'Torba Kanun'un gerekçesi ve getirdikleri

21.02.2009

Arşiv Arama

Önceki Sayfa

Veysi Seviğ - 21 Şubat 2009 Cumartesi - Referans

Dünya üzerinde yaşanmakta olan küresel mali krizin ülke ekonomileri üzerindeki etkisi gittikçe ağırlaşmaktadır. Söz konusu krizin yarattığı sorunları en azından azaltabilmek için alınan önlemlere paralel olarak ülkemizde de "İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında" kanun tasarısı TBMM'de geçen günlerde kabul edilmiş bulunmaktadır.

Değerli meslektaşımız Sayın Hakan Üzeltürk'ün "Torba Kanun Tasarısı" başlıklı yazısında da belittiği gibi 34 maddeden oluşan yasada 31 asıl 3 geçici madde bulunmaktadır. Yasa maddeleri 29 ayrı yasayı etkilemektedir. Bu bağlamda yasanın yorum ve değerlendirilmesi zorlaşmaktadır.(*)

Söz konusu yasanın genel gerekçesine göre "Türkiye'nin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda bütüncül yaklaşımla gerçekleştirilmesi öngörülen dönüşümleri ortaya koyan temel politika dokümanı olan Dokuzuncu Kalkınma Planı'nda, Türkiye'nin vizyonu ve uzun vadeli stratejisi istikrar içinde büyüyen, gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen, AB'ye üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir Türkiye olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, iş ortamının iyileştirilmesi, kayıtlı ekonomiye geçişin hızlandırılması, Ar-Ge faaliyetleri ile yenilikçiliğin iyileştirilmesi ve geliştirilmesi hususlarına da temel politik hedefleri arasında yer vermiştir.

Vergi sisteminin, gelişmiş ülkelerin uygulamalarıyla paralel müesseseler içeren, ekonominin rekabet gücünün artırılmasına katkı sağlayan, serbest piyasa ekonomisiyle uyumlu, yatırımları ve istihdamı teşvik ederek sürdürülebilir büyümeyi destekleyen, vergiye gönüllü uygulanabilir geniş tabanlı, etkin, verimli ve mükellef odaklı bir yaklaşımla yeniden yapılandırılması hedefleri doğrultusunda son yıllarda atılan adımlarla önemli bir mesafe kaydedilmiş bulunmaktadır.

Öngörülen hedefler doğrultusunda;

* Dünyadaki gelişmelere paralel olarak, gelişmiş ülke uygulamaları dikkate alınarak Kurumlar Vergisi Yasası yeniden yazılmış ve vergi oranı üçte bir oranında indirilmek suretiyle Türkiye vergi yükü açısından ilk 5 OECD ülkesi arasına girmiştir.

* Benzer şekilde Gelir Vergisi tarife yapısı basitleştirilmiş, Gelir Vergisi oranlarında da önemli indirimler yapılmış ve asgari geçim indirimi müessesesi ile istihdam üzerindeki vergi yükü önemli ölçüde düşürülmüştür. Bu uygulama ile eşi çalışmayan dört çocuklu bir ücretlinin elde ettiği asgari ücretin tamamı vergi dışı bırakılmış olup ülkemiz, ücretler üzerindeki vergi ve benzeri yükler bakımından OECD ülkeleri arasında daha iyi konuma yükselmiştir."
Yukarıdaki bilgiler söz konusu yasanın genel gerekçesinde yer almaktadır.

Ayrıca genel gerekçeye göre yasa içinde;

* Ekonomik kalkınmanın hızlandırılması, bölgelerarası gelişmişlik farkının en aza indirilmesi, istihdamın artırılmasını sağlamak üzere, sektörel olarak da kümelenmeyi öne çıkarmak suretiyle yatırımların teşvik edilmesine imkân sağlayacak düzenlemelere yer verilmektedir.

* Kayıtlı ekonominin geliştirilmesine yönelik olarak; vergi dairelerine verilen muhtasar beyanname ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilen sigorta bildirgelerinin birleştirilerek alınabilmesine imkân sağlanmakta ve aynı zamanda özellikle tarım ürünlerinde lisanslı depoculuk ve ürün senedi uygulamalarının etkin bir şekilde işlemesini sağlayacak vergisel düzenlemeler yer almaktadır.

* Dış ticaret işlemlerinde vergi uygulamalarının kolaylaştırılmasına yönelik olarak; yetkili gümrük antrepolarının daha etkin bir şekilde işleyişini sağlayacak düzenleme yapılmakta, ihraç malı taşıyan araçlara vergisiz akaryakıt teslimleri ile liman ve hava meydanlarında araçlara verilen hizmetlerle ilgili olarak vergisel konularda ortaya çıkan duraksama giderilmekte, dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin yurtiçinden temin edilmesine ilişkin tecil-terkin uygulamasının süresi uzatılmaktadır.

* E-devlet ve e-ticaret uygulamalarının yaygınlaştırılmasına ve işlemlerine elektronik ortamda yapılmasını kolaylaştırmak üzere internet iletişiminden alınan Özel İletişim Vergisi oranı indirilmektedir.

* Gerek yerli gerekse yabancı kurumsal yatırımcılar bakımından uygulamada ortaya çıkan duraksamalar giderilmektedir.

* Ekonomik ömrünü tamamlayarak veya çeşitli nedenlerle motorlu taşıt olma vasfını yitiren, hurda haline gelen, çalışma imkânı bulunmayan kara yollarına ve trafik düzenine zarar verir hale gelen eski model motorlu taşıtların tasfiyesine ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.

Yasa tasarısının gerekçesinde bu ifadeler yer almasına karşın, söz konusu yasa içerisinde ayrıca af niteliğinde olan düzenlemeler de yer almakta olup, söz konusu yasa maddelerinin gerekçesinde belirtilen düzenlemelerle belirtilen amaçlara ulaşmak, oldukça tartışmalıdır.

Tasarının maddeleri üzerindeki görüşlerimizi ileriki günlerde sizlere açıklamaya çalışacağız.

(*) Üzeltürk, Hakan "Torba Kanun Tasarısı" Dünya 17.02.2009

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

Veysi Seviğ

Okunma: 755

Diğer Yazıları

Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı