|
BİZE GÖRE
Kurumlar vergisinde "vergi kesintisi"
Veysi Seviğ - 09 Şubat 2006 Cuma - Dünya
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 24'üncü maddesi "Tevkifat yolu ile alınan kurumlar
vergisi, tevkifat yapmaya mecbur olanlar ve tevkifata ait muhtasar beyanname"
başlığını taşımaktadır. Bu hüküm dar mükellefiyete tabi kurumların ticari, zirai
ve diğer kazanç ve iratlar dışında kalan kazanç ve iratları ile benzeri
nitelikteki gelirleri üzerinden tevkifat yolu ile vergilendirmeye yönelik
düzenlemeleri içermektedir.
Yani Kurumlar Vergisi Yasa Tasarısı'nın 15'inci maddesi ile uygulamanın
genişletilmesi ve yaygınlaştırılması "Vergi Kesintisi" başlığı altında sayılmak
suretiyle yani tadadi olarak öngörülmektedir.
Buna göre:
. Gelir Vergisi Yasası'na göre vergi kesintisi yapmakla sorumlu olanlar
kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları aşağıdaki
ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben yüzde 15
oranında kesinti yapmak zorundadırlar.
- Gelir Vergisi Yasası'nda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına
yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak
yapılan hakediş ödemeleri,
- Kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira
ödemeleri,
- Döviz cinsinden yahut dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul
kıymetlerin itfası sırasında oluşan değer artışları hariç olmak üzere; her nevi
tahvil ve Hazine bonoları faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme
İdaresi'nce çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler,
- Mevduat faizleri,
- Katılım bankaları tarafından; faizsiz olarak kredi verenlere, kâr ve zarar
ortaklığı belgesi karşılığı kâr ve zarar katılma hesabı karşılığında ödenen kâr
payları,
- Her nevi tahvil ve Hazine bonosu ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme
İdaresi'nce çıkarılan menkul kıymetlerin geri alım veya satım taahhüdü ile elde
edilmesi ve elden çıkarılmasından sağlanan gelirler (repo gelirleri),
. Vergiden muaf olan kurumlara dağıtılan kâr payları,
. Emeklilik yatırım fonlarının kazançları hariç olmak üzere;
- Menkul kıymet yatırım fonları ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının
portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,
- Girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,
- Gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,
- Konut finansmanı fonları veya ortaklıklarının kazançları ile varlık finansmanı
fonlarının kazançları,
dağıtılsın dağıtılmasın kurum bünyesinde yüzde 15 oranında vergi kesintisine
tabi tutulacaktır.
Bakanlar Kurulu, Kurumlar Vergisi Yasası'nın 15'inci maddesinde yapılması
öngörülen vergi kesintisi oranını her bir ödeme ve gelir için ayrı ayrı sıfıra
kadar indirmeye, kurumlar vergisi genel oranı olan yüzde 20'ye kadar yükseltmeye
ve aynı sınırlar dahilinde; menkul kıymetler yatırım fonları ve ortaklıklarının,
girişimci sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının, konut finansman fonu ve
ortaklıkları ile varlık finansmanı fonlarının türlerine göre ya da
portföylerindeki varlıkların niteliklerine ve dağılımına göre belirlemeye
yetkili kılınmıştır.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 15'inci maddesi uyarınca yapılan vergi kesintisi, bu
verginin ödeme ve tahakkuklarının yapıldığı yer itibariyle bağlı olunan vergi
dairesine, vergilendirme dönemini izleyen 20'nci günü akşamına kadar muhtasar
beyanname ile beyan edilecektir.
Ayrıca Kurumlar Vergisi Yasa Tasarısı'na göre yapılan tevkifatın beyanına
yönelik olarak; Gelir Vergisi Yasası'nda muhtasar beyanname ile ilgili olarak
belirlenmiş olan usul ve esaslara uyulacaktır. Ancak menkul kıymetler, girişim
sermayesi, gayrimenkul ve konut finansmanı ile varlık finansmanı fon ve
ortaklıklarının kazançları üzerinden yapılacak kesinti, kurumlar vergisi
beyannamesinin verildiği döneme ait muhtasar beyanname ile beyan edilecektir.
Kurumlar Vergisi Yasa Tasarısı'nın 15'inci maddesinde yer alan "ödeme" deyimi,
kesintiye tabi kazanç ve iratları ödeyenleri hak sahiplerine karşı borçlu
durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri kapsamaktadır.
Yapılması öngörülen yasal düzenleme gereği vergi kesintisi; kazanç ve iratların
gayrisafi tutarları üzerinden hesaplanacaktır. Bu bağlamda kesilmesi gereken
verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde vergi kesintisi; ödenen
tutar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden yapılacaktır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|