|
BİZE GÖRE
Bireysel emeklilikte katkı payı ödemeleri
Veysi Seviğ - 31 Ağustos 2005 Çarşamba - Dünya
Gelir Vergisi Yasası'nın 63/3'üncü maddesi uyarınca ücretin safi değerinin
hesaplanması aşamasında "sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de kain
ve merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta ve emeklilik şirketi nezdinde
akdedilmiş olması şartıyla, ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait
hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi
şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler ile
bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları" indirim konusu
yapılabilmektedir.
Yasal düzenleme gereği olarak indirim konusu yapılacak prim, aidat ve katkıların
toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin yüzde 10'unu, bireysel emeklilik
sistemi dışındaki şahıs sigorta poliçeleri için ödenen primlerde, ödendiği ayda
elde edilen ücretin yüzde 5'ini ve yıllık asgari ücretin yıllık tutarını
aşamayacaktır.
Bu hükme paralel olarak yıllık gelir vergisi beyannamesi vermekle yükümlü
olanlar bu tür ödemelerini yıllık beyanname üzerinde beyan edilen gelir ve
oranlar esas alınmak suretiyle indirim yapma hakkına sahip bulunmaktadırlar.
İndirimin kanıtlanabilmesi için belgeye bağlanması ve bu belgeler esas alınarak
indirimin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda prim ve katkı payı
ödemeler makbuz karşılığı doğrudan sigorta ve bireysel emeklilik şirketine
yapılabileceği gibi, banka şubeleri, bankaların otomatik para çekme makineleri
(ATM), internet veya telefon bankacılığı, kredi kartları veya posta çeki
aracılığıyla da yapılabilmektedir.
Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 256 seri numaralı Gelir Vergisi Genel
Tebliği ile yapılan yönlendirme uyarınca "ödeme tutarı ve tarihinin; sigorta
veya bireysel emeklilik şirketleri tarafından düzenlenen makbuzlarla ya da
ödeyenin adı, soyadı, ödemenin ait olduğu dönem, ödenen prim veya katkı payı
tutarı, ödeme yapılan sigorta ve bireysel emeklilik şirketinin unvanı ve
ödemenin türüne şahıs sigorta primi veya bireysel emeklilik katkı payına ilişkin
bilgilerin yer alması koşuluyla banka dekontları, otomatik para çekme makinesi
makbuzları, kredi kartı ekstreleri ve posta çekleri ile tevsik edilebilmesi
mümkündür.
Diğer yandan, sigorta poliçesi veya emeklilik sözleşmesinin bir örneğinin daha
açıkçası fotokopisinin işverene verilmesi halinde sigorta veya emeklilik
şirketlerince faks veya e-posta yoluyla katılımcılara gönderilen makbuz
örnekleri ile internet ortamında yapılan ödemelere ilişkin olarak bilgisayardan
alınan çıktılar esas alınarak da indirim uygulanabilecektir.
Bu durumda yukarıda da açıklandığı üzere kanıtlamaya esas alınacak belgelerden
herhangi birinin ya da yapılan ödemelerin tutarı, dönemi ve tarihini gösteren
sigorta veya emeklilik şirketlerince düzenlenmiş bir yazı veya ekstrenin,
indirimin uygulandığı ücretin ilgili olduğu yılı izleyen yılın ikinci ayı sonuna
kadar işverene iletilmesi gerekmektedir.
Herhangi bir nedenle işten ayrılma olması halinde ise durumunda söz konusu
belgeler işten ayrılmadan önce işverene iletilecektir. Ancak bu bağlamda,
işverence uygun görülmesi halinde, işten ayrılma tarihinden itibaren bir ay
içinde bu bilgi ve belgeler işverene verilebilecektir.
Sigorta primi ve katkı payının sigorta ve emeklilik şirketine hizmet erbabı
tarafından doğrudan ödenmeyip, işverenler aracılığıyla ödenmesi halinde sigorta
poliçesi veya bireysel emeklilik sözleşmesinin bir örneğinin işverende bulunması
ve bu poliçe ve sözleşmede sigorta priminin veya bireysel emeklilik katkı
paylarının ödeme dönemlerinin, ayrıca bu dönemler için ödenecek prim ve katkı
payı tutarlarının belli edilmiş olması koşuluyla, hizmet erbabı için işveren
tarafından sigorta veya emeklilik şirketine ödenen ve/veya hizmet erbabının
ücretinden kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilen sigorta primi ve katkı payı,
her bir kişi için ayrıca başka bir belge aranmaksızın ücretin vergi matrahının
belirlenmesinde indirim olarak dikkate alınabilecektir. Bu durum grup
sigortaları veya grup bireysel emeklilik sözleşmeleri için geçerli olmaktadır.
Maliye Bakanlığı tebliği ile yaptığı yönlendirmede sigorta prim ödemeleri ile
bireysel emeklilik sistemine dahil olanların ödemekte oldukları katkı paylarını
kanıtlayabilmeleri için kullanabilecekleri belgeleri belirlemiş olup bu bağlamda
grup sigortaları ile grup bireysel emeklilik sistemine dahil olanlarda
işverenlerce yapılacak ödemelerin kanıtlanmasına ilişkin ilkeleri belirlemiş ve
bu bağlamda uygulamaya açıklık ve kolaylık getirmiş olmaktadır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|