|
BİZE GÖRE
Bazı vergi suçlarının haksızlığa yol açması
Veysi Seviğ - 17 Şubat 2006 Cuma - Dünya
Vergi Usul Yasası'nın dördüncü kitabı "ceza hükümleri"ni içermektedir. (Madde:
331-377) vergi yasalarında yer alan hükümlere aykırı hareket edenler Vergi Usul
Yasası'nda yer alan cezalar ve diğer cezalarla cezalandırılır.
Vergi cezalarını gerektiren olaylar vergi dairelerince veya yoklamaya, vergi
incelemesine yetkili olanlar tarafından tespit edilir. Bu bağlamda yoklama ve
vergi incelemesi sırasında rastlanan, vergi cezasını gerektirici olayların,
raporlarda gösterilmesi, delillerin kaybolması olasılığının bulunduğu hallerde
bunların tutanakla tespit edilmesi gerekmektedir. (Madde: 364)
Dolayısıyla vergi cezasının kesilmesini gerektiren olayı belirleme yetkisi başta
vergi dairesi olmak üzere inceleme elemanlarına ve yoklama memurlarına ait
bulunmaktadır.
Vergi cezası ise vergi yükümlülüğü açısından bağlı bulunulan vergi dairesi
tarafından kesilmektedir. (Madde: 365)
Diğer yandan "yaptıkları inceleme sırasında kaçakçılık ve iştirak suçlarını
tespit eden maliye müfettişleri, hesap uzmanları ile bunların muavinleri ve
gelirler kontrolörleri ile stajyer gelirler kontrolörleri tarafından doğrudan
doğruya vergi incelemesine yetkili olan diğer memurlar tarafından ilgili vergi
dairesinin bağlı bulunduğu vergi dairesi başkanlıklarının mütealası ile durumun
yetkili Cumhuriyet Savcılığı'na bildirilmesi mecburidir.
Yukarıda belirtilen kaçakçılık suçunun işlendiğine sair suretlerle ittila hasıl
eden (öğrenen) Cumhuriyet Savcılığı hemen ilgili vergi dairesini haberdar ederek
inceleme yapılmasını talep eder.
Böyle bir durumda kamu davasının açılması inceleme neticesinin Cumhuriyet
Savcılığı'na bildirilmesine kadar ertelenir.
Vergi Usul Yasası'nın 367'nci maddesi ile yapılan düzenleme gereği olarak;
. Söz konusu yasanın 359'uncu maddesinde tanımlanan ve kaçakçılık sayılan haller
ile,
. Kaçakçılık fiilerinin icrasına iştirak ettikleri tespit edilenler hakkında
kamu davasının açılabilmesi için cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunun
yapılması zorunlu olmaktadır. Bu fiiler için suç duyurusu yasa maddesinde
unvanları ile ifade edilen merkezi denetim elemanları tarafından bizzat diğer
vergi incelemesine yetkili olan elemanların ise vergi dairesi başkanlıkları
aracılığı ile yapmaları öngörülmüştür.
Bir başka anlatımla bu tür suçların inceleme elemanlarınca tespiti halinde
konunun Cumhuriyet Savcılığı'na bildirilmesi zorunlu olup, inceleme elemanları
bu gibi hallerde takdir haklarını kullanma yetkisine sahip değildirler.
Herhangi bir nedenle bu tür fiilerin varlığını tespit eden cumhuriyet savcıları
ise ilgili vergi dairesine durumu bildirerek, yapılacak inceleme ve
değerlendirmelere göre durumu dikkate alacaktır. Bir başka anlatımla bu tür
olayları cumhuriyet savcılarının re'sen değerlendirmesi söz konusu değildir.
Vergi Usul Yasası'nın 359'uncu maddesinde yer alan ve vergi kaçakçılığı olarak
kabul edilen fiillerin tespiti ve değerlendirilmesi belli bir bilgi birikimini
ve mesleki deneyimi zorunlu kılmaktadır.
Vergi Usul Yasası'nın söz konusu maddesinde yer alan ve suç sayılan fiillerden
bazılarının belirlenmesinde ortaya çıkan olumsuzlukların giderek artması konuya
ilişkin olarak bazı hususların dikkate alınmasını zorunlu hale getirmiş
bulunmaktadır. Şöyle ki;
Uygulamada bazı hallerde satın alınan bir mal veya hizmet karşılığı verilen
faturaları düzenleyenlerin inceleme aşamasında bulunamamaları veyahut da
mükellefiyetlerine terkin ettirmeleri nedeniyle kendilerine ulaşılamaması
halinde söz konusu belgeyi kullananlar hakkında yapılan işlemler haksız yere
birçok vergi yükümlüsünün 359'uncu madde kapsamında yargılanmasına neden
olmuştur. Bu bağlamda fatura kullanımı ile ilgili kurallara uygun olarak
düzenlenmiş faturalarla işlem yapanların dahi bu tür suçlamalarla haklarında
ceza davasının açıldığı gözlenmiştir.
Fatura gibi belgelerin basımı ve kullanımı belli kurallara bağlanmış bu
kurallara uygun olarak bastırılıp kullanılan ve bu belgelerle kayıtlarını
düzenleyenlerin; faturayı düzenleyenin adresinde bulunmaması veyahut da
yükümlülüğünü terkin ettirmesi nedeniyle suçlanması ve haklarında ceza davası
açılması kanımızca ticari yaşamda var olması gereken güvenini yok etmekte, çoğu
kez de haksızlıklara neden olabilmektedir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|