|
BİZE GÖRE
Kurumlar vergisinde tevkifat oranları
Veysi Seviğ - 03 Temmuz 2006 Pazartesi - Dünya
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 15 ve 30'uncu maddeleri "vergi kesintisi" ile ilgili
düzenlemeleri içermektedir. Buna göre;
* Tam mükellefiyet esasında vergi kesintisi konuları Kurumlar Vergisi Yasası'nın
15'inci,
* Dar mükellefiyette vergi kesintisi ise Kurumlar Vergisi Yasası'nın 30'uncu
maddesinde, konuları itibariyle tadadi olarak belirlenmiş bulunmaktadır.
Her iki maddede kesinti oranı yüzde 15 olarak belirlenmiş olup, Bakanlar Kurulu
tarafından kesinti oranlarının gelir unsurları veya faaliyet konuları itibariyle
ayrı ayrı sıfıra kadar indirilmesi veya her iki yasa maddesinde ayrı ayrı
belirtildiği üzere artırılması mümkündür.
Diğer yandan Kurumlar Vergisi Yasası'nın 15 ve 30'uncu maddeleri uyarınca
Bakanlar Kurulu'na tanınan yetkinin kullanımına kadar Gelir Vergisi Yasası'nın
94'üncü maddesi uyarınca belirlenmiş olan oranlar geçerli bulunmaktadır. Bir
başka anlatımla Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici birinci maddesi gereği olarak
bu kanunla tanınan yetkiler çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından yeni
kararlar alınıncaya kadar Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu
kapsamında vergi oranlarına ve diğer hususlara ilişkin olarak, Bakanlar Kurulu
kararlarında yer alan düzenlemeler, yeni Kurumlar Vergisi Yasası'nda belirlenen
sınırlar aşılmamak suretiyle geçerli olacaktır.
Konuya ilişkin olarak yeni Kurumlar Vergisi Yasası ile ilgili olarak (1) sayılı
sirkülerde de ifade edildiği üzere 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere yeni yapılan düzenlemeler yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Ancak söz konusu
yasanın 21.06.2006 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanması nedeniyle yeni
Bakanlar Kurulu kararı oluşturuluncaya kadar daha önce belirlenen 10.12.2003 ve
2003/6575 ile 2003/6577 sayılı Bakanlar Kurulu kararları ile duyurulan oranlar
esas alınmak suretiyle vergi kesintileri yapılacaktır.
Bu bağlamda taahhüt konusu yıllara yaygın inşaat ve onarma işleri ile iştigal
eden kurumlara bu işleri nedeniyle yapılan ödemeler, 2003/6577 sayılı Bakanlar
Kurulu kararı uyarınca yüzde 5 oranında vergi kesintisine tabi tutulacaktır.
Uygulamada yeni Kurumlar Vergisi Yasası'nın Resmi Gazete'de yayımından sonra
özellikle yerel yönetimler tarafından yapılan ödemeler açısından duraksama
konusu haline dönüşen tevkifat oranına açıklık getirilmiş olmaktadır.
Ayrıca, dar yükümlü kurumların serbest meslek kazançları yeni Kurumlar Vergisi
Yasası'nın 30'uncu maddesinin 1/b bendine göre yüzde 15 oranında kesintiye tabi
olup, Bakanlar Kurulu bu kesinti oranını bir katına kadar artırmaya yetkili
bulunmaktadır. Dar yükümlü kurumların örneğin petrol arama faaliyetleri
dolayısıyla sağlanacak kazançlar dışındaki serbest meslek kazançları 2003/6575
sayılı Bakanlar Kurulu kararı uyarınca yüzde 22 oranında vergi kesintisine tabi
tutulmaktadır. Ancak, bu oran yeni Kurumlar Vergisi Yasası'nın 30'uncu
maddesinde belirlenen yasal sınırın altında kaldığından 21.06.2006 tarihinden
sonra yapılacak bu tür ödemelerden yüzde 22 oranında vergi kesintisi
yapılacaktır.
Gerçekte gerek gelir ve gerekse kurumlar vergisi yasalarında yapılan
değişiklikler sonucunda söz konusu vergilerin oranları düşürülmüş bulunmaktadır.
Bu değişim sonucunda kesinti suretiyle alınan vergi oranlarında da belli bir
indirimin yapılması kaçınılmaz olmaktadır.
Kurum kazançları ile ilgili olduğu halde yeni Kurumlar Vergisi Yasası yürürlüğe
girene kadar Gelir Vergisi Yasası bünyesinde yer alan vergi kesintisine ait
hükümler Kurumlar Vergisi Yasası bünyesine alınmak suretiyle bu yasanın içsel
bütünlüğünün sağlanması amaçlanmıştır.
Ayrıca dar yükümlü kurumların Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar
üzerinden yapılacak olan kesinti ve kesintiye tabi işlemler söz konusu yasanın
30'uncu maddesinde belirlenmiştir. Bu madde hükmü kapsamında kurumlar vergisi
kesintisi, dar yükümlü kurumların Türkiye'de iş yeri veya daimi temsilci
vasıtasıyla elde etmediği kazanç ve iratlara ait bulunmaktadır.
Kurumların yapmakta olduğu ödemelerden kesinti suretiyle alakonan vergiler
muhtasar beyanname ile ilgili vergi dairesine bildirilecek ve süresi içersinde
ödenecektir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
