|
Otopark mafyası, ‘sokak vergisi’yle darbe
yiyecek
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 09 Ağustos 2005 Salı - Hürriyet
BELEDİYELERİN mali yapısını güçlendirmek gerekçesiyle, bir dizi vergi geliyor.
Bir kısmı vergi, bir kısmı da harç adı altında olan bu vergiler, milyonlarca
kişiyi yakından ilgilendiriyor.
SOKAKLARA OTOPARK VERGİSİ
Başta İngiltere, Almanya, Fransa ve Avusturya olmak üzere, Avrupa ülkelerinin
çoğunda uygulanan ‘sokağa park parası’ Türkiye’ye de geliyor. Yaklaşık 10 milyon
araç sahibini yakından ilgilendiren bu uygulamaya göre; taşıtların, geçici
olarak sokağa ya da caddeye park edilmesi halinde;
- Her taşıt için saatte 2 YTL
- Her taşıt için günlük 7 YTL
vergi benzeri, ‘geçici kullanım harcı’ ödenecek.
İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanun Tasarısı Taslağı’nın 50/c maddesine
göre; yetkili idare meclisleri yani belediye meclisleri tarafından belirlenecek
olan yerlere, taşıtların park edilmesi durumunda, ‘geçici kullanım harcı’ adı
altında bir harç ödenmesi öngörülüyor.
Avrupa’daki uygulamada, vergi gelirinden öte, sokak ve caddeleri araç selinden
kurtarmak amaçlanıyor. Taşıtlar için park bölgelerine göre yıllık bir ödeme
yapılıp karşılığında taşıt pulu alınıyor. Bu pul belirli bir bölge içerisinde,
bir yıl için geçerli oluyor. Pulu olmayanlar, fiş alıyorlar ya da o sokakta
bulunan ‘parking meter’ adı verilen cihaza, para atıyorlar.
Yabancı ülkelerde, kişileri kendi araçlarını kullanma yerine toplu taşıma
araçlarına yönlendiren bu uygulamanın, Türkiye’de özellikle büyük kentlerde, bu
yönde bir etkisinin olacağı tahmin ediliyor.
Bu arada halk arasında ‘otopark mafyası’ diye adlandırılan, çok kişinin şikayet
ettiği olumsuzluklar da ortadan kalkabilecek.
TAKSİLERE DE DURAK VERGİSİ
Bu arada taksi duraklarındaki taksiler de unutulmadı. Tasarıda, onlarla ilgili
de özel bir düzenleme var. Buna göre; taksi duraklarındaki taksicilerden de
‘taksi başına’ yılda birkez ve toplam 30 YTL ‘geçici kullanım harcı’ alınacak.
EĞLENCEYE VERGİ
Yeni vergiler arasında, ‘Eğlence vergisi’ diye bir vergi var. Diskotek, bar,
gece kulübü, taverna, dansing gibi eğlence yerleri, eğlence vergisine tabi
tutuyor.
- Bilet, jeton, marka ya da manyetik kartla girilen veya eğlenilen yerler için
(bağış veya başka adlar altında alınan paralar da dahil) giriş bedeli olacak ve
vergi de yüzde 10 oranında alınacak.
Diğerlerine gelince;
- Bilet, jeton, marka ya da manyetik kartla girilmesi zorunlu olmayan eğlence
yerleri için, günlük olarak belirlenen bedel,
- Bar, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence
yerleri için, günlük olarak belirlenen bedel, üzerinden ‘eğlence vergisi’
hesaplanacak.
İnternet kafeye vergi var, köy kahvesine yok
İNTERNET salonları da, eğlence vergisine tabi tutuluyor. Ayrıca; ‘kahvehane,
kıraathane ve kafe’ gibi yerlerde ‘eğlence yerleri’ kapsamına alınarak, eğlence
vergisine tabi tutuluyor. Ancak, köylerdeki kahvehaneler, eğlence vergisine tabi
olmayacak.
Kaynak ve işlenmiş su vergisi de geliyor
BİR başka vergi de ‘kaynak suyu ve işlenmiş su vergisi’ ile ilgili...
Tasarıya göre; işlenmiş sular ve kaynak sularının özel kaplara doldurularak
satışa sunulması, ‘Kaynak Suyu ve İşlenmiş Su Vergisi’ adı altında bir vergiye
tabi olacak. Bir litreye kadar olan şişelerde, örneğin bir şişe suda en düşük
tarifenin uygulanacağı bu vergi, kapların litresi arttıkça ‘kap başına’ YTL
olarak artıyor.
Belediyeler her kesilen tavuk için harç alacak
İL Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanun Tasarısı’nın ‘Harçlar’ başlıklı
ikinci kısmının, ikinci bölümü ‘Hayvan kesimi ve muayene ve denetleme harcı’ ile
ilgili...
Tasarının ‘Tarife’ başlıklı 53. maddesine göre, kesilecek olan kümes
hayvanlarını yani tavuk, horoz, hindi, kaz ve ördekleri kestirecek olanların;
yasadaki tarifeye göre harç ödemeleri gerekiyor.
Harcın tutarı, kümes hayvanları için 0.01 YTL olarak belirlenmiş. Bu tutar
küçükbaş hayvanlarda 1 YTL, büyükbaş hayvanlarda ise 5 YTL olacak. Başka bir
anlatımla, ‘İnek kesimi muayene ve denetleme harcı’ tavuk kesimi harcının, 500
katı olacak!..
‘Hayvan Kesimi Muayene ve Denetleme Harcı’ daha önce tavuk, horoz, hindi, kaz ve
ördeklerin kesiminden alınmıyordu. Sadece küçük ve büyükbaş hayvanların
kesiminde, kesilen hayvanın kesim öncesi muayene ve denetlenmesi, bu harca tabi
tutuluyordu.
Doğalgaz ve tüpgaz yandıkça belediyeler de kazanacak
İL Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısı’na göre; doğalgaz ve likit
petrol gazının vergisi, bunların satış bedeli üzerinden de yüzde 1 ‘Elektrik ve
Gaz Tüketim Vergisi’ oranında alınacak. Toplanan verginin, yüzde 35’i
(Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun uygulandığı yerlerde) Büyükşehir
Belediyesi’ne, kalan yüzde 65’i ise, verginin toplandığı ilçe ve il kademe
belediyelerine ödenecek.
Vergi oranı, yüzde 1 diye başlıyor ama bu filmi ezberledik, sonraki yıllarda
vergi oranı, ufak ufak artırılır...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
