|
Serbest bölgelerde elde edilen kazançlar
BİZE GÖRE
Serbest bölgelerde elde edilen kazançlar
Veysi Seviğ - 19 Nisan 2006 Çarşamba - Dünya
Serbest Bölgeler Yasası'nın geçici üçüncü maddesi uyarınca "Serbest bölgelerde
faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu bölgelerde imal
ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliği'ne tam
üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar
gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır."
Bu istisnadan, serbest bölgelerde yeni faaliyete geçen yükümlüler ile faaliyet
ruhsatlarında yer alan sürenin dolmasıyla normal vergileme şekline tabi olacak
yükümlüler yararlanacaktır.
Ancak;
. Üretim dışı faaliyetlerden,
. Serbest bölge dışında üretilen malların satışından,
. Faaliyet ruhsatında belirtilen alan dışında üretilen malların satışından,
. Serbest bölgede veya serbest bölge dışında fason olarak imal ettirilen
ürünlerin satışından, elde edilen kazançlar istisnadan yararlandırılmamaktadır.
Bu bağlamda istisna uygulamasında, imal edilen ürünün yabancı bir ülkeye veya
Türkiye'ye satılmasının vergilendirme açısından her hangi bir önemi
bulunmamaktadır.
Diğer yandan Serbest Bölgeler Yasası'nın geçici 3'üncü maddesinin ikinci fıkrası
uyarınca serbest bölgelerde faaliyet gösteren yükümlülerin imal ettikleri
ürünlerin satışından elde ettikleri kazançların gelir veya kurumlar vergisinden
bağışık tutulabilmesi için;
. Faaliyette bulundukları serbest bölgede "imalat" faaliyetinde bulunmak üzere
almış oldukları ruhsatın bir örneğini,
. Sanayi sicil belgesi ve kapasite raporunun bir örneğini,
. İmalat faaliyetinde kullanılacak araç parkını gösteren bir listeyi, yeni
yükümlülük tesis ettirenler yükümlülük tesisinde, durum değişikliğinde ise (yeni
bir alanda imalata başlayacak yükümlülerin bu durumu ruhsatlarına işlettirdikten
sonra) değişiklikten sonra verecekleri ile geçici vergi beyannamesi ekinde,
ilgili vergi dairesine vermeleri öngörülmüştür.
Buna bağlı olarak, yurtdışında yerleşik ve Türkiye'de Ticaret Sicili kaydı
bulunmayan kuruluşların faaliyette bulundukları serbest bölge müdürlüklerinden
alacakları ve "serbest bölgedeki işyerinde imalat faaliyetinde bulunduklarına
ilişkin" bir yazıyı sanayi sicil belgesi ve kapasite raporu yerine geçerli olmak
üzere geçici vergi beyannamesi ekinde vermekle yükümlü tutulmuştur.
Diğer yandan, istisna uygulaması açısından, imalat faaliyetinin serbest bölgede
yapılması gerekmekte olup imalatın belli safhalarında dışardan fason hizmet
satın alınması halinde de söz konusu istisna uygulanacaktır.
Bu bağlamda da;
. Fason imalatın sadece, sanayi sicil belgesi veya faaliyet ruhsatında yazılı
üretim kapsamında yaptırılmış olması,
. İstisna serbest bölgelerde yapılan imalata tanınmış olduğundan imalatın fason
imalattan çok işletmenin kendi imalatından oluşması,
. İmalat faaliyetiyle ilgili olarak istisnadan yararlanacak kazanç tutarının
fiili kapasite kullanımı ile sınırlı olması,
. İş riskinin ve organizasyonunun üstlenilmesi,
. Hammadde ve yardımcı maddelerin sağlanması zorunludur.
Mevcut düzenlemeler çerçevesinde serbest bölgede imalat faaliyetinde bulunan bir
yükümlünün ticaretle de uğraşması halinde, imalat faaliyetinden elde edilen
kazançlar istisna kapsamında değerlendirilecek; faaliyet ruhsatının 06.02.2004
tarihinden önce alınmış olması saklı kalmak koşuluyla, ticari faaliyetlerden
elde edilen kazançlar istisna kapsamında değerlendirilmiyecektir. (Beyanname
düzenleme kılavuzu, 2006 HUD, Sf: 503)
06.02.2004 tarihinden önce faaliyet ruhsatı almış gelir veya kurumlar vergisi
yükümlüleri tarafından, bu tarihten sonra serbest bölgelerdeki faaliyetlerden
elde edilen kazançların genel hükümler çerçevesinde beyan edilmesi
gerekmektedir. Ancak buna karşılık istisnadan yararlanan kazançlar; kurumlar
vergisi yükümlüleri tarafından "Kurumlar Vergisi Beyannamesi"nin "zarar olsa
dahi indirilecek istisnalar bölümü"nde yer alan "serbest bölgelerde elde
edilecek" kazançlar satırında gösterilecektir.
Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi yükümlülerinin, bu
bölgelerde elde ettikleri kazançları dağıtmaları halinde, dağıtılan kâr payları
üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
