|
BİZE GÖRE
KDV açısından "kurşun kalem" tanımı
Veysi Seviğ - 10 Ocak 2005 Pazartesi - Dünya
Bakanlar Kurulu'nun 27.12.2004 gün ve 2004/8301 sayılı kararnamesi ekinde yer
alan kararın 3'üncü maddesi ile katma değer vergisi oranlarını belirleyen II
sayılı listenin altıncı sırasının sonuna "kurşun kalem, boya kalemleri, sulu
boya ve pastel boyalar, okul defterleri, silgi, kalemtraş, cetvel, pergel,
gönye, iletki" ibareleri eklenmiş bulunmaktadır.
Söz konusu malzemeler 01.01.2005 tarihinden itibaren yüzde sekiz oranında katma
değer vergisine tabi tutulacaktır. Bu bağlamda II sayılı listede yer alan söz
konusu malzemeler 31.12.2004 tarihine kadar yüzde 18 oranında katma değer
vergisine tabi tutulurken, yıl başından itibaren bu malzemeler üzerinden alınan
katma değer vergisinde on puanlık bir indirim yapılmış olup, tüm yetkililerin
yapmış olduğu açıklamalardan anlaşılacağı üzere tüketiciler de bu indirimin
fiyatlara yansıtılıp yansıtılmadığını dikkatlice izlemek suretiyle haklarını
koruyacaklardır.
Belki başlangıçta özellikle eğitim araçları üzerinde var olan vergi yükünü
hafifletmeye yönelik olarak yapılan katma değer vergisi indirimi uygulamada yeni
bir uyuşmazlık alanı haline gelmek üzeredir.
Vergi idaresinin yerel temsilcileri "kurşun kalem" terimini dar anlamda
değerlendirerek tahtadan içersinde kurşun bulunan yazı aracı olarak kabul
etmektedirler. Bu durumda örneğin mekanik kurşun kalemler söz konusu katma değer
vergisi inidiriminden yararlandırılmamaktadır.
Öğrenciler açısından kullanımı kolay olan mekanik kurşun kalemlerin teslimi
yüzde kaç katma değer vergisine tabidir?
Bazı vergicilere göre mekanik kurşun kalemler kurşun kalem tanımlamasının
kapsamı dışında kaldığından yüzde 18 katma değer vergisine tabidir.
Kurşun kalemde yüzde 8 oranı sadece ahşap, klasik kalemler için geçerlidir.
Diğer yandan her türlü defter bundan böyle yüzde 8 oranında katma değer
vergisine tabi tutulmayacaktır. Çünkü kararnamede yüzde 8 oranında katma değer
vergisine tabi tutulacak defter cinsi "okul defterleri" olarak belirlenmiş olup,
bu oran ancak üzerinde Türkçe "okul defteri" yazan defterler için geçerlidir. Bu
görüş bize ait değildir. Uygulayıcılar böyle düşünmektedir.
Eğer defterin üzerinde "okul defteri" ibaresi yoksa o defterin teslimi yüzde 18
oranında katma değer vergisine tabi tutulacaktır. Bu arada geçtiğimiz günlerde
yaşanan bir tartışmada harita ve metot defterlerinin yüzde 18 oranında katma
değer vergisine tabi tutulması gerektiği ifade edilerek, bu defterlerin
tesliminde yüzde 8 oranını uygulayanlar hakkında gerekli işlemlerin yapılacağı
ifade edilmiştir.
Bu bağlamda karşımıza çıkan bir başka duraksama konusu da kalemtraşlarla
ilgilidir. Bir görüşe göre kalemtraştan anlaşılması gereken öğrenci çantasında
özellikle kalem kutularında taşınabilen kalem yontmaya yarayan araçlar olarak
kabul edilen kalemtraşların elektrikli olanları bu kapsama girmediğinden
indirimli orandan yararlandırılmayacaktır.
Örneğin çocuğuna pilli kaleratraş alan bir kişi mevcut düzenlemeler çerçevesinde
indirimli orandan yararlanabilecek midir? Bazı vergicilere göre elektronik
çalışma özelliğine sahip kalemtraşlar istisnadan yararlandırılamayacaktır.
Katma değer vergisi uygulaması açısından önem arz eden ve özel olarak
listelenmek suretiyle getirilmiş bulunan farklı oranlara tabi tutulması
öngörülen mal gruplarına yönelik olarak yapılan son değişiklikler idarece nasıl
yorumlanacaktır? Bu konu hem tüketiciler ve hem de söz konusu mal ve hizmetleri
sunanlar açısından önem arz etmektedir.
Konuya ilişkin olarak mal ve hizmet sunumunda bulunan kurum ve kuruluşlarda da
duraksamalar uygulamanın ilk gününden itibaren artmaya başlamıştır.
Örneğin Vergi Usul Yasası'nın 231/2 maddesinde yer alan ve faturaların
düzenlenmesi sırasında kullanılması söz konusu olabilen "kopya kurşun kalemi"
yüzde kaç oranında katma değer vergisine tabi tutulacaktır?
Bu konuda bilgisine başvurduğumuz bir yetkili bize kopya kurşun kaleminin her
şeyden önce okul malzemesi olmadığını ve söz konusu yazı aracının bu tanımı ile
II sayılı listede yer almadığını ifade ederek yüzde 18 oranında katma değer
vergisine tabi tutulması gerektiğini ifade etmiştir.
Gerçekte günümüzde kopya kurşun kaleminin kullanımı son dereci azalmış olmasına
rağmen, uygulamada bu ayırımın yapılması zordur.
Diğer taraftan yukarıda da vurgulamaya çalıştığımız gibi özellikle kurşun kalemi
tanımında uygulamanın ilk gününde ortaya çıkan farklı yaklaşımlar ve özellikle
de mekanik kurşun kalemlerin indirimli katma değer vergisinden
yararlandırılmayacağı yönündeki görüşler ileriki günlerde yeni duraksamaların
ortaya çıkmasına neden olabilecektir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
