|
BİZE GÖRE
Sahte belge suçu
Veysi Seviğ - 28 Ağustos 2006 Pazartesi - Dünya
Vergi Usul Yasası'nın 359/b-1 maddesi uyarınca "defter, kayıt ve belgeleri yok
edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya
hiç koymayanlar veya belgelerin asıl ve suretlerini tamamen veya kısmen sahte
olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar" hakkında on sekiz aydan üç
yıla kadar ağır hapis cezası verilebilmektedir.
Söz konusu yasanın 367'nci maddesi gereği olarak bu tür suçları tespit eden
maliye müfettişleri, hesap uzmanları ile bunların muavinleri ve gelirler
kontrolörleri ile stajyer gelirler kontrolörleri tarafından doğrudan doğruya ve
vergi incelemesine yetkili olan diğer memurlar tarafından ilgili vergi
dairesinin bağlı bulunduğu Vergi Dairesi Başkanlığı'nın mütalaası (görüşü) ile
keyfiyetin yetkili Cumhuriyet Savcılığı'na bildirilmesi zorunludur.
Bu bağlamda, yasa maddesinde yer alan kaçakçılık suçunun işlendiğine çeşitli
nedenlerle ittila hasıl eden (öğrenen) Cumhuriyet Savcılığı hemen ilgili vergi
dairesini haberdar ederek inceleme yapılmasını talep eder. Bu aşamada konuya
ilişkin kamu davasının açılması, inceleme sonucunun Cumhuriyet Savcılığı'na
bildirilmesine daha açıkçası bilgisine sunulmasına kadar ertelenmektedir.
Vergi Usul Yasası'nın 359/b-1 maddesinde yer alan "belgelerin...tamamen veya
kısmen sahte" olarak düzenlenmesi fiili "gerçek bir muamele veya durum olmadığı
halde bunlar varmış gibi düzenlenen" belgeleri kapsamaktadır. Uygulamada
kullanım dışı bırakılan veya çalınmış bulunan yazar kasa fişlerinin özellikle
ücretliler tarafından vergi indirimi amacıyla kullanılması halinde de söz konusu
kaçakçılık suçunun işlendiğini varsaymak gerekmektedir.
Bu nedenle sahte ödeme kaydedici cihaz fişlerinin kullanımı ve bunun sonucunda
haksız bir biçimde vergi indirimi olanağından yararlanılması hali, yasada tanımı
yapılan sahte belge kullanma suçunun varlığını gösterir.
Bu tür suçlara bakmak ve delillerini tartışıp değerlendirmek görevi üst dereceli
ağır ceza mahkemesine aittir.
Son yıllarda özellikle ücretlilerin bilinçsiz bir biçimde vergi indiriminden tam
olarak yararlanabilmek amacıyla çeşitli şekillerde elde etmiş bulundukları ve
kullandıkları ödeme kaydedici cihazlarla ilgili fişlerde karşılaşılan bu tür
olaylar hukuki açıdan gözardı edilmesi mümkün bulunmayan fiillerdir. Bir başka
anlatımla bu tür olayları tespit eden vergi inceleme elemanlarının konuya
ilişkin olarak takdir yetkilerini kullanmaları söz konusu olmaz. Çünkü Vergi
Usul Yasası'nın daha önce de belirttiğimiz üzere 367'nci maddesi bu gibi
olayları hukuki açıdan belli bir zorunluluğa bağlamıştır. Ayrıca böyle bir
olayın hukuki düzenlemelere uygun olarak işlem konusu yapılmaması hali, Ceza
Yasası açısından dikkate alınması ve değerlendirilmesi gereken bir başka suç
kapsamına girmektedir.
Sahte belge düzenleme ve kullanma fiilleri birbirine bağlı olmakla beraber
cezalandırılma bakımından hem kullanan açısından ve hem de düzenleyen yönünden
ayrı ayrı dikkate alınması gereken bir fiilin varlığını gösterir.
Söz konusu fiilin oluşumu sonucunda vergi ziyaı olmasa bile, bu fiili işleyenler
cezanın muhatabı konumundadır.
Suçun varlığı konusunda Vergi Usul Yasası'nda yer alan düzenleme çerçevesinde
gerekli incelemenin yapılması görevi vergi idaresine verilmiş olup, bu konuda
cumhuriyet savcılıklarınca söz konusu suçla ilgili bir bilgiye ulaşılması
halinde durumdan vergi idaresinin haberdar edilmesi öngörülmüştür.
Bu gibi durumlarda yasal düzenleme gereği cumhuriyet savcılıkları tarafından
vergi idaresine bildirilecek durumlar üzerine gerekli inceleme ve araştırmalar
yapılarak cumhuriyet savcılıklarına bildirilene kadar bu fiilleri işleyenler
hakkında kamu davası açılamamaktadır.
Ülkemizde özellikle vergisel açıdan yanıltıcı belge kullanımı giderek
artmaktadır. Basit usulde vergilendirmede var olan yasal boşluk ve Maliye
Bakanlığı'nın konuya ilişkin toplu fatura düzenlenebileceği yönündeki görüşü,
konunun bir başka görüntüsü olarak karşımıza çıkmaktadır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
