Özel Tüketim Vergisi uygulaması

 

09.08.2008

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

Özel Tüketim Vergisi 01 Ağustos 2002 tarihinden itibaren ülkemizde uygulanmaya başlamıştır. Bu vergi kısa bir süre içerisinde en yüksek hasılatı sağlayan ikinci vergi haline dönüşmüştür. 2008 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi içerisinde oluşması beklenen vergi gelirleri içerisindeki payı yüzde 26,1'dir.

Özel Tüketim Vergisi sadece belirli mal gruplarının vergilendirilmesine yönelik olarak uygulanan tek aşamalı bir vergi türüdür. Bu bağlamda az sayılı ve denetimi kolay bir mükellef grubuna hitap etmektedir. Ekonomik açıdan tüketimini kısmak, lüks nitelikteki tüketimi denetim altında tutmak ve hasılat açısından verimli alanlara yönelik uygulanan bir vergi olarak Özel Tüketim Vergisi de ülkemizde beklenen verimliliği bir anlamda sağlamış bulunmaktadır.

Özel Tüketim Vergisi;

* Tek aşamalı bir vergidir. Verginin mükellefleri kayıt ve tescile tabi olmayan malları imal, inşa veya ithal edenlere bu malların müzayede yoluyla satışını gerçekleştirenler, kayıt ve tescile tabi olanlar için, motorlu araç ticareti yapanlar, kullanılmak üzere ithal edenlerdir.

* Mükellef sayısı az olduğu için yönetimi ve denetimi kolaydır.

* Vergi kapsamına giren mallar, uluslararası mal tanımlama sistemi olan "Armonize Sistem (kombine) Nomanklatür"e göre belirlenmiştir. Bu durumda malların tanımında herhangi bir belirsizlik, yorum farkı söz konusu olmamaktadır.

* Hasılatı, vergi kapsamına alınan malların özelliği nedeniyle yüksektir.

* Mali ve sosyal politikaların uygulanmasında etkili olabilmektedir.

* Vergi had ve oranlarının belli aralıklar içerisinde değişim sağlanmasına yönelik olarak mevcut hukuk düzeni içerisinde belli organlara yetki verilmesi suretiyle ekonomik değişimlere ve gelişmelere yönelik olarak ayarlamalar yapılabilmektedir.
Ülkemizde Özel Tüketim Vergisi'ne tabi mallar dört ayrı liste halinde belirlenmiş bulunmaktadır.

Buna göre;

* (I) sayılı listede petrol ve petrol ürünleri,
* (II) sayılı listede çekiciler ve motorlu araçlar,
* (III) sayılı listede kolalı, alkollü içecekler ile tütün ve tütün mamulleri,
* (IV) sayılı listede lüks tüketim malı olarak kabul edilen ve gümrük tarife cetvelindeki pozisyonlarına göre belirlenmiş bulunan mallar yer almaktadır.

Söz konusu vergi ek listelerde yer alan mal gruplarına göre maktu ve oransal olarak uygulanmakta olup, bu listelerdeki özelliklerine göre bakanlar kuruluna verilen yetki çerçevesinde had ve oranlarda indirim veya artırma yapılabilmektedir. Bu uygulama yasa ile belirlenmiş hadlerde ve oranlarla sınırlı olarak yapılabilmektedir.

Özel Tüketim Vergisi'nin özelliğinden kaynaklanan bazı duraksamaları da beraberinde getirmiştir.

Gelir İdaresi Başkanlığı müdürlerinden değerli meslektaşımız Sayın Kemal Oktar söz konusu verginin uygulamaya başlandığı tarihten bu yana teknik gelişmesine yönelik yapmış bulunduğu geniş çaplı ve özverili bir çalışmayı geçen temmuz ayı içerisinde kitaplaştırmış bulunmaktadır. Sayın Oktar'ın söz konusu verginin uygulanmasına yönelik ilk çalışmalardan başlayarak uzun ve üst düzey mesleki bilgisi ile bütünleşmiş bulunan "Özel Tüketim Vergisi Yorum ve Açıklamaları" 475 sayfa, üç kısım, ilgili bakanlar kurulu kararları, genel tebliğler ile konuya ilişkin sirkülerlerden oluşmaktadır.

Söz konusu çalışmada yer alan kısım ve bu kısımların bölümleri şöyledir:

* Birinci kısım tarihçe ve genel açıklamaları içermektedir.
* İkinci kısım Özel Tüketim Vergisi başlığını taşımakta olup, aşağıdaki bölümlerden oluşmaktadır:
- Özel Tüketim Vergisi kapsamına giren mallar ve vergi tutarları,
- Verginin doğması,
- Mükellefiyet, sorumluluk ve ceza uygulaması,
- İstisnalar,
- Sıfır Özel Tüketim Vergisi uygulanan işlemler,
- Verginin hesaplanması,
- Vergi indirimi,
- Beyan, ödeme, düzeltme ve teminat,
* Üçüncü kısımda Özel Tüketim Vergisi ile ilgili mevzuat yer almaktadır.

Özel Tüketim Vergisi Yorum ve Açıklamaları temmuz 2008'de Savaş Yayınları tarafından çıkarılmış bulunmaktadır. Söz konusu çalışmayı edinmek isteyenler Savaş Yayınları Zafer Çarşısı No: 17 Kızılay/Ankara adresinden veya Cemal Gürsel Caddesi Fakülteler Mahallesi AÜHF öğrenci girişindeki şubesinden istemde bulunabilirler. Savaş Yayınevi'nin 0312 434 35 97 telefon veya 0313 431 95 69 faks numaralarından da istemde bulunmak mümkündür. Çalışmanın ekinde ayrıca son durumu ile (I) sayılı liste (petrol ürünleri) yer almaktadır.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

 

Veysi Seviğ

 

Okunma: 820

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

Özel Tüketim Vergisi uygulaması