|
TTTT VE SGK
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com
- 31 Mart 2010 Çarşamba - Hürriyet
BAŞLIKTAKİ dört (T) yi, yan yana ilk kez
görüyorsunuz
Bu nedenle, ne anlama geldiğini bilmemeniz son derece normal.
Sizin bilmemeniz normal ama SGK’nın (Sosyal Güvenlik Kurumu)’nun bilmemesi
normal değil!
Yasa yapıcılarının bilmemesi ise hiç mümkün değil.
NEDİR BU TTTT?
Aslında çok basit.
Kamu maliyesi dersini alan tüm öğrenciler bilir.
Diğer derslerde de anlatılır.
Daha ötesi, günlük yaşantımızda da sık sık karşılaşırız.
Sözü uzatmadan, kısaca açıklayalım. TTTT;
Tarh, Tebliğ, Tahakkuk ve Tahsil kavramlarının baş harfi.
Tarh, bir kamu alacağının (örneğin vergi ve sigorta priminin) hesaplanmasını,
Tebliğ, hesaplanan kamu alacağının, yazı ile muhatabına bildirilmesini,
Tahakkuk, tarh ve tebliğ edilen kamu alacağının, kesinleşip ödenecek aşamaya
gelmesini,
Tahsil ise, kamu alacağının, kanunda belirtilen şekilde ödenmesini, ifade eder.
Daha açık bir anlatımla, yapılan bir inceleme veya denetim sonucu, tespit edilen
hususlar göz önüne alınarak (örneğin bildirilmediği ya da gizlendiği iddia
edilen vergi ya da sigorta primi) hesaplanır yani tarh edilir. Daha sonra karşı
tarafa bildirilir yani tebliğ edilir. Tarh ve tebliğ edilen vergi ya da sigorta
primi, duruma göre ödenir veya hukuka aykırı olduğu iddia ediliyorsa, dava
açılıp itiraz edilir.
SGK’DA TTTT YOK!
Maliye’nin çok iyi bildiği ve uyguladığı TTTT sıralamasını, ne yazık ki SGK
gerektiği gibi uygulamıyor.
Nedenine gelince; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu’nun 85/3. maddesinde;
“Re’sen tahakkuk ettirilen sigorta primlerinin, işverene tebliğ edileceği”
belirtiliyor. Dolayısıyla, SGK tarafından, muhataba haber verilmeden ve itiraz
etme aşaması atlanarak, önce prim borcu tahakkuk ettirilmekte, ardından tebliğ
edilmektedir.
İnanılır gibi değil ama aynen böyle!
Halk arasında zaman zaman kullanılan “sapla samanı karıştırmak” diye bir söz
var.
Kanun hazırlanırken de bu sözü çağrışım yaptıran bir hata yapılıp “tarh” kavramı
ile “tahakkuk” kavramı karıştırılmış ve tarh yerine tahakkuk kavramı yazılmış.
Vergi uygulamasında da re’sen vergilendirme var ama bunun adı “re’sen vergi
tarhı” olarak yer alıyor (Bkz. Vergi Usul Kanunu Md.30). Sigorta primi olayında
da “re’sen tahakkuk ettirilen” değil “re’sen tarh edilen” sigorta priminden söz
edilmesi gerekirdi.
Görüldüğü gibi, ortada “fıkra gibi” bir yasa maddesi ve buna dayalı uygulama
var.
Sosyal güvenlik mevzuatının, gözden geçirilmesinde ve TTTT sıralamasının
kuralara uygun bir şekilde yapılmasında ve uygulanmasında yarar var.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|
