|
Anonim şirketlerde hisse senedi bastırmanın
avantajı
Şükrü Kızılot - 11 Aralık 2008 Perşembe -
Hürriyet
ÇOK kişinin haberi olmadığı için, anonim şirketlerin büyük kısmı hisse senedi
bastırmıyor.
Ülkemizdeki anonim şirketlerin, yüzde 99'u aile şirketi. Bu şirketlerin, adı
anonim şirket ama yönetimi şahıs firması gibi.
Bir kişi bilemediniz iki kişi şirkette söz sahibi. Yönetim kurulu toplantıları
genellikle yapılmıyor. Zorunlu bazı kararlar deftere yazılıyor ve
imzalattırılıyor. Yönetim Kurulu üyeleri de; eş, çocuk, anne, baba,
kayınbirader, kayınpeder, baldız, bacanak vs...
Bu arada, ortaklık yapısı veya yönetim kurulu nasıl oluşursa oluşsun,
kurumsallaşmış ya da kurumsallaşma yolunda olanlar da dahil, tüm anonim
şirketleri ilgilendiren ortak bir konu var. O da, hisse senedi bastırmak.
Anonim şirketler, hisse senedi bastırmak zorunda olmadığından, her 100 anonim
şirketin 99'unun hisse senedi de yok!..
HİSSE SENEDİ ÖNEMLİ
Vergi yasalarında yer alan bazı hükümler, anonim şirketlerin hisse senedi
bastırmasını gerektiriyor. Daha doğrusu, hisse senedi bastırmanın çok önemli bir
"vergi avantajı" var. Anonim şirket ortağı olanlar, eğer "şirketin hisse
senetleri varsa" ve bu hisse senetlerini iktisap (edinme) tarihinden itibaren
"İKİ YIL" geçtikten sonra satarlarsa, satıştan doğan kazanç, tutarı ne olursa
olsun gelir vergisine tabi tutulmaz.
Anonim şirketin hisse senedi bastırılmamışsa, hisse satışından doğan kazanç,
(iktisap tarihinden itibaren kaç yıl geçerse geçsin) gelir vergisine tabi
tutulur (Gelir Vergisi Kanunu Mükerrer Md.80/1). Bu nedenle, biran önce hisse
senedi bastırmak gerekiyor.
Hisse senedi bastırmak için, herhangi bir kurumdan örneğin Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, SPK ya da Ticaret Odasından izin almaya gerek yok.
Düğün davetiyesi bastırır gibi, matbaaya gidiyorsunuz. Klasördeki örneklerden
birini beğenip bastırıyorsunuz. Anonim şirketin yönetim kurulu başkanı ve bir
üyesi, hisse senetlerini imzalıyor. Ardından ortaklara imza karşılığı teslim
ediliyor.
UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLADI?
Çok kişinin farkında olmadığı yukarıda açıklanan uygulama, 1 Ocak 1999'dan
itibaren yürürlüğe girdi. Gelir Vergisi Yasası'nın, konu ile ilgili maddelerinde
daha önce "hisse senedi" deyimi yer almıyordu. Son olarak 24 Nisan 2003 tarihli
Resmi Gazete'de yayımlanan 4842 sayılı Kanunun sekizinci maddesiyle yapılan
değişiklikle, (borsada işlem görmeyen) hisse senetlerinin iktisap tarihinden
başlayarak bir yıldan fazla elde tutulduktan sonra elden çıkarılması halinde,
bundan doğan kazancın vergilendirilmeyeceği belirtildi. Burada sözü edilen bir
yıllık süre, 5281 sayılı Kanunla 1 Ocak 2006'dan itibaren 2 yıla çıkartıldı (GVK
Mükerrer Md. 80/1).
Bu duruma göre, hisse senetlerinin iktisap tarihinden başlayarak "iki yıl
geçtikten sonra" elden çıkarılması halinde, bundan doğan kazanç vergiye tabi
olmayacak.
Ancak, anonim şirket hisse senedi bastırmamışsa yani hisse senedi yoksa, hisse
satışı iki yıl geçtikten sonra da yapılsa, bundan doğan kazanç "Değer artışı
kazancı" olarak, gelir vergisine tabi tutulacak.
Yukarıdaki açıklamalardan da fark edileceği gibi, anonim şirketlerin biran önce
hisse senedi bastırmalarında yarar var.
Cumartesi, hisse senedi bastırmayanlara, hisse senedi yerine geçen, bir başka
belge ile ilgili pratik uygulamayı açıklayacağız.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |
