|
Ticaret kanunu tasarısında şirket denetçisi
Veysi Seviğ - 08 Mart 2008 Cumartesi -
Referans
Türk Ticaret Kanunu Tasarısı'na göre anonim şirketi ve şirketler topluluğunun
finansal tabloları denetçi tarafından uluslararası denetim standartlarıyla
uyarlı Türkiye Denetim Standartları'na göre denetlenecektir. Bu bağlamda yasal
düzenleme gereği olarak "Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer
alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı
ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da denetim kapsamı içinde" olacaktır.
Denetçi, şirket genel kurulu; topluluk denetçisi ise ana şirket genel kurulunca
seçilecektir. Denetçinin her faaliyet dönemi ve her görevini yerine getireceği
faaliyet dönemi bitmeden seçilmesi zorunludur. Seçimden sonra yönetim kurulu
gecikmeksizin denetleme görevini hangi denetçiye verdiğini ticaret siciline
tescil ettirmekle ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile internet sitesinde ilan
etmekle yükümlü olacaktır.
Denetçi, ancak ortakları, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali
müşavir unvanını taşıyan bağımsız denetleme kuruluşu olabilecektir. Bu bağlamda
orta ve küçük işletmeli anonim şirketler, bir veya birden fazla yeminli mali
müşaviri veya serbest muhasebeci mali müşaviri denetçi olarak seçebilecektir.
Bağımsız denetleme kuruluşlarının kuruluş ve çalışma esasları ile denetim
elemanlarının nitelikleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve
bakanlar kurulu tarafından yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenecektir.
Aşağıdaki hallerden birinin varlığında, yeminli mali müşavir, serbest
muhasebeci, mali müşavir, bağımsız denetleme kuruluşu ve bunun ortaklarından
biri ve bunların ortaklarının yanında çalışan veya bu cümleden anılan kişilerin
mesleği birlikte yaptıkları kişi ve kişiler, ilgili şirkette denetçi
olamayacaklardır. Buna göre denetçiler;
* Denetlenecek şirket pay sahibiyse,
* Denetlenecek şirketle bağlantısı bulunan bir kişinin, bir ticaret şirketinin
veya bir ticari işletmenin kanuni temsilcisi veya temsilcisi, yönetim kurulu
üyesi, yöneticisi veya sahibiyle ya da bunlardan yüzde yirmiden fazla paya
sahipse yahut denetlenecek şirketin yönetim kurulu üyesinin veya yöneticisinin
alt veya üstsoyundan biri, eşi veya üçüncü derece dahil, üçüncü dereceye kadar
kan veya kayın hısmıysa,
* Denetlenecek şirketle bağlantı halinde bulunan veya böyle bir şirkette yüzde
yirmiden fazla paya sahip olan bir işletmede çalışıyorsa veya denetçi olacağı
şirkette yüzde yirmiden fazla paya sahip bir gerçek kişinin yanında herhangi bir
şekilde hizmet veriyorsa,
* Denetlenecek şirketin defterlerinin tutulmasında veya finansal tablolarının
düzenlenmesinde denetleme dışında faaliyette veya katkıda bulunmuşsa,
* Denetlenecek şirketle bağlantı halinde bulunan veya böyle bir şirkette yüzde
yirmiden fazla paya sahip olan bir işletmede çalışıyor veya denetçisi olacağı
şirkette yüzde yirmiden fazla paya sahip bir gerçek kişinin yanında herhangi bir
şekilde hizmet veriyorsa,
* Denetlenecek şirketin defterlerinin tutulmasında veya finansal tabloların
düzenlenmesinde denetleme dışında faaliyette veya katkıda bulunmuşsa,
* Denetlenecek şirketin defterlerinin tutulmasında veya finansal tablolarının
çıkarılmasında denetleme dışında faaliyette veya katkıda bulunduğu için denetçi
olamayacak gerçek veya tüzelkişinin veya onun ortaklarından birinin kanuni
temsilcisi, temsilcisi, çalışanı, yönetim kurulu üyesi, ortağı, sahibi ya da
gerçek kişi olarak bizzat kendisi ise
* Yasal düzenleme gereği bağlantıları ve özel durumu nedeniyle denetlenecek
şirkette denetçi olamayacak bir denetçinin nezdinde çalışıyorsa,
* Son beş yıl içinde denetçiliğe ilişkin mesleki faaliyetinden kaynaklanan
gelirinin tamamının yüzde otuzundan fazlasını denetlenecek şirkete veya ona
yüzde yirmiden fazla pay ile iştirak etmiş bulunan şirketlere verilen denetleme
ve danışmanlık faaliyetinden elde etmişse ve bunu cari yılda etmesi
bekleniyorsa, denetçi olamayacaktır.
Bir bağımsız denetleme kuruluşunun, bir şirketin denetlenmesi için
görevlendirdiği denetçi yedi yıl arka arkaya o şirket için denetleme raporu
vermişse, o denetçi en az iki yıl için değiştirilecektir.
Yasal düzenleme gereği olarak denetçi, denetleme yaptığı şirkete, vergi
danışmanlığı ve vergi denetimi dışında, danışmanlık veya hizmet veremeyecek,
bunu bir yavru şirket aracılığıyla da yapamayacaktır.
Denetçi, yapılan denetimin türü, kapsamı, niteliği ve sonuçları hakkında,
gereken açıklıkta, anlaşılır, basit bir dille yazılmış ve geçmiş yılla
karşılaştırmalı olarak hazırlanmış, finansal tabloları konu alan bir rapor
düzenlemekle görevlidir.
Bundan başka ayrı bir rapor halinde, yönetim kurulunun, şirketin veya topluluğun
durumu hakkında yıllık faaliyet raporunda yer alan irdelemeler denetçiler
tarafından, finansal tablolar ile tutarlılığı ve gerçeğe uygunluğu açısından
değerlendirilecektir.
Yeni Ticaret Kanunu Tasarısı "denetçi" niteliklerini belirlemek suretiyle
denetçide gerçek anlamda bağımsız olma önkoşulunu getirmiş ve bu bağlamda da
konuyu ayrıntılı bir biçimde düzenlemiş bulunmaktadır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |