|
Esnaf muaflığından yararlananlar
Veysi Seviğ - 27 Haziran 2008 Cuma -
Referans
Gelir Vergisi Yasası'nın ikinci kısmında "muaflık ve istisnalar" belirlenmiş
olup söz konusu kısmın birinci bölümünde esnaf muaflığından yararlanması
öngörülenler "vergiden muaf esnaf" olarak 9'uncu maddede bentler halinde
sayılmak suretiyle belirlenmiş bulunmaktadır. Buna göre "Ticaret ve sanat
erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar" Gelir Vergisi'nden
bağışık tutulmuştur.
* Motorlu nakil vasıtalarla kullanmamak şartıyla gezici olarak veya işyeri
açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler.
Yasal düzenleme gereği giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek
olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik
maddelerini ve sabit işyerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o işyerlerinde
satışı yapılan aynı neviden malları satanlar esnaf muaflığından
yararlandırılmamaktadır.
* Bir işyeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike iş yapan
hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi,
kundura boyacısı, berber, nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, çamaşır
yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabı,
* Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri ile uğraşanlarla aynı yerlerde
aynı işleri bir işyeri açmak suretiyle yapanların basit usulde vergilendirmenin
koşullarını taşımaları halinde,
ancak Gelir Vergisi Yasası'nın 51'inci maddesi uyarınca basit usulde
vergilendirmeden yararlandırılması öngörülmeyenler bu bağlamda söz konusu
bağışıklıktan da yararlandırılmamaktadır.
* Nehir, göl, denizlerde ve su geçitlerinde toplam 50 rüsum tonilatoya (50 rüsüm
tonilato dahil) kadar makinesiz veya motorsuz nakil vasıtaları işletenler;
hayvanlar veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlar,
Burada yer alan ölçüler birlikte yaşayan eşlerle velayet altındaki çocuklar
hakkında veya ortaklık halindeki işletmelerde, bu kimselerin veya ortaklığın
işlettiği vasıtalar toplu olarak dikkate alınmaktadır.
* Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan, hayvan arabası, motor, traktör gibi
vasıtalar veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale getirmeksizin ara sıra ücret
karşılığında eşya ve insan taşıyan çiftçiler,
* Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve
aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak
şartıyla oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı,
kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örtü, dantel, her
nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma
çiçek, pul payet, boncuk işleme, tığ örtü işleri, ip ve urganları, tarhana,
erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar.
Bu ürünlerin pazar takibi suretiyle satılması ile ticari, zirai veya mesleki
faaliyetleri dolayısıyla Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefi olanların
düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu
kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan
faydalanmaya engel değildir.
* Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın
alanlar hariç olmak üzere bir işyeri açmaksızın kendi nam ve hesabına münhasıran
kapı kapı dolaşmak suretiyle her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın
alarak bu malların ticaretini yapanlara veya tekrar işleyenlere satanlar,
Buna göre; hurda metal, hurda plastik, hurda naylon, atık kâğıt, hurda cam ile
atık şişeleri ve benzerlerini geçimini sağlamak üzere bir işyeri açmaksızın
kendi nam ve hesaplarına münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle toplayan veya
satın alan kişiler esnaf muaflığından yararlanacaklardır. Söz konusu işlerin
devamlı olarak yapılması ya da motorlu araç kullanılarak faaliyette bulunulması
muafiyetten yararlanmaya engel teşkil etmemektedir.
Ancak söz konusu mükelleflerden;
- Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın
alanlar veya anlaşma yapmak suretiyle toplayıp satan kişiler,
- Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar,
esnaf muaflığından yararlanamayacaktır.
* Yukarıda belirtilen işlere benzerlik gösterdikleri Danıştay'ın muvafık (uygun)
mütalaası üzerine, Maliye Bakanlığı'nca kabul ve ilan olunan ticaret ve sanat
işleri ile iştigal edenler,
esnaf muaflığından yararlanmaktadır.
Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısıyla gerçek usulde Gelir Vergisi'ne
tabi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi
mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığından
faydalandırılmamaktadır.
Esnaf muaflığından faydalananlar faaliyetleri ile ilgili olarak satın aldıkları
mallara ve giderlerine ilişkin Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinden
aldıkları belgeleri saklamak zorundadırlar.
Diğer yandan bir işyeri açmaksızın münhasıran gezici olarak; Milli Piyango
bileti satanlar ile "Tüketicinin Korunması Hakkındaki" yasaya göre gerçek ve
tüzelkişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı
dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar da yukarıdaki şartlarla sınırlı
olmaksızın Gelir Vergisi'nden bağışık tutulmuşlardır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |