|
Sigorta primlerinin indirim konusu yapılması
Veysi Seviğ - 02 Mart 2007 Cuma - Referans
Gelir Vergisi Yasası’nın 89'uncu maddesi beyanname üzerinde gelirden yapılacak
indirimleri belirlemiş bulunmaktadır. Buna göre Gelir Vergisi'ne tabi gelir
unsurlarının beyanname üzerinde toplanmasından sonra yasa maddesinde yer alan
indirimlerin yapılması söz konusu olabilmektedir.
Yasal düzenleme gereği olarak mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait
hayat, ölüm, sakatlık, kaza, hastalık, analık, doğum, tahsil gibi şahıs
sigortalarının primleri ile bireysel emeklilik katkı payları beyanname
üzerindeki toplam gelirden indirim konusu yapılabilmektedir.
Şahıs sigorta primlerinin beyan edilen gelirden indirilebilmesi için;
* Ödenen primin, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm,
sakatlık, kaza, hastalık, analık, doğum, tahsil sigortası primlerinden olması
gerekmektedir.
* Aile fertleri için ödenen primlerin toplamı asgari ücretin yıllık tutarını
aşamayacaktır. Asgari ücretin yıllık tutarının tespitinde gelirin elde edildiği
yılda, 16 yaşından büyük asgari ücretlinin bir yıl içersinde aldığı brüt
ücretlerin toplamı esas alınmaktadır. Bu miktar 2006 yılı için (531x12=)
6.372.00 YTL’dir.
2007 yılının mart ayının 15. günü akşamına kadar beyan edilmesi gereken 2006
yılı gelir ve iratları toplamı üzerinden şahıs sigorta primi olarak indirim
konusu yapılabilecek azami miktar 6.372.00 YTL olabilecektir.
Diğer yandan ödenen sigorta primlerinin yıllık toplamının beyan edilen gelirin
yüzde 5’ini aşmaması gerekir.
Örneğin bir kişinin 2006 yılı ile ilgili olarak vereceği yıllık Gelir Vergisi
beyannamesi üzerindeki toplam gelir miktarı 48.000.00 YTL ise söz konusu kişi
ödemiş bulunduğu şahıs sigorta primlerinin ancak (4.800x0.05=) 2.400.00 YTL’sini
indirim konusu yapabilecektir. Bunun için:
* Sözleşmenin Türkiye’de kurulu ve merkezi Türkiye’de bulunan bir sigorta
şirketi nezdinde akdedilmiş olması gerekmektedir.
* Primin, gelirin elde edildiği döneme ilişkin olması ve bu dönem sonuna kadar
ödenmiş bulunması gerekmektedir.
Örneğin, 1 Ağustos 2006 tarihinden başlamak üzere bir yıllık yapılan ve bedeli
peşin ödenen sağlık sigortası primlerinin 2006 yılına ait 5 aylık kısmının 2006
yılının, diğer yedi aylık kısmının da 2007 yılının beyanı sırasında indirim
konusu yapılması gerekir.
* Sigorta primi indiriminden tam mükellefler yanında beyanname vermek zorunda
olan dar yükümlüler de yararlanabilir.
* İndirimin doğru yapılabilmesi için yapılan ödemelerin belgelendirilmesi
gerekmektedir.
Ödeme tutarı ve tarihinin, sigorta veya bireysel emeklilik şirketlerince
düzenlenen makbuzlarla ya da ödeyenin adı ve soyadı, ödemenin ait olduğu dönem,
ödenen prim veya katkı payı tutarı, ödeme yapılan sigorta veya bireysel
emeklilik katkı payı şeklinde bilgilerin yer alması koşuluyla banka dekontları,
otomatik para çekme makinesi makbuzları, kredi kartları ekstreleri ve posta
çekleri ile kanıtlanması mümkündür.
Bireysel emeklilik sisteminde ödenen katkı paylarının beyanname üzerinde
indirilmesinde de genel olarak şahıs sigorta primlerinin indirilmesinde geçerli
olan yöntem geçerlidir. Ancak her iki sistem arasındaki farklılık oransal
indirim hakkında olmaktadır. Çünkü bireysel emeklilik şirketlerine ödenen katkı
paylarının asgari ücretin bir yıllık tutarını aşmamak koşulu ile beyan edilen
gelirin yüzde 10’una kadar olan kısmının indirim konusu yapılması mümkün
olabilmektedir.
Ayrıca şahıs sigortalarında eş ve küçük çocuklar adına yapılan prim ödemelerinin
indirim konusu yapılması mümkünken, bireysel emeklilik açısından küçük
çocukların sisteme katılmaları mümkün olmadığından, bu bağlamda küçük çocuklar
için prim ödemesi de yapılamayacaktır.
Emeklilik şirketleri, bireysel emeklilik sistemine giriş sırasında her kişiden
asgari ücreti aşmamak kaydıyla giriş ücreti alabilmekte, ayrıca aylık primin
yüzde 8’ini aşmamak kaydıyla yönetim gideri kesintisi yapabilmektedirler. Söz
konusu giriş ücreti ve yönetim gideri kesintileri, bireysel emeklilik sistemine
ödenen katkı payı olarak değerlendirilemeyeceğinden, beyan edilecek gelirden
indirilmesi mümkün değildir.
Gelir Vergisi Yasası’nın 63/3'üncü maddesi uyarınca da ücret geliri elde
edenlerin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık,
sakatlık, işsizlik, analık doğum ve tahsil gibi şahıs sigortalarına ilişkin prim
ödemeleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları da benzer
ilkeler çerçevesinde ücret matrahından indirim konusu yapılabilmektedir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|