açığın finansmanında geriye "borçlanma" yolu kalıyor.
DYS GİRİŞİNDE GERİLEME
Doğrudan yabancı sermaye girişi; özelleştirme, birleşme ve hisse alımı yoluyla
geliyor. Bunların içinde yatırım ve istihdam yaratan DYS girişi, toplam DYS
girişinin yüzde 10’u dolayındaÖ
Cari açığın finansmanında, cari açığın; 2005’te yüzde 40.5’ini, 2006’da yüzde
59.8’ini, 2007’de yüzde 53.2’sini karşılayan DYS girişi, 2008’in ilk 5 aylık
döneminde yüzde 20.4’e geriledi. Görüldüğü gibi, cari işlemler açığının artış
hızı, DYS girişindeki artış hızının üzerinde. Bu da makasın giderek açılacağı
anlamına geliyor.
Ayrıca Dünyadaki küresel kriz ve Türkiye’de yaşanan sorunlar nedeniyle, DYS
girişi bakımından ciddi bir yavaşlama olacağı ve 2008’in önceki yıllara kıyasla
"umutsuz bir yıl" olacağı anlaşılıyor. Nitekim 2007 yılının ilk beş ayında 11.1
milyar dolar olan DYS girişi 2008 yılının ilk beş ayında yüzde 45.5 gerileyerek
6.1 milyar dolara düştü.
Mevcut tablo, dış dünyanın, Türkiye’deki giderek artan cari işlemler açığını
sonsuza kadar finanse etmeyeceğini gösteriyor.
Özet olarak; cari açığın finansmanında, tablo bulanık!..
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
