Vergilendirmede kayıt ve beyan üzerinden yapılan gider indirimleri |
20.10.2009 |
|
| ||
Vergilendirmede kayıt ve beyan üzerinden
yapılan gider indirimleri
Veysi Seviğ - 20 Ekim 2009 Salı - Referans Gelir Vergisi Yasası'nın birinci maddesi
uyarınca da: "Gerçek kişilerin gelirleri Gelir Vergisi'ne tabidir. Gelirse bir
gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi
tutarıdır." Mevcut yasal düzenleme uyarınca "safi kurumu kazancının tespitinde", Gelir Vergisi Yasası'nın ticari kazanç hakkındaki hükümleri uygulanmaktadır. Gelir ve Kurumlar Vergisi Yasaları açısından safi gelirin belirlenmesi sırasında doğrudan gelirin ve/veya kazancın elde edilmesi ve bu tür kazancın elde edilişinin sürdürülebilmesi için yapılan tüm giderler elde edilen gelir veya hasılattan indirim konusu yapılabilmektedir. Gelir Vergisi Yasası'nın uygulanmasında safi kazanca veya irada ulaşabilmek için indirim konusu yapılabilecek giderler, gelir ve irat türlerine göre ayrı ayrı belirlenmiş bulunmaktadır. Buna göre; * Ticari kazançta, safi kazancın tespitinde
dikkate alınacak ve indirim konusu yapılabilecek giderler Gelir Vergisi
Yasası'nın 40'ıncı maddesinde "İndirilecek Giderler" başlığı altında, her bir gelir unsuru için ayrı ayrı indirilecek giderler belirlenmiş bulunmaktadır. Menkul sermaye iratlarında elde ediliş aşamasında yapılması gerekli olan harcamalar son derece sınırlı olup, yasa koyucu bu harcamalar için ayrı bir madde oluşturmaya gerek görmemiş, buna karşılık menkul sermaye iratlarında "safi irat" tanımına yer vermiştir. (Gelir Vergisi Yasası Madde: 78) Gelir Vergisi mükellefleri, Gelir Vergisi
Yasası'nda yer alan gelir unsurlarının safi tutarlarını yasada aksine hüküm
yoksa bir beyanname üzerinde toplamak ve beyan etmek zorundadırlar. Tam mükellef kurumlarda safi kazancın tespitinde Gelir Vergisi Yasası'nın ticari kazanç hakkındaki hükümleri geçerli olup, söz konusu yasanın 40'ıncı maddesinde sayılmak suretiyle belirlenmiş olan giderler, kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılmaktadır. Diğer yandan Kurumlar Vergisi Yasası'nın 9'uncu maddesinde "İndirilecek giderler" başlığı altında yer alan giderler de safi kurum kazancının tespiti sırasında ayrıca indirim konusu yapılabilmektedir. Vergiye tabi gelir ve kazançların elde edilişi sırasında bu gelir ve kazançların elde edilişi ile doğrudan ilişkisi olmayan bazı gider ve harcamaların da yapılması söz konusu olabilmektedir. Bu tür harcamalardan sosyal ve kültürel açıdan veya ulusal gelişmişlik düzeyimizi ve kültür varlıklarımızı korumaya yönelik olan bazı harcamalarına da Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri tarafından yapılan beyanlar üzerinden indirim konusu yapılmasına olanak sağlanmış bulunmaktadır. Bu harcamaların safi gelir ve kazançların tespiti sırasında indirim konusu yapılması mümkün değildir. Gelir Vergisi Yasası'nın 89'uncu maddesinde "Diğer İndirimler" başlığı altında yer alan ve 11 bent halinde sayılmak suretiyle belirlenmiş olan harcamalar Gelir Vergisi beyannamesi üzerinde bildirilen gelir toplamından indirim konusu yapılabilmektedir. Söz konusu madde uyarınca farklı gelir unsurlarından elde edilen ve/veya gelir unsurlarından herhangi bir veya birkaçının toplamından oluşan yıllık beyan üzerinden yasa maddesinde sayılan harcamalar, yasa maddesinde öngörülen sınırlamalar çerçevesinde indirim konusu yapılabilmektedir. Gelir Vergisi Yasası'nın 89'uncu maddesine benzer bir düzenleme de Kurumlar Vergisi Yasası'nın 10'uncu maddesinde yer almaktadır. Gelir Vergisi Yasası'nın 89'uncu maddesinde yer alan diğer indirimler de gelir sağlayanın kendisine ve ailesine yönelik indirimlere öncelik verilirken, kurumlarda öncelik Ar-Ge'ye ve sponsorluk harcamalarına yer verilmiş bulunmaktadır. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Veysi Seviğ
Okunma: 716 | |||
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
|