|
Emeklilere emlak vergisi tehlikesi
Şükrü Kızılot - 26 Mayıs 2005 Perşembe -
Hürriyet
TEK meskeni (konutu) olan ve yıllardır emlak vergisi ödemeyen emeklilerden,
ödemedikleri emlak vergisinin, geriye dönük olarak, beş yıllık istenilme
tehlikesi ortaya çıktı.
Milyonlarca SSK, Bağ-Kur ve TC Emekli Sandığı emeklisi ile bunların aylık alan
dul eşleri ve yetimlerini ilgilendiren bu tehlikeyi açıklamadan önce,
bilmeyenler için indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisini, kısaca açıklayalım.
SIFIR ORANLI VERGİ
Tek meskeni olan ve emekli aylığı dışında başka geliri olmayan emekliler, öteden
beri emlak vergisi ödemiyorlar. Emeklinin kendisine ait evi yoksa, eşinin konutu
için emlak vergisi ödemiyor. Olay yalnızca emekliler için sınırlı değil, ölen
eşinden dul aylığı alan eşi ya da yetim aylığı alan çocuğu da emlak vergisi
ödemiyorlar. 2004 yılından itibaren, küçük bir değişiklik yapılarak, alan
sınırlaması getirildi ve brüt 200 metrekareyi aşmayan konutların, indirimli yani
sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanabileceği açıklandı. Bu uygulama, 2005
yılında da aynen devam ediyor.
Uygulamadan yararlananlar, ilgili belediyeye, durumlarıyla ilgili formu
doldurup, veriyorlar. Bu form dilekçe, her yıl değil bir kez veriliyor. Form
dilekçede yazılı olan taahhütlerden biri de;
‘Gelirim, münhasıran (yani sadece) sosyal güvenlik kurumundan aldığım aylıktan
ibarettir’ şeklindeki beyanla ilgili...
SORUN NEREDE?
Yazımıza konu olan sorun, yukarıda belirtilen ‘Gelirim münhasıran sosyal
güvenlik kurumundan aldığım aylıktan ibarettir’ şeklindeki beyandan
kaynaklanıyor.
Burada, kimsenin bilmediği ya da fark etmediği ‘ince bir nokta’ var.
Maliye Bakanlığı’nın 38 seri No.lu Emlak Vergisi Genel Tebliği’nin ‘I/3-e’
bölümünde yaptığı açıklamaya göre; sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul,
yetim, ölüm ve maluliyet aylığı alanların, bu aylıkları dışında başka
gelirlerinin bulunması halinde, bunların meskenine indirimli vergi oranı
uygulanmayacak.
Aynı tebliğin bir başka bölümünde de ‘.... indirimli vergi oranından
yararlanılabilmesi için; hizmet karşılığı elde edilen ücret geliri, ticari,
sınai ve mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, menkul ve
gayrimenkul geliri, faiz ve temettü geliri veya benzeri türde bir gelirin
olmaması gerekmektedir’ açıklaması yer alıyor.
- Tebliğin, I/2-son fıkrasında da ‘İndirimli vergi oranlarından yararlanma
şartlarını taşımadığı halde, gerçek dışı beyan ve gerçek dışı belge ibraz etmek
suretiyle, indirimli vergi oranından yararlanan mükellefler ile durumunda
meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden, alınması gereken vergi,
cezalı olarak alınacaktır’ açıklaması yer alıyor.
Tüm bunları birlikte göz önüne aldığımızda, emeklilerin yüzde 99’unun, emekli
aylıklarının yattığı bankadan ya da başka bir bankadan az veya çok faiz ya da
benzeri bir geliri var. Bu duruma göre, sadece faiz geliri dahi, emlak
vergisindeki ‘sıfır oranlı’ vergiye engel olacak. Durum yani 1 YTL dahi faiz
geliri elde edildiği ortaya çıktığında, geçmiş 5 yıla ilişkin, ödenmeyen emlak
vergisi, cezalı olarak alınacak.
İŞSİZLER VE EV HANIMLARI
Yukarıdaki tebliğ, bir konutu nedeniyle emlak vergisi ödemeyen, işsiz
vatandaşları ve ev hanımlarını da kapsıyor. Bunların da bir bölümünün, az veya
çok ‘faiz geliri’ olabilir. Banka mevduat faizi, fon, repo ya da döviz tevdiat
hesabı faiz gelirleri, yıllardır beyana tabi değil.
O nedenle, yakında bir ‘bomba’ patlayabilir. Milyonlarca emekli, dul, yetim,
işsiz ve ev hanımı, bundan zarar görebilir. Maliye’nin şu anda böyle düşüncesi
yok ama belediyeler, tebliğe göre uygulama başlatıp, geriye dönük, ‘cezalı emlak
vergisi’ isteyebilirler.
Maliye Bakanlığı’nın bir an önce bir genel tebliğ ile bu konuyu açıklığa
kavuşturmasında, örneğin asgari bir sınır belirlemesinde yarar var. Aksi
takdirde, ortalık toz duman olur...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|