Gayrimenkulü olanlar; “Asma Kabakçı”
geliyor!
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 26
Mayıs 2010 Çarşamba - Hürriyet
Önce Hasan Pulur’un “Asma Kabakçı” fıkrasını anlatalım.
Timurlenk öğle uykusuna yatmış, bir gürültüyle fırlamış, sokaktan hıyarcı
geçiyor;
- Taze hıyar, körpe hıyar!..
Timurlenk kükremiş;
- Yakalayın şu herifi, hıyarları münasip bir
yerine sokun!..
Hıyarcı başlamış gülmeye;
- Ne gülüyorsun ulan?
Herif kıkır kıkır;
- Nasıl gülmeyeyim, arkadan asma kabakçı
geliyor!..
GELEN NE?
Fıkrayı okudunuz, şimdi sıra “gelen” daha
doğrusu gelenlerle ilgili..
1. Emlak Vergisi:
Daha önce ayrıntılı olarak yazdığımız için biliyorsunuz.
Ülkede ekonomik kriz oldu. İnşaat maliyetleri, ev ve arsa fiyatları düştü. Buna
rağmen, çok sayıda il ve ilçede, gayrimenkullerin “emlak vergisi asgari değeri”
yüzde 500-1.000 hatta yüzde 5 bin-10 bin artırıldı. İtiraz hakkı olmayan
vatandaş, “Bu değerleri tespit edenler Patagonya’da mı yaşıyor?” diye söylene
söylene, yeni değerler üzerinden hesaplanan vergileri ödediler ya da
ödeyecekler.
2. Kira Artışları:
Gelir Vergisi Kanunu’nun. 73. maddesine göre; kiraya verilen gayrimenkullerin
kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamıyor. Emsal kira bedeli de
gayrimenkulün emlak vergisi değerinin, yüzde 5’i olarak hesaplanıyor.Bu duruma
göre, 2010 yılı kira gelirlerinin, kiraya verilen gayrimenkulün yüzde 500 ya da
yüzde 1.000 artan yeni değeri üzerinden, beyan edilmesi isteniyor. Örneğin
İstanbul Şişli Belediyesi, 19 Mayıs Caddesi’nde, asgari değeri öyle artırmış ki
net alanı 140 metrekare olan bir dairenin, emlak vergisi değeri 1 milyon 300 bin
lira çıkıyor. Bu durumda, o daireyi kiraya veren, yılda asgari 65 bin lira kira
beyan etmek zorunda!..
Hadi bakalım.. kiracı-mal sahibi tartışmalarına
da hazır olun.
3. Veraset ve İntikal Vergisi:
Ölüm ya da bağış halinde, gayrimenkullerin değeri, emlak vergisi asgari değeri
esas alınarak belirleniyor (VİVK. Md.10)
Mirasçılar ölümün acısıyla kıvranırken bir başka acı da miras kalan evin ya da
arsanın, gerçeğin çok üzerinde belirlenen değerine göre, hesaplanan vergi
nedeniyle olacak.
4. Tapu Harcı:
Gayrimenkullerin alım-satımı sırasında, alıcı ve satıcının ödediği (16,5 + 16,5)
toplam binde 33 tapu harcının hesaplanmasına esas alınan değer, emlak vergisi
asgari değerinden düşük olamıyor (Harçlar Kanunu Md. 63/2).
Buna göre, gerçek satış bedeli 600 bin lira,
emlak vergisi asgari değeri 3 milyon lira olan arsa için, 3 milyon lira
üzerinden “tapu harcı” ödenmesi gerekiyor! Benzer durum evler için de söz
konusu!
5. Gelir Vergisi:Gayrimenkullerin, edinme tarihinden itibaren 5 yıl
(2007’den önce edinilenlerde 4 yıl) içinde elden çıkartılmasından doğan kazanç,
“değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi (Gelir Vergisi Kanunu Mük.
Md. 80/6).
Bu duruma göre, 2 yıl önce 400 bin liraya
aldığı arsayı ya da evi, 500 bin liraya satan bir vatandaş, emlak vergisi asgari
değeri 2 milyon lira belirlenmişse, 2 milyon liradan satış işlemi yapıp harç
ödeyeceği yetmiyormuş gibi, yaklaşık 1 milyon 500 bin lira kazanç sağlamış gibi
gözükecek. Bunun yani gözüken kazancın gelir vergisi de 500 bin lirayı aşacak.
Hadi bakalım, ayıkla pirincin taşını!..
Ne dersiniz, gayrimenkulü olanlara “asma
kabakçı geliyor” demekte haksız mıyız?
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|