|
15 Yıllık Sigortalının Kıdem Tazminatı
Almasında İnce Nokta
Şükrü Kızılot - 18 Aralık 2010 , Cumartesi - Hürriyet
HAFTA sonunda, bir alış-veriş merkezinde yeni açılan bir mağazayı dolaşıyordum.
Görevlilerden biri beni tanıyıp yaklaştı;
- Sizi daha önce çalıştığım mağazadan biliyorum. Oradan ayrıldım, bu mağazada da
çok kaliteli mallar var. 20 yıllık hizmetim vardı. Bir olaya canım sıkıldı ve
kıdem tazminatımı da alamadan ayrıldım.
- Aslında, 20 yıllık tazminatını alabilirdin ama geçmiş olsun, artık alamazsın.
- Aman Hocam, bu bizim için büyük para. Aylarca işsiz kaldım ve borçlandım. Hiç
mi çıkar bir yol yok?
- Çıkar yolun ne olduğunu geçen yıl Kasım’da yazmıştım. Demek ki gözüne
çarpmamış.
- Aman Hocam, nolur bir daha yazın. Bu olayı kimse bilmiyor.
TAZMİNAT HAKKI
Çok kişinin bilmediği bu olayda, ilk sigortalı olduğu tarihten itibaren;
-15 yıl geçen,
-Bu süre içinde en az 3.600 gün prim ödeyen,
sigortalılar, emeklilik için aranan yaş, prim günü ve sigortalılık süresi
koşullarından, yaş dışındakileri yerine getirdiklerinde, son çalıştıkları
işyerinden (en az bir yıl çalışmış olmak koşuluyla) kıdem tazminatını almak
suretiyle ayrılabiliyorlar.
İşçinin, kıdem tazminatı alabilmesi için son işyerinde aralıksız olarak 15 yıl
çalışmış olması gerekmiyor.
Toplam sigortalılık süresinin 15 yılı bulması yeterli. Bu durumda, işçinin son
çalıştığı işveren, kendi işyerinde çalışılan süreye ait kıdem tazminatını öder.
Örneğin, son 15 yılda o işyerinde 8 yıl süre ile çalışılmışsa, işçiye 8 yıllık
kıdem tazminatı ödenir.
AYRILIP BAŞKA İŞE BAŞLAMA
15 yılı dolduranın kıdem tazminatı alabilmesi için, çalıştığı işyerinden
ayrılması gerekiyor. Ancak, kıdem tazminatını talep ederken, işverene
“Tazminatımı alıp işten ayrılacağım. Ardından da yeni bir iş buldum hemen o işe
başlayacağım” demesi halinde, işveren kıdem tazminatını ödemeyebilir (Yarg. 9.
HD., 4 Nisan 2006 Tarih ve E.2006/2716, K.2006/8549 sayılı).
Yargıtay’ın kararına göre; işçinin işten ayrıldığı anda iradesinin tespiti
önemli. İşçinin, başka bir işyerinde çalışmak için işyerinden ayrıldığı
anlaşıldığı takdirde, kıdem tazminatına hak kazanması söz konusu olmuyor.
Kuşkusuz, işçi işten ayrıldıktan sonra yeniden çalışması gündeme gelebilir.
Anayasal temeli olan çalışma hakkının ortadan kaldırılması söz konusu olamaz.
NE YAPMAK GEREKİYOR?
Talebi üzerine, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili müdürlüğü tarafından, 15 yıl
sigortalılık süresi ve 3.600 gün sayısını dolduran sigortalıya, 1475 sayılı İş
Kanunu’nun 14. maddesine göre “kıdem tazminatı alabilir” şeklinde bir yazı
veriliyor.
Bu belge ile birlikte işverene başvurulmak suretiyle, “kıdem tazminatı”
alınabiliyor.
“Ben bunu bilmiyordum. İşten ayrıldım, kıdem tazminatını alabilir miyim?” diye
soranlara geçmiş olsun. Alamazlar!..
KIDEM TAZMİNATININ HESABI
Çalışılan her 360 güne (1 yıla) karşılık en son ücretin brüt tutarı kadar kıdem
tazminatı ödeniyor. İşçiye sürekli ve düzenli sağlanan ve para ile ölçülebilen
menfaatlerin (ikramiye, prim, ikamete tesis edilen daire vb.) aylık tutarının da
kıdem tazminatı hesabına esas brüt ücret tutarına ilave edilmesi gerekiyor.
Kıdem tazminatının tavanı 2010 yılı sonuna kadar 2.517 TL. 2011 başında bu tutar
biraz artacak. Her yıl itibariyle ödenecek kıdem tazminatı tutarı 2.517 TL’yi
aşmadığı sürece gelir vergisine tabi değil. Sadece binde 6 damga vergisine tabi.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz
|
