|
Emeklinin faizine belediye kıskacı
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 23
temmuz 2005 Cumartesi - Hürriyet
BUGÜNLERDE bazı belediyeler, emeklilerin banka hesaplarını ve faiz geliri elde
edip etmediklerini araştırıyorlar. Yakında ortalık iyice karışacağa benziyor.
Araştırmayı şimdilik bazı belediyeler yapıyor. Örneğin İzmir Konak Belediyesi;
tek konut sahibi emekliler, ev hanımları ve işsiz vatandaşların, banka
hesaplarının peşine düştü. Tek konutu nedeniyle, belediyeye emlak vergisi
ödemeyenlerin, isim listesini gönderip, bu kişilerin bankadan faiz geliri elde
edip etmediğini soruyorlar.
Yalnızca, mevduat faizi değil; repo, döviz tevdiat hesabı faizi, fon, Hazine
Bonosu faizi elde edip etmediğini de soruyorlar.
Olay dalga dalga yayılıyor. Yakında, tüm belediyeler bu yönde bir uygulama
başlatırsa, sürpriz olmasın.
OLAY NE?
Bu uygulama, Maliye Bakanlığı’nın 38 No.lu Emlak Vergisi Tebliği ile yaptığı
‘Emekli aylığı dışında, FAİZ ve benzeri geliri olanların, sıfır oranlı emlak
vergisinden yararlanamayacağı, durumun tespiti halinde de; geriye dönük olarak 5
yıllık emlak vergisinin, hem de cezası ve faizi ile birlikte alınacağı’
açıklamasıyla yakından ilgili.
Tebliğdeki açıklama, yalnızca bir evi olan ve emlak vergisi ödemeyen emeklileri
değil; dul, yetim ve maluliyet aylığı alanları, işsizleri ve çalışmayan ev
hanımlarını da kapsıyor.
Tebliğde yer alan açıklamanın, belediyelerce virgülüne kadar uygulanması
halinde, yukarıda belirtilen kişilerin, 1 YTL dahi faiz geliri varsa, sıfır
oranlı emlak vergisi avantajı kalkacak. Ayrıca, alınmayan emlak vergisi, cezası
ve faizi ile birlikte istenecek.
ÇÖZÜM YOLU
Tek konutu olan, milyonlarca emeklinin ve diğer kişilerin, bankada az ya da çok,
bir mevduatı ve faiz geliri var. Örneğin, emeklinin aylığı banka hesabına
yatırılıyor. O da hepsini anında çekmiyor, bir kısmı belli süre bankada kalıyor
ya da halk arasındaki deyimle ‘Ölümlük dirimlik, ne olur ne olmaz’ diyerek,
emekliler bir miktar tasarruf yapıyor. Doğal olarak da üç kuruş faiz geliri elde
ediyor. Olayımızda, bu faiz geliri ister 10 YTL ister 500 YTL olsun, ‘sıfır
oranlı emlak vergisi’ yönünden, sorun yaratıyor. Maliye Bakanlığı tebliğinde,
faiz geliri için alt sınır belirlenmediği için, tek konut sahibi emeklilerin
büyük kısmı, ‘faiz geliri var’ diye emlak vergisi ödemek durumuyla karşı karşıya
kalacaklar. Böyle olunca, özellikle emekliler, geriye dönük olarak 5 yıllık
emlak vergisini, faizi ve cezası ile ödemek zorunda olacaklar.
Bu tür bir uygulama emeklileri perişan eder. Ortalık birbirine girer.
Şu aşamada yapılması gereken belli; Maliye Bakanlığı bir genel tebliğ çıkartıp,
faiz gelirleri için belli bir alt sınır belirleyebilir. Böyle olunca,
milyonlarca emekli mağdur olmaktan kurtulur.
Gerçekçi olmak gerekirse, emekliler, vergi uzmanı değil. Tek konutu olan
emekliler, emlak vergisi tebliğlerini ve bu tebliğdeki ince noktaları nereden
bilsinler. Kanun çıkıyor ve başka gelirleri olmadığı için, başvuruyorlar ve tek
konutları için yıllardır emlak vergisi ödemiyorlar. Burada, başka gelirden;
ikinci bir yerde çalışma, ticaretle uğraşma, kira gelirinin olması, kár payı
temettü vb. gelirlerinin olması anlaşılıyor. Faiz gelirinde, asgari bir tutar ya
da tür olarak ayrım yapılmazsa, bu yasadan neredeyse hiç kimse yararlanamaz.
Müdahale edilmezse, emeklilere bir gün sarı bir zarf gelecek, içinde de geçmiş
yılların emlak vergilerini cezalı olarak isteyen bir yazı... emekliler perişan
olurlar.
Emeklilere, yaz tatilini zehir etmeden, bu sorunu biran önce çözmekte yarar
var...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
