|
Ücret gelirlerinin beyanı
Veysi Seviğ - 09 Mart 2007 Cuma - Referans
Gelir Vergisi Yasası’nın 86'ncı maddesinin 1-b bendi hükmü uyarınca birden fazla
işverenden ücret alan ve ücretlerinden Gelir Vergisi kesintisi yapılmış olan
hizmetliler (ücretliler) birinci işverenden aldıkları ücret dışında kalan
ücretleri toplamı Gelir Vergisi tarifesinin ikinci diliminde yer alan ve 2006
yılı için geçerli bulunan tutar olan 18.000 YTL’yi aşarsa ücretlerini yıllık
beyanname üzerinde toplamak suretiyle vergi dairesine beyan etmek zorundadırlar.
01.01.2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bu tutar 19.000 YTL olarak
belirlenmiş bulunmaktadır.
Yasal düzenleme gereği tek işverenden alınmış ve tekvif suretiyle
vergilendirilmiş olan ücretler yıllık tutarı ne olursa olsun yıllık beyan
kapsamı dışındadır. Bu durumda başka gelirleri nedeniyle yıllık beyanname vermek
zorunda olanlar tek işverenden almakta oldukları ücretleri miktarı ne olursa
olsun yıllık beyannamelerine dahil etmeyecektir.
Örneğin 2006 yılında birinci işverenden alınan ücretler toplamının 21.000 YTL,
ikinci işverenden alınan ücretler toplamı ise 19.000 YTL olduğunu varsayacak
olursak bu takdirde söz konusu ücret geliri sahibinin ücretlerini bir beyanname
üzerinden toplayarak beyan etmesi ve toplam tutar üzerinden hesaplanan Gelir
Vergisi'nden kendisinden kesinti suretiyle alınan Gelir Vergisi'ni mahsup ederek
geriye kalan kısmı ödemesi gerekmektedir.
Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, ücret gelirini elde edenler,
birinci işverenden almış oldukları ücretin hangisi olduğu konusunda belirleme
hakkına sahip bulunmaktadır. Buna göre birinci işverenden alınan ücretin hangisi
olacağı serbestçe belirlenebilecektir.
Örneğin bir ücretlinin yılın birinci altı ayında bir işveren nezdinde
çalıştığını, bilahare iş değiştirerek söz konusu yılın ikinci altı ayında başka
bir işveren nezdinde çalıştığını varsayacak olursak söz konusu ücretli birinci
işveren olarak bu iki işverenden herhangi birisini belirleyebilecektir.
Diğer yandan zaman zaman ücret sayılan ödemelerin neler olabileceği konusunda
uygulamada bazı duraksamalar söz konusu olabilmektedir.
Gelir Vergisi Yasası’nın 61'inci maddesi uyarınca aşağıdaki ödemeler de ücret
olarak kabul edilmektedir.
* Gelir Vergisi Yasası’nın 23'üncü maddesinin 11 numaralı bendinde hükme
bağlandığı üzere yasa ile kurulan emekli sandıkları ile özel olarak bazı
kurumların bünyesinde kurulmuş bulunan özel emekli sandıkları tarafından ödenen
aylıklar toplamının en yüksek Devlet Memuru’na ödenen en yüksek ödeme tutarını
aşan kısmı ücret olarak kabul edilmektedir.
* Evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para
ve ayınlarla sağlanan menfaatler,
* Türkiye Büyük Millet Meclisi, İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi üyeleri ile
özel yasalarına veya idari kararlara göre kurulan daimi ve geçici bütün
komisyonların üyelerine ve benzer nitelikteki kişilere bu sıfatları dolayısıyla
ödenen ve sağlanan para, ayın ve menfaatler,
* Yönetim ve denetim kurulları başkan ve üyeleri ile tasfiye memurlarına bu
sıfatları dolayısıyla ödenen ve sağlanan para, ayın ve menfaatler,
* Bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü
yarışma jürisi üyelerine ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,
* Sporculara transfer ücreti veya sair adlar altında yapılan ödemeler ve
sağlanan menfaatler de ücret olarak kabul edilmektedir. Ancak Gelir Vergisi
Yasası’nın geçici 64'üncü maddesi uyarınca 31.12.2007 tarihine kadar sporculara
ücret olarak yapılan ödemeler Gelir Vergisi'nden müstesnadır. Bu ücretler
üzerinden yüzde 15 oranında Gelir Vergisi tevkifatı yapılır. Bu istisnanın
tevkif yoluyla ödenen Gelir Vergisi'ne şumulü yoktur. Bu nedenle sporculara
yapılan bu tür ödemeler beyan kapsamı dışında kalmaktadır.
Uygulamada üzerinde durulması gereken bir başka özellik de ikinci olarak kabul
edilen işverenin birden fazla olması halinde 2006 yılı için 18.000 YTL, 2007
yılı için 19.000 YTL’lik haddin söz konusu ücretlerin toplamı üzerinden dikkate
alınması gerekliliğidir.
Örneğin birinci işverenden alınan ücretin 30.000 YTL, ikinci işverenden alınan
ücretin 12.000 YTL, üçüncü işverenden sağlanan ücretin ise 7200 YTL olduğunu
varsayacak olursak böyle bir durumda ikinci ve üçüncü işverenden sağlanan ücret
geliri toplamının (12.000 + 7200 =) 19.200 YTL olması nedeniyle her hal ve
takdirde bu ücretlinin söz konusu ücret gelirlerini bir beyanname üzerinde
toplaması ve beyan etmesi gerekmektedir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
