|
BİZE GÖRE
Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi
Veysi Seviğ - 01 Kasım 2006 Çarşamba - Dünya
Türk Ceza Yasası'nın 282'nci maddesi uyarınca suçtan kaynaklanan mal varlığı
değerlerine meşruiyet görüntüsü verilerek ekonomik sisteme sokulması ayrıca
müeyyidelendirilmiş bulunmaktadır. Buna göre suçtan kaynaklanna mal
varlıklarının ve gelirlerin aklanmasını önlemeye yönelik olarak "Suç
Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun" yürürlüğe konulmuştur (18
Ekim 2006 gün ve 26323 sayılı Resmi Gazete, Kanun Kon: 5549)
Yasal düzenleme gereği olarak bankacılık, sigortacılık, bireysel emeklilik,
sermaye piyasaları, ödünç para verme ve diğer finansal hizmetler ile posta ve
taşımacılık, talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler; döviz,
taşınmaz, değerli taş ve madenler, mücevher, nakil vasıtası, iş makinesi, tarihi
eser, sanat eseri ve antika ticareti ile iştigal edenler veya bu faaliyetlere
aracılık edenler ile noterler, spor kulüpleri ve Bakanlar Kurulu tarafından
belirlenecek olan diğer alanlarda faaliyet gösterenler kendileri nezdinde
yapılan veya aracılık ettikleri işlemlerde işlem yapılmadan önce, işlem yapanlar
ile nam ve hesaplarına işlem yapılanların kimliklerini tespit etmekle yükümlü
tutulmuşlardır. (5549 sayılı yasa, madde: 3)
Kimlik tespitine yönelik belge nevilerini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili
kılınmış olup, kimlik tespitini gerektiren işlem türleri, bunların parasal
sınırları ve konuyla ilgili usul ve esaslar ayrıca yönetmelikle belirlenecektir.
Kimlik tespiti yapmakla yükümlü olanlar, "Suç Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Hakkında Kanun" uyarınca getirilen yükümlülüklere ve işlemlerine
ilişkin her türlü ortamdaki; belgeleri düzenleme tarihinden, defter ve kayıtları
ise son kayıt tarihinden, kimlik tespitine ilişkin belgeleri ise son işlem
tarihinden itibaren sekiz yıl süreyle muhafaza ve istenmesi halinde yetkililere
ibraz etmek zorundadırlar. (5549 sayılı yasa, madde: 8)
Yasal düzenlemeler çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getiren gerçek ve tüzel
kişiler hiçbir şekilde hukuki ve cezai bakımdan sorumlu tutulamayacaklardır.
Ayrıca "özel kanunlarda hüküm bulunsa dahi şüpheli işlem bildiriminde
bulunanlara dair, mahkeme dışında üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara bilgi
verilmeyecektir."
Kimlik tespit etmekle yükümlü kılınmış olan kurum ve kuruluşlar nezdinde veya
aracılığıyla yapılacak kimlik tespitini gerektiren işlemlerde, kendi adına ve
fakat başkası hesabına hareket eden kimse, bu işlemleri yapmadan önce kimin
hesabına hareket ettiğini yazılı olarak bildirmediği takdirde altı aydan bir
yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacaktır.
(5549 sayılı yasa, madde: 15)
Türk parası, döviz veya bunlarla ödemeyi sağlayan belgeleri yurtdışına çıkaran
veya yurda getiren yolcular, gümrük idaresinin istemi üzerine bunlarla ilgili
tam ve doğru açıklama yapmakla yükümlü tutulmuşlardır. Bu bağlamda yetkililerce
talep edildiği halde herhangi bir açıklama yapılmamamış veya yanlış ya da
yanıltıcı açıklama yapılması halinde, yolcu beraberindeki değerler gümrük
idaresi tarafından muhafaza altına alınacaktır. Gümrük idaresince, açıklamada
bulunmayan yolculara taşıdıkları değerin, tutar konusunda gerçeğe aykırı
açıklamada bulunan yolculara ise taşıdıkları değer ile açıklamadıkları değer
arasındaki farkın onda biri kadar idare para cezası kesilecektir. Ayrıca durum
şüpheli sayılarak Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı'na bildirilecek ve
diğer mercilere intikal ettirilecektir.
Yasal düzenleme gereği olarak bin beş yüz Yeni Türk Lirası'na kadar olan farklar
için herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
Diğer yandan işlenen fiil suç gelirlerinin aklanmasına ve terörün finansmanına
yönelik nitelikte ise ve bu bağlamda da kuvvetli şüpheyi gerektirecek bir
görüntü sergiliyorsa, Ceza Muhakemeleri Yasası'nın 128'inci maddesinde
belirlenmiş olan ilkeler çerçevesinde mal varlığına el konulabilecektir.
Yasa gereği konuya ilişkin yönetmeliklerin 2007 yılı Nisan ayı sonuna kadar
çıkartılması gerekmektedir.
Diğer yandan yapılan yeni düzenleme uyarınca "kara para" ibaresi suçtan
kaynaklanan mal varlığını, "kara para aklama suçu" ibaresi ise "aklama suçu"nu
ifade etmektedir.
Yasal düzenleme gereği olarak ekonomik olaylara, servet unsurlarına, vergi
yükümlülüklerine, nüfus bilgilerine ve yasadışı faaliyetlere ilişkin kayıt tutan
kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki kurum ve kuruluşlar arasında
Mali Suçlar Araştırma Kurulu Başkanlığı arasında gerekli bilgi erişim ortamı
sağlanacaktır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
