|
SORU VE CEVAP
Vergi danışmanınız
Veysi Seviğ - 25 Şubat 2006 Cumartesi - Dünya
SORU: Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67'nci maddesinin 14 numaralı
fıkrası hükmü uyarınca Türkiye'de kurulu vadeli işlem ve opsiyon borsalarında
2006 yılında yapılan işlemlerden elde edilen kazançlar için tevkifat oranı
sıfırdır. Tam ve dar mükellef kurumların 2006 yılında aralarında yaptıkları
vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden doğan kazançları bakımından bu uygulama
söz konusu olmayacaktır.
Tevkifata tabi işlemlerin daha açık belirtilmesi mümkün müdür.
YANIT: Gelir Vergisi Yasası ile ilgili olarak yayımlanan 257 seri numaralı genel
tebliğde yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere "bankaların ve aracı
kurumların taraf olduğu veya bunlar aracılığıyla yapılan; belirli bir vadede,
önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeye
dayalı olarak düzenlenenler de dahil olmak üzere, para veya sermaye piyasası
aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma, satma, değiştirme hak ve/veya
yükümlülüğünü veren vadeli işlem ve opsiyon" sözleşmeleri diğer sermaye piyasası
aracı olarak kabul edilmiştir.
Buna göre bankalar veya aracı kurumlar, bu nitelikte işlem yapmaları halinde;
vadeli işlem veya opsiyon sözleşmesinin hükmünden yararlanıldığı anda sözleşmeye
baz alınan kıymetin piyasa fiyatına göre oluşan değeri ile işlem fiyatına göre
oluşan değeri arasındaki fark üzerinden sözleşmenin sona erdiği tarih itibariyle
yüzde 15 oranında tevkifat yapılacaktır.
Bu kazancın bir kısmının sözleşmenin devamı sırasında lehdara ödenmesi halinde
tevkifat yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Ancak, sözleşme sona ermeden
sözleşmeden doğan kazancın ilgilisine (lehdara) ödenmesi sırasında sözleşme
sonunda doğacak verginin ödenmesini güvenceye alacak önlemlerin banka ve aracı
kurumca sağlanması gerekecektir.
Tebliğ ile yapılan yönlendirme uyarınca "Türev ürün sözleşmesi bir bütün olarak
dikkate alınacak olmakla birlikte; birden fazla yıla yayılan türev ürünlerine
ilişkin sözleşmeden doğan k‰r ya da zararın, dönemsel olarak ödenmesinin
öngörüldüğü hallerde, her ödeme dönemi itibariyle lehdara yapılan ödemelerden
tevkifat yapılacaktır. Bu bağlamda sözleşme dönemleri itibariyle doğan zararlar
ise takvim yılı aşılmamak kaydıyla mahsup edilebilecektir.
Türkiye'de kurulu vadeli işlem ve opsiyon borsalarında 2006 yılında yapılan
işlemlerden elde edilen kazançlar için ise tevkifat oranı sıfır olarak
uygulanacaktır.
Tam ve dar mükellef kurumların 2006 yılında aralarında yaptıkları vadeli işlem
ve opsiyon sözleşmelerinden doğan kazançları için tevkifat yapılmayacaktır. Söz
konusu sözleşmelerin vadesinin 2007 ve sonraki yıllara sarkması durumunda da bu
sözleşmelerden doğan kazançlar üzerinden ise tevkifat yapılacaktır.
Türkiye'de işyeri veya daimi temsilci aracılığı ile faaliyette bulunmasalar dahi
banka ve benzeri finans kurumları tarafından bu kapsamda elde edilen gelirler
tevkifata tabi olmayacaktır. Banka ve benzeri finans kurumları dışında kalan dar
mükellef kurumların ise bu düzenleme çerçevesinde tevkifat kapsamı dışında
kalabilmeleri için Türkiye'de işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla faaliyette
bulunmaları gerekmektedir.
Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri dolayısıyla ödenen komisyonlar ve banka ve
sigorta muameleleri vergisi tevkifat matrahının tespitinde dikkate alınacaktır.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere tevkifat matrahını aşağıdaki
şekilde formülleştirmek mümkündür.
Tevkifat matrahı= Sözleşmeye baz alınan kıymetin piyasa fiyatına göre oluşan
değeri (Vadedeki spot kur) - Sözleşmeye baz alınan kıymetin işlem fiyatına göre
oluşan değeri (Forward kur)
SORU: 2005 yılında Haziran ayında SSK'dan emekli olarak işimden ayrıldım. Bu
işyerinde fabrika müdürü olarak almış olduğum brüt ücret toplamı 16.400 YTL'dir.
Ancak emekliliğimi müteakkip aynı grup içinde bir başka şirkete genel müdür
olarak atandım. Bu görevden de almış olduğum beş aylık brüt ücret 44.650 YTL'dir.
Ben bu yıl gelir vergisi beyannamesi verecek miyim?
YANIT: İkinci işyerinizden almış olduğunuz ücret toplamı 15.000 YTL'yi
aşmış olduğundan, mart ayının 15'inci günü akşamına kadar her iki ücret
gelirinizi birleştirerek beyan etmeniz gerekmektedir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
