|
Bütçe sonuçları ve bardağın dolu-boş tarafı
Şükrü Kızılot - 24 Ocak 2009 Cumartesi
2008 yılı bütçe sonuçları belli oldu.
Sonuçlara baktığımızda, olumlu ve olumsuz yönlerinin olduğu başka bir anlatımla,
bardağın dolu ve boş tarafları göze çarpıyor.
DOLU TARAFI
Yılın tümünde 18 milyar TL olarak öngörülen "bütçe açığı", yüzde 5.2 daha az
yani 17milyar TL olarak gerçekleşti.
56 milyar TL olarak hedeflenen "faiz ödemeleri" ise 50.6 milyar TL olarak
gerçekleşti.
204.6 milyar TL olacağı tahmin edilen "bütçe gelirleri" hedefi aşarak, 208.9
milyar TL oldu. Yılın son çeyreğinde ortaya çıkan ekonomik kriz olmasaydı,
gelirler daha fazlaolacaktı.
Vergi gelirleri, 2007 yılına kıyasla, yüzde 10 oranında arttı. 2006 yılında,
oranı yüzde 30’dan 20’ye indirilen kurumlar vergisinde, 2008 hedefinin 2.4
milyar TL üzerinde birgelir sağlandı ve kurumlar vergisi tahsilatı, 2007 yılına
göre yüzde 23 arttı.
BOŞ TARAFI
2008 yılı bütçe sonuçlarına baktığımızda, bardağın boş tarafının daha fazla
olduğu,küresel kriz ve Mart ayında yapılacak yerel seçim hazırlıklarının, 2008
yılı bütçe dengelerini bozduğu fark ediliyor.
Vergi gelirleri, 2007 yılına göre artmış olmakla birlikte, 2008 yılı hedefinin
3.1 milyar TLaltında kaldı. Yerel seçimler nedeniyle mahalli idarelere aktarılan
kaynak, bütçe hedefinin yaklaşık 7 milyar TL üzerinde gerçekleşti.
Bütçe gelirleri, 2007’ye göre yüzde 9.7 arttı ama reel anlamda geriledi.
Dahilde alınan KDV, 16.8 milyar TL ile 2007 yılı düzeyinde kaldı. Bunda, kriz
nedeniyle daralan talebin ve "ücretlilere vergi iadesi" uygulamasının
kaldırılmasınedeniyle, vatandaşın fiş almayı bırakmasının da etkisi oldu.
İthalde alınan KDV’de dahiltüm KDV gelirleri ve Özel Tüketim Vergisi, 2008 yılı
hedefinin gerisinde kaldı.
Aralık ayındaki "faiz dışı açık" tutarı, 6.9 milyar TL ile tüm zamanların en
yüksekrakamına ulaştı. Yılın tamamında gerçekleşen 33.6 milyar TL "faiz dışı
fazla" tutarı ise,hem 38 milyar TL’lik 2008 yılı hedefinin hem de 2007 yılında
gerçekleşen 35 milyar TL’liktutarın gerisinde kaldı.
17 milyar TL olarak gerçekleşmiş görülen bütçe açığı, aslında 30 milyar
TLcivarında. 2008 yılı bütçe gelirlerinde yer alan ancak "olağan gelir
sayılmayan" 2.1 milyar TL "Telekom hisse satış gelirleri" ile 6.8 milyar TL’lik
diğer satış gelirleri, İşsizlik Fonu’ndan aktarılan 1.3 milyar TL ve Ziraat
Bankası’na ödettirilen yaklaşık 3 milyar TL’likKEY ödemeleri de göz önüne
alındığında, gerçek bütçe açığının, 30 milyar TL civarındaolduğu fark ediliyor.
2009 GERÇEKÇİ DEĞİL
24 Aralık 2008 tarihli Hürriyet’te "2009 Bütçesi Çocuklara Masallar Gibi"
başlığı altında,örnekler vererek açıkladığımız gibi, 2009 yılı bütçesi gerçekçi
değil.
2009 yılında ciddi bir ekonomik kriz varken ve piyasalarda büyük bir
durgunlukyaşanırken, vergi gelirlerinde yüzde 20 artış olacağını öngörmek, hayal
gibi bir şey. 2009 yılında, ithalatımızın 50 milyar dolar azalması beklenirken,
en azından ithalatta gerileme kaçınılmaz gözükürken, ithalde alınan KDV’de yüzde
22 artış öngörülmesi defıkra gibi bir şey...
2008 yılı dahilde alınan KDV gelirlerinde, 2007’ye göre bir milim artış yok.
Piyasalarda yaprak kımıldamıyor. Buna rağmen dahilde alınan KDV’de yüzde 12
artış hedeflenmiş!
Yüzde 4 olarak öngörülen büyüme hedefinin ve 1.41 TL olarak esas alınan dolar
kurunagöre yapılan tahminlerin gerçekçi olmayacağını, çocuklar bile biliyor.
2009 yılı bütçesinin, gelir ve gider kalemleriyle, revize edilmesi kaçınılmaz
gözüküyor. Görünen o ki IMF gelince ilk işi "Düzeltin bakalım şu 2009 bütçenizi"
demek olacak!..
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |
