|
Şirket hissesini satmadan bu yazıyı okuyun
ve saklayın
Şükrü Kızılotskizilot@yaklasim.com 12 Eylül
2009 Cumartesi - Hürriyet
ŞİRKET hisselerinin elden çıkartılmasına bağlı son gelişmeler, iş dünyasını
ciddi anlamda ürküttü.
Okuyucularımızın “Kanunlar ve ilgili mevzuat çok karışık. Bu olayın
ayrıntılarını sade vatandaşın da anlayabileceği şekilde yazar mısınız?” diye
ricaları var.
ANONİM ŞİRKET HİSSESİ
1) Gerçek Kişilere Ait Olanlar:
a) Hisse Senedi Bastırılmamışsa: Hisse kaç yıl sonra ve kime satılırsa satılsın,
elde edilen kazanç “değer artışı kazancı” olarak Gelir Vergisine tabi (Gelir
Vergisi Kanunu Mükerrer Md. 80/4).
b) Hisse Senedi Bastırılmışsa: İki yıllık süre çok önemli. İki yıldan fazla
süreyle elde tutulan hisse senetleri, kaç TL'ye satılırsa satılsın, elde edilen
kazanç gelir vergisine tabi değil (GVK Mük. Md. 80/1). Örneğin 6 Mayıs 2007'de
500 bin TL'ye edinilen hisse senedi, 11 Eylül 2009'da 3 milyon TL'ye satılmışsa,
aradaki fark gelir vergisine tabi değil.
c) İlmühaber Bastırılması: İlmühabarler de hisse senedi olarak kabul ediliyor
(Bkz. Türk Ticaret Kanunu Md. 411 ve 232 No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği).
Bu nedenle, ilmühaberlerin elden çıkartılması da hisse senetlerinin elden
çıkartılması gibi değerlendirilir.
d) Borsa Kazançları: Gerçek kişilerin, hisse senetlerinden elde ettikleri
kazanç, tutarı ne olursa olsun süre sınırlaması olmaksızın yani bir ay sonra
elden çıkarılsa dahi gelir vergisin tabi değil.
2) Anonim Şirkete Ait Olanlar: Bir anonim şirketin, başka bir şirketin hisse
senetlerini ya da diğer iştirak hisselerini satmaları halinde, bundan doğan
kazanca, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5/e maddesi uyarınca, önemli bir “vergi
avantajı” sağlanıyor.
Buna göre, bir anonim şirket, iştirak hisselerini;
1- Aktife girdiği yani defterlerine kaydettiği tarihten itibaren, iki yıl içinde
satarsa, bundan doğan kazancın tamamı kurumlar vergisine tabi.
2- İki yıl geçtikten sonra sattığında;
a) Satıştan doğan kazancı 5 yıl süre ile şirketten çekmeyip, pasifte “özel bir
fon hesabında” gösterirse veya “sermayesine eklerse”,
b) Satış bedelini de satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna
kadar tahsil ederse,
c) Satıştan doğan kazancın yüzde 75'i “kurumlar vergisinden müstesna” tutulur.
Kazancın kalan yüzde 25'i üzerinden de yüzde 20 kurumlar vergisi öder.
LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ
1) Gerçek Kişilere Ait Olanlar: Limited şirketlerde, hisse senedi ya da
ilmühaber çıkartılamadığı için, şirket hissesi ne zaman satılırsa satılsın,
bundan doğan kazanç “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi (GVK Mük.
Md. 80/4). Kazancın hesaplanmasında, hissenin iktisap (edinme) bedeli, (hisse
senedi ya da ilmühaber bastırılmamış A.Ş. hisselerinde olduğu gibi) endekslemeye
tabi tutuluyor ve istisna uygulanıyor.
2) Limited Şirkete Ait Anonim Ya da Limited Şirket Hissesi: Bir limited
şirketin, aktifinde yer alan hisse senedini ya da iştirak hissesini satışı,
anonim şirkete ait olanların satışında
olduğu gibi vergilendirilir.
KDV YÖNÜNDEN
1) Hisse Senedi Satışı
KDV Yasası'na göre, hisse senedi satış işlemi KDV'ye tabi değil (KDV Kanunu Md.
17/4-g). Geçici ilmühaber ile yapılan satışlar da hisse
senedi olarak kabul ediliyor (TTK Md. 411 ve Gelir Vergisi Genel Tebliği, Seri
No:232/5).
2) Hisse Senedi ya da İlmühaber Bastırılmamışsa
İştirak hissesinin satışı; anonim ya da limited şirketlerin, eshamlı (sermayesi
paylara bölünmüş) şirketlerin komanditer ortaklarına ait ortaklık payları, iş
ortaklıkları ya da adi ortaklıklara iştiraki olması fark etmez. İştirak edilen
anonim şirketin,
hisse senedi ya da ilmühaberi bastırılmamışsa
edinme tarihinden itibaren iki yıl içinde satılan hisse, yüzde 18 KDV'ye tabi.
Limited şirket ya da başka bir şirkete ait
iştirakin, edinme tarihinden itibaren iki yıl içinde elden çıkartılması yine
yüzde 18 KDV'ye tabi (KDVK md. 17/4-r).
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |
