|
BİZE GÖRE
Kurum kazançlarında zarar mahsubu
Veysi Seviğ - 08 Nisan 2005 Cuma - Dünya
Kurumlar Vergisi Yasası'nın mükerrer 14'üncü maddesinin başlığı "Zarar Mahsubu
ve Diğer İndirimler" olarak belirlenmiştir. Yasal düzenleme gereği kurumlarda
zarar mahsubu sırasında aşağıdaki ilkelere uyulması gerekmektedir.
. Geçmiş yıl zararları;
- Zarar indirimi kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde yapılır.
- Kurum kazancından indirilen zararlar ile ertesi yıllara devreden zararların
hangi dönemlerle ilgili olduğu hususu ayrı ayrı belirtilir.
Herhangi bir yıl zararı en fazla izleyen 5 yıl kazancından indirim konusu
yapılabilir.
- Geçmiş yıl zararı, indirim imkanının doğduğu ilk yıl hesap döneminde matrahtan
indirim konusu yapılacaktır.
. Devir alınan veya birleşilen kurumun zararları;
Devir veya bölünme yoluyla infisah eden kurumların birikmiş zararlarının
aşağıdaki ilkeler çerçevesinde mahsubu mümkün bulunmaktadır.
- Devir veya bölünme suretiyle infisah eden kurum veya kurumlar ile devralan
kurumun aynı sektörde faaliyet göstermesi gerekmektedir.
- Devir veya bölünme suretiyle infisah eden kurumların son beş yıla ait kurumlar
vergisi beyannamelerini yasal süresi içersinde vermiş bulunmaları zarar
mahsubundan yararlanabilmek için zorunlu olmaktadır.
- Mahsup işlemine konu edilecek zarar tutarı, devir tarihi itibariyle veya
bölünme işlemi sonucu münfesih kurumun aktif toplamını geçmemelidir. (Kurumlar
Vergisi Yasası mükerrer 14/1-a)
. Yurtdışı zararlarının indirimi;
- Kurumların yurtdışı faaliyetlerinden doğan zararlarını Türkiye'de beyan
ettikleri kazançlardan indirebilmeleri için faaliyette bulundukları ülkenin
vergi yasalarına göre beyan ettikleri vergi matrahlarını her yıl o ülke
mevzuatına göre denetim yetkisine haiz kuruluşlara incelettirip rapora
bağlatmaları ve bu raporların aslı ile birlikte tercüme edilmiş bir örneğini
Türkiye'de ilgili vergi dairesine vermeleri zorunludur. Bu bağlamda söz konusu
denetim kuruluşlarınca hazırlanacak rapor ekinde yer alacak vergi beyanlarının,
bilanço ve kâr-zarar cetvellerinin, yabancı ülkedeki yetkili makamlara
onaylattırılması gerekmektedir.
Yurtdışı zararlarını Türkiye'de beyan ettikleri kazançlardan indirmek isteyen
kurumlar yurtdışı faaliyet sonuçlarını her yıl denetlettirmekle yükümlüdürler.
Herhangi bir yıl bu denetimi yaptırmayan kurumlar Türkiye'de zarar indiriminden
yararlanamazlar.
Faliyette bulunulan yabancı ülkede denetim yetkisine haiz bir denetim
kuruluşunun olmaması halinde, her yıla ait vergi beyannamesinin ve eki bilanço
ile kâr-zarar cetvelinin yabancı ülkenin yetkili makamlarından alınacak veya
onaylatılacak birer örneğinin mahallindeki Türk elçilik veya konsoluslukları,
yoksa orada Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı mahiyetteki
temsilciliklerine onaylatılarak, aslının veya tercüme edilmiş örneğinin ilgili
vergi dairesine verilmesi gerekir.
Türkiye'de indirim konusu yapılan yurtdışı zararın, daha sonraki yıllarda o
ülkede elde edilen kazançlardan mahsup veya gider olarak gösterilmesi halinde,
Türkiye'de beyannameye dahil edilecek yurtdışı kazanç, mahsup veya gider olarak
yazılmadan önceki tutar olmalıdır. Çünkü daha önce oluşan yurtdışı zarar
Türkiye'de indirim konusu yapılmıştır.
Türkiye'de kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarla ilgili yurtdışı
zararlar, yurtiçindeki kazançlardan indirim konusu yapılamaz.
Diğer yandan faaliyette bulunulan yabancı ülkenin mevzuatına göre belirlenmiş
olan faaliyet sonucu, Türkiye'de aynı tarih itibariyle sonuç hesaplarına intikal
ettirilmiş olmalıdır.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın mükerrer 14'üncü maddesi zarar indirimi (mahsubu)
dışında diğer bazı indirimlerin de dönem kazancından yapılmasına yönelik
düzenlemeleri belirlemiş bulunmaktadır.
Söz konusu indirimlerin beyanname üzerinde gösterilerek dönem matrahının buna
göre belirlenmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak yükümlülerin yasal düzenlemelerde
yer alan koşullara uygun davranmaları, bunun sonucunda indirim haklarından
yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
