|
BİZE GÖRE
AR-GE harcamalarının giderleştirilmesi
Veysi Seviğ - 24 Ağustos 2006 Perşembe - Dünya
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 10'uncu maddesinin 1/a bendi uyarınca mükelleflerin,
işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi
arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40'ı
oranında hesaplanacak "AR-GE" harcamaları, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde
ayrıca gösterilmek şartıyla indirim konusu yapılmaktadır.
Gelir Vergisi Yasası'nın 89'uncu maddesinin dokuzuncu bendi gereği olarak da
gelir vergisi mükellefleri işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri "AR-GE"
harcamalarını gelir vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapma hakkına
sahip bulunmaktadırlar.
Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 86 seri numaralı
Kurumlar Vergisi Genel Tebliği uyarınca "yapılan bir harcamanın AR-GE indirimine
konu edilebimesi için AR-GE faaliyeti kapsamında yapılmış olması" gerekmektedir.
Bu bağlamda aşağıda belirtilen amaçlara yönelik faaliyetler AR-GE faaliyetleri
olarak kabul edilmektedir.
. Bilimsel ve teknolojik alanlardaki belirsizlikleri gidermek ve bunları
aydınlatmak amacıyla, bilim ve teknolojininin gelişmesini sağlayacak yeni teknik
bilgilerin elde edilmesi,
. Yeni üretim yöntem, süreç ve işlemlerinin bulunması ve geliştirilmesi,
. Yeni ürünler, madde ve malzemeler, araçlar, gereçler, işlemler, sistemler
geliştirilmesine yönelik olarak yeni yöntemler geliştirilmesi ve yeni teknikler
üretilmesi,
. Bir ürünün maliyetini düşürücü, kalite, standart veya performansını yükseltici
yeni tekniklerin/teknolojilerin bulunması,
. Yeni ve özgün tasarıma dayanan yazılım faaliyetleri,
Bir faaliyetin AR-GE faaliyeti olarak nitelendirilebilmesi için yukarıda yer
alan amaçlardan en az birine yönelik olması gerekmektedir.
Söz konusu tebliğde de belirtildiği üzere AR-GE faaliyeti, esas itibariyle
denemelerin son bulduğu, ilk üretimin yapıldığı aşamada sona erer. Tamamlanan
bir proje sonucunda elde edilen ürünün geliştirilmesi amacıyla yapılan,
çalışmalar ise yeni AR-GE projesi olarak değerlendirilmektedir.
AR-GE harcamalarının yapıldığı dönemde gider mi kaydedileceği, yoksa
aktifleştirilip amortismana mı tabi tutulacağı ve/veya hangi harcamaların ne
kadarının gider, ne kadarının aktifleştirme unsuru olarak dikkate alınacağı
hususunda vergi hukuku açısından bir belirleme yapılmadığından uygulamada konuya
ilişkin duraksamalar her geçen gün artmaktadır.
Bu bağlamda "Amacı, kapsamı (genel ve teknik tanımı) süresi, bütçesi, özel
şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak ayni
ve/veya nakdi destek tutarları belirlenip, bilimsel esaslar çerçevesinde
hazırlanan AR-GE projeleri; yeni bir ürün meydana getirilmesine ya da; yeni bir
üretim yönteminin geliştirilmesine yönelik ise ve bu AR-GE projesi
harcamalarından ekonomik fayda sağlanacağı umuluyor ve bu fayda ölçülebiliyor
ise aktifleştirilmeli, aksi halde gider yazılmalıdır. (Daha fazla bilgi için
İstanbul Yeminli Mali Müşavirler Odası 15.03.2005 tarihli sirküler rapor)
"...devletçe desteklenen ve TÜBİTAK tarafından denetlenip, onaylanan tüm
projeler, AR-GE harcamalarının muhasebeleştirilmesi ve vergi kanunları
karşısındaki durumu açısından; proje sonucunda elde edilen tüm şeylerin maddi
olmayan duran varlık (gayri maddi hak) niteliğinde olduğu proje kapsamındaki
harcamaların, araştırma safhasına ait olanların ilgili bulundukları dönemde
giderleştirilmesi, gelişme safhasına ait olanların ise aktifleştirilerek
amortisman yoluyla itfa edilmeleri" gerekir. (Daha fazla bilgi için; Durusoy,
Refik Yaşar "Devletçe Desteklenen Ar-Ge Harcamalarının Niteliği ve
Giderleştirilmesi" Vergi Dünyası, Haziran 2006 sf: 58-66)
Dolayısıyla;
. Gelişme safhasına ait olan AR-GE harcamalarının maliyet bedeli üzerinden
aktifleştirilmesi,
. Birden fazla yıla yayılan projelere ait geliştirme giderlerinin, projenin
tamamlandığı tarihe kadar aktifte bekletilmesi,
. Aktifleştirilen gelişme giderlerinin proje tamamlandığı tarih itibariyle
amortisman yolu ile giderleştirilmesi uygun görülmektedir. (Bakınız, Durusoy agm)
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
