|
Hangi ülkede insanlar bedava yaşıyor
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com
- 05 Temmuz 2005 Salı - Hürriyet
ACABA dünyanın hangi ülkesinde insanlar bedava
yaşıyorlar, biliyor musunuz?
Sorunun yanıtını hemen vermek yerine, bazı ülkelerde, insanların yaşaması için,
tanınan ‘yaşam sınırı’ diyebileceğimiz ‘asgari geçim indirimi’ tutarını
belirtelim.
İNGİLTERE’DE
İster serbest çalışsın ister ücretli, İngiltere’de bekar bir kişiye, 2005 yılı
için 4 bin 895 sterlin, ‘asgari geçim indirimi’ tanınıyor.
Bu ne anlama geliyor? diye merak edenlere açıklayalım; ‘Arkadaş; yeme, içme,
kıyafet vs. olarak, sen yılda asgari 4 bin 895 sterlin ile geçinebilirsin,
Maliye olarak biz, bu sınıra kadar olan gelirinden vergi almıyoruz’ diyorlar.
Evli olanlar için, bu tutara 2 bin 210 sterlin ilave ediliyor. Yaşlıların geçim
indirimi tutarı, biraz daha yüksek. Geçim indirimi tutarı, genel olarak, her yıl
itibariyle yükseltiliyor (Bkz. www.inlandrevenue.gov.uk).
ABD’DE
2005 yılında, bekar bir mükellefe tanınan geçim indirimi 5 bin ABD Doları. Evli
mükellefler için bu tutar 10 bin dolara yükseliyor. Çocuklara ayrıca 4 bin 300
dolara kadar geçim indirimi sağlanıyor (Bkz. Tax Planing For US, Delloite, 2005
ve www.irs.gov).
ALMANYA’DA
2005 yılında, bekar bir mükellefe 7 bin 664 Euro ‘en az geçim indirimi’
tanınıyor.
Evli mükellefler için bu tutar 15 bin 329 Euro’ya yükseliyor. Çocuğu olanlara da
ayrıca indirim uygulanıyor (Almanya ve diğer ülkeler için de Bkz. www.ibfd.org).
DİĞER ÜLKELER
1- Belçika’da: Bekar mükellefler için 7 bin 010 Euro, en az geçim indirimi
uygulanıyor. Çocuk sayısına göre, ayrıca uygulanan en az geçim indirimi, dört
çocukta 11 bin 450 Euro’ya ulaşıyor.
2- Danimarka’da: 2005 yılında uygulanan en az geçim indirimi 37 bin 600
Danimarka Kronu.
3- Finlandiya’da: En az geçim indirimi adı altında bir indirim belirlenmemiş
ancak 12 bin Euro’nun altındaki gelir, vergi dışı bırakılarak, benzeri bir
uygulama sağlanmış.
4- Fransa’da: 2005 yılında, 4 bin 334 Euro’ya kadar olan gelirler vergi dışı
bırakılmış. 4 bin 334-8 bin 524 Euro arasındaki gelirlere ise, yüzde 6.83 vergi
oranı uygulanıyor.
Liste uzayıp gidiyor. Biraz da insanların bedava yaşadığı ülkeden söz edelim.
BEDAVA YAŞANAN ÜLKE
Evet tahmin ettiğiniz gibi, beyannameli vergi mükelleflerinin ve ücretlilerin
bedava yaşadıkları daha doğrusu, ‘bedava yaşıyor kabul edildikleri’ ülkenin adı:
Türkiye...
Türkiye’de beyannameli vergi mükelleflerine, 1986 yılından bu yana ‘en az geçim
indirimi’ ya da başka bir ad altında, bir indirim uygulanmıyor. 2004 yılına
kadar, ücretlilere ‘özel indirim’ adı altında bir geçim indirimi uygulanıyordu.
2004 yılından itibaren bu indirim de kaldırıldı!
Türkiye’de vergi mükelleflerine ‘Arkadaş, senin yemen, içmen, ısınman, giyinmen
vs. için asgari şu kadar YTL’ye örneğin yılda 3 bin YTL’ye ihtiyacın var. Bu
tutara kadar, gelirinden vergi almayacağız’ denilmiyor. Mükelleflerin, Orhan
Veli’nin ‘Bedava yaşıyoruz bedava’ şiirinde olduğu gibi, bedava yaşadıkları
kabul ediliyor.
Böyle olunca da mükellef; kendisi, eşi ve çocuğunun, yaşantısını asgari düzeyde
sağlayabilmesi için gerekli olan tutarı kaçırıyor. Sonra bakıyor ki kaçırma
olayı cazip.
Devam ediyor... Sonunda sayısı 2 milyona yaklaşan beyannameli gelir vergisi
mükelleflerinden, toplam vergilerin, yüzde 1.5’ini ancak toplanabiliyor.
Yakında, Gelir Vergisi Kanunu’nun yeniden yazılması söz konusu... Bu kanun
yazılırken, çağdaş ülkelerin tamamında uygulanan, ‘En az geçim indirimi’
müessesesine, mutlaka yer verilmeli.
Aksi halde, insanların bedava yaşadıklarını kabul edenler, kendilerini
kandırmaya devam ederler...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
