|
Faizde Artık Dünya Rekortmeni Değiliz
Şükrü Kızılot - 14 Nisan 2009 Salı -
Hürriyet
Bu güzel bir olay…
Tabloda da görüldüğü gibi, yüksek faiz liginde, birinci sıradan yedinci sıraya
düşmüşüz.
Bir süre öncesine kadar, “dünya rekoru” Türkiye’deydi.
Yabancılar, “düşük kur yüksek faiz” avantajından yararlanmak için, Türkiye’ye
akın ediyorlardı.
Getirdikleri dövizi TL’ye çevirip, yüzde 20 civarında faizle bankada ya da bono
veya tahvilde değerlendiriyorlardı. Ardından, faizle büyüyen paralarına, düşmüş
olan kurdan dolar ya da Euro alıp, yüzde 40-50 civarında, net getiri
sağlıyorlardı.
Olay o kadar cazipti ki bir ara (2007 sonunda) Türkiye’ye gelen “sıcak para”
tutarı 107 milyar dolara ulaşmıştı…
VERGİ DE YOKTU
Yabancılar, elde ettikleri böylesine yüksek getiriye rağmen, bununla da
yetinmeyip “Biz yüzde 15 stopaj (vergi) ödemek istemiyoruz. Aksi halde,
paralarımızı alıp gideriz” diye Mayıs 2006’da rest çektiler.
O dönemde “Bunun adı kapitülasyon, olmaz böyle şey!..” diye tepkiler oldu ama
Temmuz 2006’da “Yerliye dayak, yabancıya kıyak” örneği, yabancıların
Türkiye’deki borsa kazançları ile bono ve tahvil gelirlerinin vergisi
sıfırlandı.
Böyle olunca, sıcak para (emanet para) getirenler için Türkiye’nin cazibesi daha
çok arttı.
ŞEMSİYE DÖNDÜ
Devamını biliyorsunuz.
2008 yılının Eylül ayından itibaren, şemsiye tersine döndü. Kurlar yükseldi,
faizler düştü…
Türkiye sıcak paracılar için cazip ülke olmaktan çıktı.
Bir kısmı paralarına daha yüksek getiri sağlayabilecekleri, ülkelere yöneldiler.
Ancak yüksek faiz veren diğer ülkelerde, güvenilirlilik yönünden ciddi sorunlar
olduğu ve o dönemde Türkiye’de kur da yükselmeye başladığı için hazırlıksız
yakalandılar ve düşük kurdan döviz alıp çıkamadılar. Bu arada çıkan sıcak para,
içerdeki kur artışı ve borsadaki gerilemenin de etkisiyle, Türkiye’deki sıcak
para 45 milyar dolar civarına indi.
Sıcak paracıların gidebileceği diğer ülkelere bakıyoruz; Ukrayna’daki ekonomik
ve siyasi sorunlar, Venezuella’da hükümetin ekonomiyle ilgili ani karar
değişikliği ihtimali, İzlanda’nın ekonomik büyüklüğünün yetersizliği,
Arjantin’in geçmişteki “yaramaz çocuk” görüntüsü, soru işaretleri yaratıyor.
Rusya’da ise liderlerin ani kararları ve piyasalara bakış açısı kafaları
karıştırıyor. Pakistan’ın da komşuları ile her an yaşayabileceği problemler
tereddüt yaratıyor.
Bu açıdan bakıldığında Türkiye, faiz liginde yedinci sırada ama kredi riski
oranı ve sıralamadaki konumu yönünden, diğerlerine kıyasla (Rusya ve İzlanda
hariç) daha güvenilir durumda.
Sıcak para sahipleri; düşük kur, yüksek faiz ortamını buldukları an, kuşkusuz
Türkiye’ye yine akın edecekler…
Sıcak paracıların, tekrar gelecekleri ortamın bir daha doğmaması ve tablonun sağ
tarafındaki ülkelerin arasında yer alabileceğimiz günlerin umuduyla…
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |
