|
BİZE GÖRE
Uzlaşma gün ve saatinin yeniden belirlenmesi
Veysi Seviğ - 28 Temmuz 2006 Cuma - Dünya
Vergi Usul Yasası'nın uzlaşma ile ilgili ek birinci maddesi hükmü gereği olarak
"Uzlaşma talebi vergi ihbarnamesinin tebliğ tarihinden 30 gün içinde yapılır.
Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde yeniden uzlaşma
talebinde bulunulamaz. Uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanağa idarenin nihai
teklifi yazılır. Mükellef dava açma süresinin sonuna kadar teklif edilen vergi
ve cezayı kabul ettiğini yazılı olarak bildirirse bu takdirde uzlaşma sağlanmış
sayılır."
Uygulamada bazı hallerde çeşitli nedenlerle mükellefler tespit edilen gün ve
saatte uzlaşma mahalinde bulunamamaktadırlar. Mükellefin elinde olmayan
nedenlerle ortaya çıkan böyle bir durumda söz konusu mükelleflere uzlaşmanın
yapılabilmesi ve yeni bir tarihin belirlenmesi konusu uygulamada hem duraksama
ve hem de hukuki açıdan tartışma konusu olmaktadır.
Özellikle hastalık ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan mazeretlerin yeni bir
uzlaşma tarihinin belirlenmesine olanak sağlayıp sağlamadığı hususu hukuki
açıdan bu bağlamda ayrı bir önem taşımaktadır.
Konuya ilişkin olarak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın vermiş bulunduğu bir
özelge, uygulamaya yön verecek niteliktedir. Şöyle ki:
"Benzer konu nedeniyle Maliye Bakanlığı'ndan alınan 04.02.1992 tarih ve
4726-9987 sayılı yazıda;
Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu'nun 13 maddesinin 1. fıkrasında vergi
ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır
hastalık hali mücbir sebep hali olarak kabul edilmiştir.
Aynı kanunun 15 maddesinde ise 13'ncü maddede yazılı mücbir sebeplerden herhangi
birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süre işlemez. Bu
takdirde tarh zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzar.
Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından
ispat ve tevsik edilmesi lazımdır hükmü yer almıştır.
Mücbir sebep hallerinde, mücbir sebebin başladığı tarih ile ortadan kalktığı
tarih arasında geçen süreler işlememektedir.
Buna göre mükelleflerin hastalıklarını kanıtlamak amacıyla rapor almaları ve
raporda belirtilen hastalığın da 1986/9 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu İç
Genelgesi'nde belirtilen kuruluşlarca vergi ödevlerinin yerine getirilmesine
engel olacak derecede ağır hastalıklardan olup olmadığı hususunun onaylanması
gerekmektedir."
Diğer taraftan, aynı kanunun 14 maddesinde de 'Vergi muamelelerinde süreler
vergi kanunları ile belli edilir" denilmek suretiyle süre verme konusunda
idarenin yetkisi sınırlandırılmıştır.
Buna göre kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde 15 günden aşağı olmamak
şartıyla bu süreyi, tebliğ yapacak olan idare belirler ve ilgiliye tebliğ eder.
Dolayısıyla konu hakkında açıkça hüküm yer almaması nedeniyle mükelleflerce
alınmış bulunan hastalık raporarının süre geçirilmeden en geç rapor müddeti
sonundan itibaren 15 gün içinde ilgili uzlaşma komisyonuna ibraz edilmesi
halinde süresi içersinde ibraz edilmiş kabul edilmesi ve buna göre işlem
yapılması Maliye Bakanlığı tarafından uygun bulunmuştur.
Aksi halde yani uzlaşma toplantısının yapılacağı tarihte hasta olduğu belirtilen
bir raporun mükellef tarafından raporda belirtilen sürenin sonundan itibaren 15
gün içinde değil de daha ilerdeki bir tarihte uzlaşma komisyonuna ibraz edilmesi
halinde, mükellef talebinin herhangi bir inceleme yapılmaksızın ret olunması
gerekmektedir.
Bu nedenle Vergi Usul Kanunu'nun 13'ncü maddesi ve 1986/9 sıra numaralı Vergi
Usul Kanunu İç Genelgesi'ndeki açıklamalar da dikkate alınarak söz konusu iç
genelgede belirtilen kurumlarca, mükellefin rahatsızlığının ağır hastalık
olduğunun kabulü halinde mükelleflere yeni bir uzlaşma günü verilmesi mümkün
bulunmaktadır.
Bu sürenin hesaplanmasında raporda belirtilen sürenin sonundan itibaren 15
günlük süre dikkate alınacaktır.
Söz konusu özelgeden de anlaşılacağı üzere Maliye Bakanlığı rahatsızlığı
nedeniyle uzlaşma gün ve saatinde toplantıya katılamayan mükelleflere süresi
içersinde başvurmaları halinde yeni bir uzlaşma tarihi verilebilmektedir.
Bunun için mükelefin rahatsızlığını tespit eden raporun bitiş tarihinden
itibaren onbeş gün içersinde gerekli başvurunun yapılması gerekmektedir.(x)
(x) Söz konusu özelge için bakınız: "Mali Mevzuat Platformu" İstanbul Yeminli
Mali Müşavirler Odası 15 Haziran 2006 Sf: 60-61.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30 | 
