Bilirkişilere yapılan ödemelerin vergilendirilmesi |
06.10.2009 |
|
| ||
Bilirkişilere yapılan ödemelerin
vergilendirilmesi
Veysi Seviğ - 06 Ekim 2009 Salı - Referans Yasal düzenleme gereği olarak ücretin ödenek,
tazminat, kasa tazminatı, mali sorumluluk tazminatı, tahsisat, zam, avans,
aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında
ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile
kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini
değiştirmemektedir. Gelir Vergisi Yasası'nın 94'üncü maddesinin
birinci fıkrasıyla kamu idare ve müesseseleri, sair kurumlar, ticaret
şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi
işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço
veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde
sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları
sırada, istihkak sahiplerinin Gelir Vergisi'ne mahsuben tevkifat yapmaya mecbur
oldukları hükme bağlandıktan sonra söz konusu maddenin (1) numaralı bendinde yer
alan "Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61'inci maddede yazılı olup ücret
sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104'üncü maddelere
göre" hükmüyle ücretler üzerinden yapılacak Gelir Vergisi tevkifatının özelliği
belirlenmiş bulunmaktadır. Ücretlerin vergilendirilmesinde aylık vergi: Yıllık vergi 12'ye bölünmek, gündelik vergi ise aylık vergi 30'a bölünmek suretiyle dikkate alınmaktadır. Gelir Vergisi Yasası'nın 103'üncü maddesi uyarınca 2009 takvim yılı gelirlerine uygulanan tarife ise aşağıdaki şekilde belirlenmiş bulunmaktadır.
Gelir Vergisi Yasası'nın 86'ncı maddesinin "1/b" bendi uyarınca, tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler için birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 103'üncü maddede yazılı tarifenin ikinci diliminde yer alan tutarı (2009 yılında 22.000 TL) aşmayan mükellefler tarafından tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretleri dahil, yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. Söz konusu maddenin "1/c" bendi gereğince de vergiye tabi gelir toplamının 103'üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşmaması koşuluyla Türkiye'de tevkifata tabi tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler içinde yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde dahi bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. Tüm bu açıklamalar doğrultusunda; farklı adliyelerde çeşitli mahkemelerin kendi vezneleri ve icra-iflas müdürlükleri tarafından bilirkişilik hizmeti karşılığında yapılan ödemelerin, başka bir ifadeyle farklı adliyelerin ayrı ayrı vezneleri ve icra-iflas müdürlükleri tarafından tahakkuk ettirilerek yapılan ödemeler ücret niteliğindedir. Gelir Vergisi Yasası uygulaması açısından bilirkişilik hizmetinin ifa edildiği adliyeler tarfından "bilirkişilik hizmeti" karşılığında ödenen ücretler, ilgili adliyelerin farklı birimlerinin kendi vezneleri tarafından, bir başka anlatımla ayrı ayrı vezneler tarafından tahakkuk ettirilip ödenmesi durumunda her bir veznenin ayrı bir işveren olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Söz konusu ödemeler üzerinden ödemeyi gerçekleştirenler tarafından Gelir Vergisi Yasası'nın 94/1 maddesi hükmüne göre Gelir Vergisi kesintisi yapılması, Gelir Vergisi kesintisi uygulamasında da her bir işveren tarafından ayrı ayrı yapılacak olan bilirkişi ödemelerinde aynı nitelikte bulunan ve ödemelerin yapıldığı ilgili yılda daha önceki ödemelerle birleştirilmesi suretiyle hesaplama yapılması gerekmektedir. Böyle bir durumda, birinci işverenden sonraki ücret gelirleri toplamı 103'üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı 2009 yılında 22.000 TL'yi aşması halinde, birinci işverenden alınan ücret dahil olmak üzere, ücret gelirlerinin tamamının yıllık Gelir Vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Veysi Seviğ
Okunma: 995 | |||
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
|