|
Yemek kartı ve yemek çeklerinin
belgelendirilmesi
Veysi Seviğ - 06 Haziran 2008 Cuma Referans
Uygulamada işyerleri tarafından çalışanlara verilen yemek kartları ve çeklerinin
belgelendirilmesi konusu zaman zaman duraksama yaratmaktadır. Gerçekte söz
konusu yemek hizmetlerinin işyerlerinde çalışanlara verilmekte olup, bu
hizmetlerin bedelleri işveren tarafından ödenmektedir. Dolayısıyla yapılan
hizmetin bedelini ödeyen işveren bu ödemesini belgelendirmek zorundadır.
Vergi Usul Yasası'nın 229'uncu maddesinde fatura, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya
işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmış
olup, yasanın 231'inci maddesinin 5 numaralı bendinde de faturanın malın teslimi
veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azamı yedi gün içinde düzenleneceği
konusu hüküm altına alınmıştır. Aynı yasanın 232'nci maddesinde de fatura vermek
ve almak mecburiyetinde olanlar sayılmak suretiyle belirlenmiş bulunmaktadır.
Buna göre özel kartlar ve yemek çeklerini çıkaran firmalar tarafından hizmet
alımında kullanılacak bedellerin karta yüklendiği veya çeklerin satıldığı
tarihten itibaren yedi gün içinde, bu kartları veya çekleri personeline vermek
üzere alan işletmeler adına fatura düzenlenecektir.
Diğer yandan uygulamada "özel kartlar" anlaşmalı hizmet işletmelerinde
verilen yemek hizmeti bedellerinin ödenebilmesi için kullanılmaktadır. Bu
kartlar;
* Personeline yemek hizmeti temin etmek isteyen işletmeler tarafından bu
kartları satışa sunan firmalardan satın alınarak personele verilmektedir.
* Kartlar, bunları satışa sunan firmalar tarafından anlaşmalı hizmet
işletmelerine verilen satış noktası terminallerinden geçirilmek suretiyle hizmet
bedellerinin ödenmesinde kullanılmaktadır.
* Belirtilen satış noktası terminalleri, işlemin yapıldığı yer, tarih, saat,
hizmet bedeli ile kalan tutarı gösterecek şekilde iki adet bilgi fişi verecek ve
istenildiğinde günlük veya haftalık olarak tahsil edilen bedelleri
gösterecektir.
"Yemek çekleri" ise anlaşmalı hizmet işletmeleri tarafından verilen yemek
bedellerinin ödenebilmesi için;
* Yemek çekleri, işverenler tarafından istihdam edilen personelin yemek
ihtiyacının karşılanması amacıyla kullanılabilecektir.
* Bu çekler dip koçanlı olarak ve dip koçanı ile çekin üzerinde müteselsil sıra
numarasına yer verilmek suretiyle bastırılacaktır.
* Söz konusu çekler, gerek bunları kendi adına bastırarak satışa sunan hizmet
işletmelerinde gerekse bunları satışa sunan firmalarla anlaşmalı hizmet
işletmelerinde münhasıran (özellikle) yemek bedellerinin ödenmesinde
kullanılmaktadır.
Maliye Bakanlığı tarafından 382 sıra numaralı Vergi Usul Yasası Genel Tebliğ ile
yapılan yönlendirme uyarınca yemek bedellerinin;
* Özel kartlar kullanılarak ödenmesi durumunda satış noktası terminalinden
alınan iki adet bilgi fişinden birinin kart sahibine verilmesi, diğerinin ise
hizmet işletmesinde kalması,
* Yemek çekleri kullanılarak ödenmesi halinde ise yemek çeki dip koçanının
hizmet alan personelde, diğerinin ise hizmet işletmesinde kalması koşuluyla
hizmetten yararlanan personele ayrıca Vergi Usul Yasası'nda belirtilen
belgelerden herhangi birinin verilmesine gerek görülmemiştir.
Anlaşmalı hizmet işletmelerinin ise bedeli özel kartlar veya yemek çekleri
kullanılarak ödenen hizmetler için, özel kartlar veya yemek çeklerini satışa
sunan firmalar adına hizmetin tamamlandığı tarihten itibaren yedi gün içinde
fatura düzenlemeleri gerekmektedir. Dolayısıyla özel kartların kullanılarak ve
yemek çeklerinin yemek hizmeti firmalarına hizmet karşılığı verilmesi sırasında
hizmeti veren firmalara ödeme kaydedici cihaz fişi veya perakende satış fişi
veya fatura verilmesi halinde belgelendirmedeki mükerrerliğin önlenmesi için
düzenlenen bu belgelerin iptali gerekmektedir.
Konuya ilişkin olarak iptal işlemi anlaşmalı hizmet işletmelerince söz konusu
özel kartları veya yemek çeklerini satışa sunan firmalara düzenlenecek
faturalarla, doğrudan özel kartları veya kendi bastırdığı yemek çeklerini atan
hizmet işletmeleri tarafından bunların satışı sırasında düzenlenmiş olan
faturalarla bağlantı kurulmak suretiyle gerçekleştirilecektir.
Diğer yandan taraflar, söz konusu organizasyon dolayısıyla özel kartları ve
yemek çeklerini çıkaran firmalar veya anlaşmalı hizmet işletmelerinin
birbirlerinden komisyon ve benzeri hizmet bedelleri almaları halinde ayrıca bu
bedeller için fatura düzenlenmesi zorunlu olacaktır.
İşyerlerince kendilerine yemek kartı veya yemek çeki verilenlerin, söz konusu
yemek bedelleri kendilerince ödenmemektedir. Ödemeyi yapan işverenlerin
ödemeleri işletme kayıtlarına intikal ettirebilmesi için düzenlenecek
faturaların da bu işletmeler adına olması Vergi Usul Yasası'nda yer alan
düzenlemelerden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla söz konusu kart ve çeklerle yemek
hizmetinden yararlananların da yararlanma aşamasında yemek hizmeti verenlerden
belge istemeleri ve almaları mümkün değildir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |